Kongres UIC Highspeed 2008 Amsterdam

W dniach 17-19 marca 2008 roku w Amsterdamie odbył się szósty kongres UIC Highspeed poświęcony kolejom dużej prędkości w Europie i nie tylko. Amsterdam wybrano nie przypadkiem, ponieważ na ten rok planowane jest otwarcie nowej linii dużej prędkości łączącej Belgię z Amsterdamem przez Rotterdam.

Koleje dużej prędkości stały się synonimem renesansu przewozów kolejowych w Europie i nie tylko. Dzięki pociągom dużej prędkości kolej ponownie staje się konkurencyjna wobec lotnictwa, jednak pociąg w porównaniu z samolotem jest bardziej komfortowy i niezawodny. Zła pogoda bardzo rzadko zatrzymuje pociągi, w przeciwieństwie do samolotów, które są często odwoływane w ciężkich warunkach. Gdy dodamy do kompletu niższą cenę biletu kolejowego oraz znacznie niższe oddziaływanie na środowisko naturalne zwycięzcę da się jasno określić. Dlatego też zainteresowanie koleją dużej prędkości jest bardzo duże. W kongresie wzięło udział 1300 przedstawicieli z 44 krajów, wśród których było 220 tłumaczy oraz 150 dziennikarzy. Stoiska wystawowe zajęło 90 wystawców reprezentujących prawie wszystkich głównych graczy w sektorze linii i pociągów dużej prędkości. Kongres UIC Highspeed jest następcą popularnych targów Eurailspeed organizowanych co trzy lata. Tegoroczny, szósty już kongres był organizowany wspólnie przez UIC, NS/HiSpeed (Koleje Holenderskie) oraz ProRail (Holenderski Zarząd Infrastruktury). Patronat nad kongresem objął Jacques Barrot (Wiceprzewodniczący Komisji Europeskiej odpowiedzialny za transport). Na ceremonii otwarcia głos zabrali między innymi Job Cohen (Prezydent Amsterdamu), Camiel Eurlings (Minister Transportu Holandii), Karim Ghellab (Minister Wyposażenia i Transportu Maroka), Juliusz Engelhardt (Minister Infrastruktury w Polsce), Lu Chunfang (Minister ds. Kolei w Chinach), Vadim Morozov (Wice Prezes JSC RŻD) oraz Jose Serra (Gubernator Sao Paulo).Te wszystkie nazwiska pochodzące prawie z wszystkich kontynentów reprezentują kraje, które w najbliższych latach mają dołączyć do grona posiadających linie dużej prędkości. Holandia ma uruchomić swoją linię jeszcze w tym roku, Maroko wybrało Alstom jako wykonawcę kolei dużej prędkości w swoim kraju, Polska po 2012 roku ma rozpocząć budowę Y-greka oraz dokończyć modernizację CMK, Chiny w tym roku uruchomią linię o prędkości 300km/h (szerzej o tym piszemy w innym artykule), Rosja już zdecydowała się zakupić kilka zespołów dużej prędkości u Siemensa, natomiast z Sao Paulo ma wyjeżdżać nowa linia dużej prędkości w Brazylii.

Jak powiedział Luc Aliadière, Dyrektor naczelny UIC oraz współorganizator kongresu Highspeed: “Pociągi dużej prędkości reprezentują rozwiązanie do podnoszenia mobilności oraz symbolizują przyszłość pasażerskich przewozów (…). Koleje dużej prędkości demonstrują ich zdolność do adaptowania siebie do wszystkich demograficznych oraz geograficznych warunków, we wszystkich częściach świata. Projekty kolei dużych prędkości opracowywane na regionalnym, narodowym lub międzynarodowym poziomie również wpływają na zbliżanie się poszczególnych społeczności z silnym udziałem mieszkańców”.

Aad Veenman, Prezes kolei Holenderskich NS podczas otwarcia powiedział: “Mam nadzieję oraz wierzę, że Europa staje się coraz bardziej dojrzała w sprawach kolei dużych prędkości …/…Jednym z głównych wyzwań jest opracowanie kolei dużej prędkości w centralnej i wschodniej Europie. Inicjatywy w Polsce oraz Republice Czeskiej w celu połączenia sąsiadujących stolic. (…) są bardzo wyzywające w tym zakresie”. Aad Veenman podkreślił również wartość kolei dużej prędkości dla podtrzymania rozwoju oraz pilną potrzebę by rozważyć budowę kolei dużej prędkości jako międzynarodowej polityki ze względu na zewnętrzne środowiskowe koszty transportu.

Bert Klerk, Członek zarządu ProRail, powiedział: “Koleje w Holandii są w ruchu. Jesteśmy tutaj aby wnieść przyszłość w świat kolei dużej prędkości. Przyszłość w której transport kolejowy ponownie stanie się przyczyną rozwoju, pociągi oraz trasy które łączą miasta oraz ludzi razem. Połączenie generujące więcej inwestycji w, oraz około kolei jak również wpływa znacząco na przetrwanie mobilności.”. Bert Klerk dodał również, że: “szybkie pociągi potrzebują szybkich szlaków oraz, że udane wdrożenie ERTMS (European Rail Traffic Management System)będzie odgrywało podstawową rolę w tym zadaniu”.

Głos zabrał również Jacques Barrot, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, komisarz ds. transportu. Z zadowoleniem przyjął wiadomości o rozwoju kolei dużej prędkości, która obecnie zaczyna odgrywać znaczenie w przewozach trans europejskich. Wśród głównych wyzwań zaznaczył przyczyny ekologiczne. Europa musi obecnie stawić czoła globalnemu ociepleniu, które wywołuje nadmierna emisja CO2 do atmosfery. Rozwiązaniem tego problemu ma być właśnie kolej, która korzystając z energii elektrycznej generuje znacznie mniejsze zanieczyszczenia zwłaszcza na obszarze miast. Zastąpienie podróży samochodami oraz samolotami sprzyja redukcji emisji CO2 oraz wpływa na poprawę stanu środowiska naturalnego. Jacques Barrot podkreślił, że tworzenie Trans Europejskiej sieci będzie współfinansowane przez różne docelowe fundusze UE. Przypomniał również, że z 30 priorytetowych zadań z zakresu TEN-T 22 dotyczą kolei, z czego siedem dotyczy linii dużych prędkości. Podkreślił również wagę przyjmowanych przez Komisję Europejską pakietów kolejowych, które mają sprzyjać rozwojowi tego środka transportu, a zwłaszcza kolei dużej prędkości. Podkreślił również konieczność wspierania wdrażania systemu ERTMS, który docelowo ma zastąpić wszystkie krajowe systemy zabezpieczania ruchu pociągów. Po jego implementacji będzie możliwe eksploatowanie taboru kolejowego bez większych modyfikacji w różnych krajach UE.

Głos zabrał również przedstawiciel UNIFE AndréNavarri, który podkreślił, że: “zalety kolei jako najbardziej niezawodnego środka transportu są oczywiste. Jakkolwiek ciężar nałożony na transport kolejowy w formie podatków i opłat rysuje inny obraz: jak długo pasażerowie pociągów pasażerskich będą zmuszani do płacenia podatku VAT za bilety, a przewoźnicy będą musieli płacić VAT za energię jak również podatek ekologiczny doliczany w niektórych krajach do energii elektrycznej, pasażerowie będą zmuszani do unikania pociągów i wybierania innych środków transportu… Wprowadzone w Europie dotacje z zakresu środków UE oraz strukturalnych “otwierają historyczne okno szans aby dzięki szybkim połączeniom kolejowym stworzyć nową strukturę Europy. Pociągi dużej prędkości stały się obecnie jednym z najważniejszych kroków inwestycyjnych dla stymulowania ekonomicznego rozwoju kraju, stworzenia nowych miejsc pracy oraz wspierania zamożności społeczeństwa w tym samym czasie, jak również walczenie ze zmianą klimatu.

Kongres UIC Highspeed 2008 obejmował rozmowy wokół trzech wysoko specjalizowanych stołów rozmów oraz 26 sesji, gdzie 220 mówców zaprezentowało swoje doświadczenia. Program kongresu odbywającego się pod hasłem “Fast track to Sustainable mobility”(Szybkie tory do Podtrzymania mobilności) obejmował sześć głównych tematów:

Uczestnicy kongresu UIC Highspeed mogli dokładnie zapoznać się z będącą w ostatecznej fazie budowy nową linią dużej prędkości, jak również różnymi środkami transportu jak chociażby rowery czy łodzie, które tworzą krajobraz współczesnej Holandii. Uczestnikom zostały szczegółowo przedstawione działania jakie przedsięwzięto w celu ochrony przyrody, w tym i bagien, które wymagały budowy wiaduktu. W innym miejscu dla uniknięcia wycinki drzew postanowiono wybudować tunel. Wraz z budową nowej linii dużej prędkości postanowiono również dokonać wielu inwestycji w ścieżki rowerowe. Przedstawiono również sposób wprowadzenia nowej linii w Węzeł Rotterdam, nowe centrum kontroli na lotnisku Schipol oraz zakład utrzymania taboru. Wizyty te mają pokazać jak bardzo różni się transport lotniczy od kolejowego. Postanowiono również rozpocząć projekt skierowany do studentów, którego celem ma by opracowanie filmu noszącego roboczo nazwę 2046. Film ten ma przedstawiać obraz kolei za 40 lat widziany oczyma obecnej wyobraźni. Oprócz tego UIC przygotowało również film High Speed Love, który jest dosyć wolno powiązaną historią dwóch osób, które poznały się w pędzącym pociągu i łączyły je wspólne podróże. Cały film można pobrać ze strony UIC Highspeed 2008.

Jak zwykle kongresowi towarzyszyły targi UIC Highspeed 2008 (dawniej Eurailspeed). Swoje stoiska posiadały między innymi: ADIF (hiszpański zarząd infrastruktury), Alstom Transport, Bombardier Transportation, CAF, Deutsche Bahn AG, ERA – European Railway Agency, Ferrovie dello Stato (koleje włoskie), Hyundai Rotem,  Infrabel (belgijski zarząd infrastruktury), Japan Overseas Rolling Stock JORSA, Lyon Turin Ferroviaire (LTF), NS (koleje holenderskie), ÖBB Infrastruktur Bau AG, PKP PLK, Plasser &Theurer, RENFE, RFF – Reseau Ferre de France (francuski zarząd infrastruktury), Siemens AG, SNCF, Talgo, UIC, UNIFE. Producenci jak zwykle położyli główny nacisk na oferowane pojazdy, natomiast największe zainteresowanie budzą kontrakty na pociągi dużej prędkości w Chinach oraz w Rosji. To właśnie pojazdy oferowane na te rynki były główną chlubą koncernów. Siemens położył bardzo duży nacisk na rodzinę Velaro, w tym głównie Velaro RUS (dla Rosji) oraz Velaro CN dla Chin. Bombardier świętuje zamówienie na pojazdy Zefiro (dla Chin), a Alstom żyje premierowym AGV. Ponieważ pociągi dużej prędkości w Chinach są u nas bardzo mało znane, więc zostały one przybliżone w odrębnym temacie.

Kongres UIC Highspeed na dobre zapisał się w kalendarzu wydarzeń w branży kolejowej. Co prawda dla Polaków mówienie o dużej prędkości jest nadal mrzonką jednak pozostaje mieć nadzieję, że zapowiedzi Ministra Infrastruktury zostaną spełnione i na kolejnym szczycie w 2012 roku będzie można bardziej szczegółowo poinformować o postępie prac. Przynajmniej o linii Warszawa –Gdańsk, która z prędkością 200km/h nie klasyfikuje się według UIC do linii dużych prędkości ale na pewno będzie stanowić przełom w niedawnym stagnacyjnym trendzie.