Co wpływa na punktualność pociągów i jak się zapobiega opóźnieniom?
Na punktualność pociągówwpływ ma szereg czynników – informuje Ministerstwo Infrastruktury.
Dlatego opóźnienia pociągów dzieli się ze względu naprzyczyny leżące po stronie przewoźnika, zarządcy infrastruktury (PKP PLK) lubpo stronie innych przewoźników oraz powstałe w wyniku działań kolei obcych,związane z formalnościami celnymi, jak również będące konsekwencją wydarzeńlosowych (np. wypadki, gwałtowne zmiany atmosferyczne).
Jako główne czynniki opóźnień pociągów dalekobieżnych, zakursowanie których odpowiada PKP Intercity, należy wskazać wydarzenia losowe,skomunikowania z innymi przewoźnikami oraz przyczyny taborowe i handlowe,leżące po stronie przewoźnika. Do opóźnień o charakterze handlowym zalicza sięmiędzy innymi lokowanie podróżnych, skomunikowania z innymi pociągami Spółkioraz późne zgłoszenie gotowości do odjazdu. Natomiast w ramach przyczyntaborowych należy wyszczególnić przede wszystkim awarie pojazdów trakcyjnych,włączanie lub wyłączanie czynnego taboru oraz późne zgłoszenie drużynypociągowej. Zdarzają się również, że pociągi PKP Intercity są odwoływane nacałej relacji lub jedynie na części trasy. Jest to spowodowane zarównowzględami technicznymi (uszkodzenia taboru, sieci trakcyjnej) jak równieżruchowymi do których zalicza się przeszkody na torach lub inne przerwy w ruchuspowodowane działaniami innych przewoźników, awaryjne zamknięcia torów, wypadkii kolizje innych przewoźników oraz wypadki komunikacyjne, np. kolizje zpojazdami drogowymi.
W okresie od stycznia do września 2018 r. udział PKP Intercityw pracy przewozowej wyniósł ponad 53%. Tak duża skala realizowanych przewozówprzez Spółkę sprawia, że wszelkie zmiany statystyczne dotyczące czasu przejazdubędą bardziej widoczne niż w przypadku pozostałych przewoźników. Pociągi PKPIntercity obsługują połączenia dalekobieżne, których długość trasy wynosi nawetponad tysiąc kilometrów (np. relacja Przemyśl – Świnoujście) przez co sąbardziej narażone na ewentualne opóźnienia. Zdarzenia lub utrudnienia, mimo żewystępują lokalnie, często mają znaczący wpływ na ruch większości pociągówdalekobieżnych. Nie dzieje się tak w przypadku przewoźników regionalnych,uruchamiających połączenia na znacznie krótszych odcinkach.
W celu zmniejszenia opóźnień wynikających z winy PKPIntercity, zwłaszcza z tytułu usterek taboru, podejmowane są przede wszystkimnastępujące działania zaradcze:
Eksploatacja nadzorowana nowych materiałów, częścizamiennych i urządzeń eliminujących m. in. usterki systemowe. Działanie to madoprowadzić do eliminowania mi. in. usterek systemowych. Przykładem może byćeksploatacja nadzorowana nowych styczników na dwóch lokomotywach EP07. Podczaseksploatacji przewoźnik nie stwierdził usterek, w związku z czym są one wdrażaneprzez PKP Intercity na pozostałych 30 lokomotywach.
Inicjowanie i tworzenie listy produktów wysokiej jakości,rekomendowanych w bieżącym utrzymaniu taboru, np. katalog szczotek węglowych.
Rozbudowa zaplecza warsztatowego spółki zależnej PKPIntercity tj. ZUT REMTRAK sp. z o.o. umożliwiająca wzrost ilości wykonywanychnapraw na czwartym poziomie utrzymania (perspektywicznie na piątym poziomieutrzymania).
Optymalizacja rozkładu jazdy w zakresie czasu niezbędnego doprzygotowania taboru do drogi.
Ponadto, w ramach prac nad konstrukcją rozkładu jazdypociągów edycji 2018/2019, który obowiązuje od 9 grudnia 2018 r., MinisterstwoInfrastruktury, PKP PLK i PKP Intercity ustaliły, że konieczna jest weryfikacjawszystkich pociągów planowanych do objęcia umową roczną o świadczenie usługpublicznych na 2019 r. i wyszczególnienie tych pociągów międzywojewódzkich,które rekomendowane są do zmian w zakresie kursowania w związku zintensyfikacją prac modernizacyjnych na poszczególnych odcinkach siecikolejowej w Polsce. Liczne prace torowe, które zostały zaplanowane przezzarządcę infrastruktury w 2019 r. np. w krakowskim węźle kolejowym, na odcinkuZabrze – Katowice – Kraków (linia E 30), wymagają odpowiedniego konstruowaniarozkładu jazdy zwłaszcza pociągów dalekobieżnych, których trasy przebiegają przezco najmniej dwa województwa. Pociągi, które kursują przez kilka odcinkówobjętych pracami modernizacyjnymi są szczególnie podatne na opóźnienia idlatego wskazane jest, aby w takich przypadkach podejmować racjonalne działaniapolegające między innymi na prowadzeniu pociągów trasami okrężnymi lubskróceniu relacji pociągu o odcinek, który generuje duże utrudnienia w ruchu(np. ruch jednotorowy). Niepodjęcie takich działań prowadzi również do opóźnieńinnych pociągów dalekobieżnych, które są skomunikowane w głównych węzłachkolejowych. Dodatkowo podjęte zostały decyzje o ograniczeniu liczby pociągówwielogrupowych, tak aby zapobiec kumulacji ewentualnych opóźnień. Wskazanorównież na potrzebę optymalizacji długości i rodzaju składów obsługujących danepołączenie na podstawie bieżących danych dotyczących liczby pasażerówkorzystających z poszczególnych połączeń w celu minimalizacji problemu opóźnieńwynikającego z lokowania podróżnych. Istotnym ustaleniem było równieżdostosowanie czasu potrzebnego na prace manewrowe, np. w zakresie zmianylokomotywy, tak aby uwzględniał on warunki panujące na konkretnych trasach iwpływał pozytywnie na ograniczenie opóźnień.
Efekty ww. działań są monitorowane przez PKP Intercity.Należy jednak podkreślić, że dopiero w dłuższej perspektywie czasu możliwebędzie określenie czy zaproponowane działania naprawcze są właściwe i w jakomstopniu będą wpływać na poprawę punktualności pociągów dalekobieżnych.
W celu monitorowania wskaźnika punktualności pociągówmiędzywojewódzkich i międzynarodowych, Minister Infrastruktury zobowiązał PKPPLK i PKP Intercity do cotygodniowego przekazywania do resortu sprawozdań zpunktualności pociągów PKP Intercity. Na tej podstawie, Spółka analizujeprzyczyny opóźnień pociągów i przedstawia działania zaradcze. Ponadto, wprzypadku pociągów uruchamianych przez PKP Intercity w ramach umowy oświadczenie usług publicznych, minister właściwy do spraw transportu jakozamawiający pociągi służby publicznej nakłada na przewoźnika kary umowne ztytułu niedotrzymania wskaźnika punktualności z winny PKP Intercity (opóźnieniapowyżej 10 minut na ostatniej stacji handlowej). Niejednokrotnie kary te sąbardzo dotkliwe dla przewoźnika – podaje Ministerstwo Infrastruktury.
W przypadku opóźnienia pociągu dalekobieżnego, podróżnemuprzysługuje zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1371/2007 ParlamentuEuropejskiego i Rady dotyczącym praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym odszkodowanie,które wynosi 25% ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego od 60 do 119minut lub 50% ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego 120 minut lubwięcej. Aktualnie trwają prace nad zmianą zapisów ww. rozporządzenia, również wzakresie odszkodowania za opóźnienie pociągu. Należy jednak podkreślić, żeostateczny kształt rozporządzenia stanowić będzie kompromis między stanowiskiemParlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej oraz Państw Członkowskich UniiEuropejskiej.
„
