Koszty projektu Rail Baltica rosną, bo rosną prędkości. MI wyjaśnia

Od 2013 r. PKPPolskie Linie Kolejowe SA realizuje projekty inwestycyjne związane zmodernizacją ok. 350 km linii kolejowej E75 Rail Baltica na terytorium Polski.

Jak wyjaśnia wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel pracena terenie Polski są bardziej zaawansowane niż w innych krajach, przez któreprzebiega Rail Baltica.

Zakres rzeczowy realizowanych w Polsce inwestycji na liniikolejowej E75 był i cały czas jest przedmiotem ustaleń pomiędzy Polską aKomisją Europejską, która brała pod uwagę ogólnoeuropejski wymóg zapewnieniaspójności komunikacyjnej pomiędzy państwami członkowskimi Unii. PKP PolskieLinie Kolejowe, w porozumieniu z Ministerstwem Infrastruktury i Komisją Europejską,podjęła dodatkowe prace z uwagi na potrzebę podniesienia parametru prędkości ze160 km/h do 200 km/h na tej linii.

Odnośnie do ostatniego fragmentu linii kolejowej RailBaltica od Ełku do granicy polsko – litewskiej Bittel poinformował, żeopracowywane jest Studium Wykonalności zakładające również wariant prędkościowy250 km/h w celu dostosowania linii do standardów technicznych przyjętych przezpaństwa bałtyckie, przez co konieczne było opracowanie nowego studiumwykonalności. Jest to rewizja założeń przyjętego w 2015 r. w KPK podejścia doprojektu Rail Baltica sprowadzającego się do zastosowania stosunkowo niskiejprędkości na planowanych do modernizacji odcinkach.

Przyjęcie podwyższonych parametrów w zakresie maksymalnejprędkości pociągów pasażerskich (o co występowały Państwa Bałtyckie jak iKomisja Europejska) rzeczywiście spowodowały konieczność ponownegoprzeprowadzenia niektórych studiów, wymagane będą dodatkowe projekty oraz pracebudowlane (np. likwidacja przejazdów drogowych w poziomie szyn również na już zmodernizowanychodcinkach). Na przeprowadzenie tych przedsięwzięć Polska najprawdopodobniejotrzyma dodatkowe środki z budżetu UE.

Jak podaje Bittel Polska jako jedyna może pochwalić siępierwszym fragmentem funkcjonującej ustandaryzowanej linii Rail Baltica(Warszawa – Sadowne). Na odbywających się z dużą częstotliwością spotkaniach napoziomie technicznym oraz politycznym Polska otrzymuje słowa uznania i wsparciaze strony Komisji Europejskiej. Współpraca z Litwą dotycząca odcinkaprzygranicznego przebiega sprawnie i zgodnie z harmonogramem. Zmiana kosztubudowy linii kolejowej Rail Baltica wynika z rozszerzenia zakresu rzeczowegorobót budowlanych planowanych na przedmiotowym korytarzu transportowym i jestzwiązana z uspójnieniem parametrów projektowych modernizowanych linii, zwłaszczadla odcinka Ełk – Suwałki – granica państwa, z parametrami, wg. którychprojektowana jest linia E75 Rail Baltica w państwach nadbałtyckich (Litwa,Łotwa, Estonia), tj. Vmax=250 km/h. Ponadto związane jest to z ogólnym wzrostemcen materiałów budowlanych i kosztów robocizny.

Na odcinku Warszawa – Czyżew realizowanym w ramach projektówpn. „Modernizacja linii kolejowej E75 Rail Baltica Warszawa – Białystok –granica z Litwą, etap I, odcinek Warszawa Rembertów – Zielonka – Tłuszcz(Sadowne)”, gdzie zakończono roboty budowlane oraz „Prace na linii E75 naodcinku Sadowne – Czyżew wraz z robotami pozostałymi na odcinku WarszawaRembertów – Sadowne”, gdzie trwa etap robót budowlanych, nie stwierdzonowzrostu nakładów w stosunku do wartości planowanych.

W ramach projektu pn. „Prace na linii E75 na odcinku Czyżew– Białystok” zidentyfikowano zmianę wartości inwestycji w stosunku dopoczątkowych założeń związaną z rozszerzeniem zakresu rzeczowego robót, wynikającymz podniesienia prędkości maksymalnej dla ruchu pociągów pasażerskich doVmax=200 km/h.

Pierwotna wartość projektu zgodnie z umową Grant Agreementwynosiła 1 600 mln zł (w tym wartość robót budowlanych 1 300 mln zł). Aktualnieszacunkowa wartość projektu wynosi 3 930 mln zł (w tym 3 500 mln zł na robotybudowlane). Wzrost wartości spowodowany jest również waloryzacją kosztorysusporządzonego w ramach studium wykonalności w 2007 r. Obecny kosztorys został opracowanyw oparciu o czynniki cenotwórcze z I kwartału 2019 r. Jednocześnie informuję,że wskazana powyżej wielkość nakładów może ulec zmianie z uwagi na toczące sięobecnie postępowanie przetargowe na „Wykonanie robót budowlanych na odcinkuCzyżew – Białystok od km 107,260 do km 178,500”. Po wyłonieniu wykonawcy ipodpisaniu umowy znana będzie wartość faktyczna projektu.

W zakresie projektu pn. „Prace na linii E75 na odcinkuBiałystok – Suwałki – Trakiszki (granica państwa), etap I odcinek Białystok –Ełk”, w związku ze zmianą założeń techniczno-eksploatacyjnych inwestycji związanąw szczególności z podniesieniem prędkości maksymalnej dla pociągów pasażerskichz 160 km/h do 200 km/h na ok. 70% długości linii kolejowej nr 38 na odcinkuBiałystok – Ełk, nastąpił istotny wzrost zakresu rzeczowego projektu i kosztówjego realizacji. Wcześniejsza wartość inwestycji wg Krajowego ProgramuKolejowego do 2023 r. wynosiła 1 724,0 mln zł, natomiast szacowana obecniewartość projektu to ok. 3 151,0 mln zł.

Dla projektu pn. „Prace na linii E75 na odcinku Białystok –Suwałki – Trakiszki (granica państwa), etap II odcinek Ełk – Trakiszki (granicapaństwa)” aktualnie trwa analiza wariantów inwestycyjnych. Przedmiotowa inwestycjaznajduje się obecnie na liście rezerwowej w Krajowym Programie Kolejowym.Nakłady inwestycyjne na wykonanie robót budowlanych szacuje się w przedziale od3 776,0 mln zł do 4 638,0 mln zł w zależności od wariantu. Dokładne koszty będąznane w momencie wyboru ostatecznego wariantu realizacji omawianego zadania.

W odniesieniu do kontroli NIK Bittel podkreślił fakt, że wwystąpieniu pokontrolnym do kontroli pn. „Modernizacja linii kolejowej E 75Rail Baltica na terytorium Polski”, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniłai uznała za prawidłowe działania Ministra Infrastruktury polegające na:

• umieszczeniu projektów modernizacji magistrali kolejowejE75 w dokumentach programowych i planistycznych;

• współpracy Ministra z organami administracji pozostałychpaństw uczestniczących w projekcie Rail Baltica;

• monitoringu procesu modernizacji magistrali E75;

• terminowej sprawozdawczości z wykonania programówwieloletnich.

Powyższa ocena w dużej mierze możliwa była dziękiopracowaniu w resorcie infrastruktury spójnego systemu monitoringu inwestycjikolejowych, prowadzonego w cyklu miesięcznym dla wszystkich inwestycji nadzorowanychprzez Ministerstwo Infrastruktury.

„