Czy inwestycje kolejowe w Polsce zahamowały? MI wyjaśnia
Wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel przedstawił stanowisko w sprawie zahamowania inwestycji kolejowych w Polsce, o co w interpelacji poselskiej pytała posłanka Paulina Matysiak.
Nie ma dofinansowania
Jak wskazał w odpowiedzi zgodnie z założeniami z 2020 r. w bieżącym roku PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. zamierzała ogłosić postępowania przetargowe na modernizację sieci kolejowej dla zadań realizowanych w ramach perspektywy finansowej UE 2014-2020, ujętych w „Krajowym Programie Kolejowym do 2023 roku” oraz postępowania z perspektywy finansowej UE na lata 2021-2027. Jak do tej pory, w 2021 roku PKP PLK SA ogłosiła postępowania przetargowe tylko dla zadań realizowanych w ramach perspektywy finansowej UE 2014-2020. Należy mieć na uwadze, że zadania z perspektywy finansowej UE na lata 2021-2027 nie są ogłaszane, ponieważ nie mają jeszcze zapewnionego finansowania, z uwagi na trwające ustalenia dotyczące dostępnej alokacji środków UE na projekty kolejowe w ramach perspektywy finansowej 2021-2027. Po spełnieniu ww. przesłanek przez odpowiednie instytucje i organy (w tym UE) możliwe będzie opracowanie przez Ministerstwo Infrastruktury programu wieloletniego w zakresie inwestycji kolejowych w perspektywie finansowej UE 2021-2027 oraz szczegółowego programu jego realizacji, który stanowił będzie podstawę do zapewnienia finansowania inwestycji w nim ujętych. Brak zapewnionych środków finansowych, a jednocześnie konieczność analizy zakresu rzeczowego zadań planowanych do realizacji oraz zmiany w procesie uzyskiwania niezbędnych decyzji administracyjnych, wynikające z ustawy z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw, wymusiły dokonanie weryfikacji pierwotnych planów.
Co w 2021 roku?
Obecnie PKP PLK SA planuje ogłosić jeszcze w 2021 roku postępowania o łącznej wartości około 8-9 mld zł, w tym dla inwestycji ujętych w Krajowym Programie Kolejowym. Należy przy tym mieć na uwadze, że ogłaszanie przetargów dla zadań z perspektywy finansowej UE na lata 2021-2027 zależne będzie od zapewnienia finansowania, o czym mowa powyżej. Odnosząc się do kwestii uniknięcia tzw. „dołka inwestycyjnego” informuję, że planowane jest rozpoczęcie szeregu inwestycji kolejowych w ramach nowych programów inwestycyjnych. Obecnie trwają prace nad kontynuacją Krajowego Programu Kolejowego w perspektywie do 2030 roku zawierającego listę inwestycji w ramach środków pochodzących z nowej perspektywy finansowej UE na lata 2021-2027, m.in. z programu „Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FENiKS)” oraz nowego instrumentu „Łącząc Europę - CEF 2”. Obecnie trwa również II etap naboru do „Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej + do 2028 r.”, w ramach którego realizowany jest przez jednostki samorządu terytorialnego szereg wstępnych studiów planistyczno-prognostycznych. Zakończenie II etapu naboru planowane jest na koniec listopada 2021 r. Następnie zgłoszone projekty będą podlegały ocenie merytorycznej, rankingowaniu i ostatecznej kwalifikacji do Programu.
Jak podał Andrzej Bittel planuje się, że na przełomie 2021/2022 podejmowane będą decyzje o przystąpieniu do realizacji poszczególnych projektów, uwarunkowane szeregiem czynników, w tym możliwością ich finansowania, wynikami prac studialnych (m.in. prognoz ruchu i analiz efektywności ekonomicznej), decyzjami strategicznymi podejmowanymi na szczeblu rządowym i samorządowym. Ponadto, przygotowywana jest realizacja inwestycji w ramach środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO), tak by po jego przyjęciu móc od razu przystąpić do realizacji tych działań. Aktualnie finalizowana jest lista zadań, które będą realizowane w ramach KPO. Ogłaszane są również pierwsze przetargi w ramach „Rządowego programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2020-2025”, którym zostaną objęte nowe lub istniejące przystanki kolejowe w całej Polsce. Dzięki temu powstaną nowe przystanki kolejowe, a odbudowane zostaną te, które od lat były zamknięte, wydłużone zostaną perony tam, gdzie nie mogą zatrzymywać się pociągi dalekobieżne. Realizacja Programu usprawni korzystanie z transportu kolejowego i pomoże wymazać tzw. „białe plamy komunikacyjne” na terenie kraju. Budżet programu opiewa na kwotę około 1 mld zł.
