Elektryczne zespoły trakcyjne – trendy światowe

Na całym globie ziemskim nie ustaje popyt na elektryczne zespoły trakcyjne (EZT), wykorzystywane do przewozów lokalnych, regionalnych i międzymiastowych.

Zapotrzebowanie wzrasta wraz z rozwojem konurbacji. Nowoczesne zespoły trakcyjne są wykorzystywane jako pojazdy obsługujące codzienne dojazdy z miejsc zamieszkania do miejsc pracy. Typowym zjawiskiem jest stosowanie napędu rozproszonego pomiędzy człony, dla uzyskania wysokiego przyspieszenia i dobrej prędkości średniej, przy gęsto rozlokowanych przystankach.

SCI Verkehr, niemieckie przedsiębiorstwo konsultingowe, szacuje że instytucje publiczne i przewoźnicy inwestują co roku w zakup nowych EZT kwotę 7 miliardów euro. EZT stanowią 85% wszystkich kupowanych pojazdów pasażerskich, a ich segment wzrasta o 7% rocznie. Sprzedaż spalinowych zespołów trakcyjnych wzrasta natomiast tylko o 1,5% rocznie. W najbliższych latach liczba EZT wzrośnie przede wszystkim w Brazylii, Rosji, Indiach i Chinach.

W eksploatacji na całym świecie znajduje się 45 000 spalinowych i elektrycznych zespołów trakcyjnych, liczących łącznie 160 000 członów. Średni wiek zespołu to 20 lat. W kolejnych latach liczba zespołów trakcyjnych wzrastać będzie o ok. 1% rocznie. Elektrycznych zespołów jest 32 000, przy czym mają one łącznie 130 000 członów. Największą liczbą EZT dysponuje Japonia oraz kraje zachodnioeuropejskie (Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Włochy), które posiadają łącznie 50% wszystkich zespołów.

Ogółem, w Europie jest sprzedawanych 65% nowych zespołów trakcyjnych, z czego większość we Francji, Niemczech i Wielkiej Brytanii.

Najistotniejsze dla wzrostu segmentu EZT są zespoły osiągające prędkości do 200 km/h. W Europie zastępują one klasyczne składy wagonowe. W Wielkiej Brytanii, Francji i Hiszpanii elektryczne zespoły zastąpiły praktycznie wszystkie składy z lokomotywami, eksploatowane w ruchu regionalnym i lokalnym. Trend ten dociera powoli również do krajów środkowo- i wschodnioeuropejskich.

W pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku dostarczono znaczne ilości EZT. W rezultacie, pojazdy z tego okresu stanowią 1/3 ogólnej liczby EZT. Z drugiej strony, ponad 20% EZT ma więcej niż 30 lat i będzie wymagać wymiany lub modernizacji w najbliższym okresie. Coraz większy udział w sprzedaży mają zespoły piętrowe –obecnie jest to 10-15% ogólnej liczby sprzedawanych EZT.

Znaczny potencjał dla sprzedaży EZT stanowią Indie i Chiny, jednak tam większość sprzedawanych pojazdów szynowych przeznaczonych jest dla systemów szybkiej kolei lub metra. Mniej znaczące rynki to Brazylia, Rosja i Stany Zjednoczone. Największy udział w rynku europejskim mają Bombardier, Alstom, Stadler i Siemens, a w rynku azjatyckim –Kawasaki i Hitachi. Istotne udziały rynkowe posiadają też Hyundai Rotem i CAF. Wzrasta również znaczenie producentów chińskich, CNR i CSR.

Najważniejsze trendy w kupowanych EZT to: