Elfastycznie

inforail
23.08.2011 12:50
Smerfy wracają na ekrany a elfy zaczynają opanowywać nasze szlaki kolejowe i choć dalecy jesteśmy od pisania baśni, to jednak serce się raduje na myśl o tegorocznej zalewie nowoczesnego taboru kolejowego.
O składach Elf pisaliśmy szerszej tutaj, o pozytywnych zmianach w zamówieniach tutaj a o tych mniej optymistycznych tutaj. Jednak zgodnie z zasadą sinusoidy po spadku musi nastąpić wzrost i tak też można określić bieżący rok w trakcie którego rozpoczęto liczne dostawy nowych EZT, które zgodnie z podpisanymi umowami dotyczą składów Elf. Choć nazwa wywodzi się od słów Electric Low Floor, to jednak skojarzenia z mitycznymi leśnymi skrzatami są nieodłączne i nawet były wykorzystywane w kampanii promocyjnej. Jeszcze dwa lata temu nikt by się nie spodziewał, iż pojazdy te staną się tak popularne, że już obecnie można im przypisać miano najpopularniejszych EZT od czasu zakończenia produkcji EN57, czyli prawie 20 lat. Oczywiście w międzyczasie była seria ED72, jednak tych pojazdów wyprodukowano zaledwie 21, podczas gdy aktualne zamówienia na składy Elf wynoszą już 69 pojazdów (wliczając bliźniaczą serię Acatus 2). W tabeli 1 znajduje się dokładne zestawienie aktualnych kontraktów na dostawę składów Elf. Jak można zauważyć dzięki kilku odrębnym zamówieniom udało się osiągnąć pokaźną liczbę zamówionego taboru, dzięki czemu pojazdy Elf mogą już być uznawane za pierwsze od czasu ED72 seryjne pojazdy. Warto również zauważyć, że większość dostaw przypada na 2011 rok, co jest efektem kulminacji zamówień w tym samym okresie. Choć już możemy mówić o wielkoseryjności zamówienia, to jednak pierwsze pojazdy mają między sobą pewne różnice, które miejmy nadzieję zostaną ujednolicone w dalszym stadium produkcji. Pomijając dwa mniejsze kontrakty, które zostały już zrealizowane w trakcie dostaw znajdują się trzy kolejne i jedynie pojazdy zamówione przez Województwo Świętokrzyskie czekają jeszcze na rozpoczęcie realizacji.
Tabela 1. Aktualne zamówienia na składy Elf
Zleceniodawca / odbiorca
Liczba
Typ
Wartość zamówienia (wartość brutto)
Cena jednostkowa (brutto)
Dostawy / uwagi
Śląskie
8
ELF (EN76)
187,329mln zł
23,41 mln zł
2011 w toku
Małopolskie
5
Acatus 2 (EN77)
91,19 mln zł
18,238 mln zł
Zrealizowane
SKM Warszawa
13
ELF 6 członowy (27WE)
364 mln zł
28 mln zł
2011 w toku
KM
16
Elf (EN76)
91,7 mln €
5,731 mln €
2011 w toku
Świętokrzyskie
4
Elf 2 członowy
46 mln zł
11,5 mln zł
2011
Wielkopolskie
22
Elf (EN76)
381 mln zł
17,318 mln zł
2012-14
Śląskie
1
Elf (EN76)
22,204 mln zł
22,204 mln zł
Zrealizowane
W sumie
69
  
   
   
Źródło: Opracowanie własne
 Acatus2 schemat. Fot. Pesa Elf dla śląskiego schemat. Fot. Pesa Elf dla SKM w Warszawie schemat. Fot. Pesa
Oczywiście tak duża rozbieżność w zamawianych specyfikacjach musiała doprowadzić do różnic w konstrukcjach poszczególnych pojazdów, jednak na to koncepcja składów Elf była przygotowana. Oczywiście bazowym jest tutaj pojazd czteroczłonowy, który swoją pojemnością jest w stanie zastąpić tradycyjny skład EN57. Jednak i w tym wariancie wykonania można zauważyć różnice. Przykładowo małopolskie zamówiło składy bardziej regionalne na dłuższe trasy, tudzież mające dwa przedziały WC oraz przestrzeń klasy pierwszej, natomiast pojazdy śląskie i mazowieckie są wykonane bardziej z myślą o ruchu podmiejskim i posiadają jedynie jeden przedział WC oraz wyłącznie przestrzeń klasy 2. Jednak najciekawsze wydają się składy dla SKM, które jako pierwsze EZT w Polsce zostały zamówione z tak dużą długością. Pojazdy mają prawie 108 metrów długości, dzięki czemu są w stanie zastąpić dwa starsze EN57. Oprócz tego wbrew pierwotnym oczekiwaniom mają jedynie dwoje drzwi na człon (zakładane były 3), jednak najwyraźniej spełnia to wymagania ZTM. Ponieważ pierwsze dni eksploatacji w ruchu liniowym nie przyniosły żadnych skarg na ilość drzwi, więc można uznać ten wariant za dobry dla ruchu aglomeracyjnego, choć dla pojazdów podmiejskich a już tym bardziej regionalnych można zamówić składy ze zredukowaną liczbą wejść. W tabeli 2 zostały zestawione podstawowe parametry zakontraktowanych składów Elf. Ponieważ przedstawiane we wcześniejszych artykułach dane były w dużej mierze szacunkowymi, więc w niniejszym artykule zostały uaktualnione na bazie oficjalnych źródeł lub wykonanych we własnym zakresie rekonesansów. Jedynie w przypadku układu osi dla 27WE są pewne niejasności, ponieważ podane w tabeli odnoszą się do pierwotnych założeń, jednak dźwięki ruszającego składu sugerują, iż to nie drugi i szósty wózek są napędne a trzeci i piąty. Oprócz tego należy podkreślić, iż oficjalnych danych dla składów dwuwagonowych dla świętokrzyskiego jeszcze nie ma, dlatego pozycje w tej rubryce należy traktować jako szacunkowe i wymagające korekty po zaprezentowaniu faktycznych wymiarów.
Tabela 2: Porównanie poszczególnych wariantów składów Elf
Pojazd
Elf 2 wag.
Elf 4 wag.
Elf 6 wag.
Acatus 2
Typ
b/d
22WE
27WE
32WE
Długość
41 m
75,25 m
107,85 m
75,25 m
Szerokość
2,88 m
2,88 m
2,88 m
2,88 m
Wysokość
4,28 m
4,28 m
4,28 m
4,28 m
Wysokość podłogi w strefie niskiej
760 mm
760 mm
800 mm
760 mm
Łączna ilość miejsc
b/d
450 (4 os. na m2)
901 (5 os. na m2)
350 (3 os. na m2)
Ilość miejsc siedzących
b/d
172 + 35 (rozkładane)
194 + 80 (rozkładane)
180 + 15 (rozkładane)
Układ osi
Bo'(2′)2′
Bo’(2’)(2’)(2’)Bo’
Bo’(Bo’)(2’)(2’)(2’)(Bo’)Bo’
Bo’(2’)(2’)(2’)Bo’
Moc
1 MW
2 MW
3,25 MW
2MW
Prędkość maksymalna
160 km/h
160 km/h
160 km/h (eksploatacyjna 130 km/h)
160 km/h
Opracowanie własne na podstawie materiałów producenta
Elf, zaelfieni, elfastycznie, to słowa, które chyba dobrze opisują sagę jak się okazuje najpopularniejszego typu EZT od czasu upadku komuny. Oczywiście można mieć zastrzeżenia, że pierwsze pojazdy różnią się od siebie, że są drobne rzeczy do poprawki itd, jednak ogólnie składy Elf są naprawdę udanymi pojazdami i warto doceniać fakt, iż kupujemy produkt krajowy zamiast importowanego czyli coś, czego w przypadku motoryzacji indywidualnej nie da się uczynić a co też jest powodem do smutku wielu rodaków.