25 lat Muzeum w Sochaczewie
W sobotę, 10 sierpnia, sochaczewski oddział Muzeum Kolejnictwa świętował swoje 25-lecie. Była to dobra okazja do przypomnienia historii muzeum, jak również wręczenia odznaczeń i dyplomów dla osób najbardziej zasłużonych w ratowaniu wąskotorowych zabytków. Na uroczystości pojawili się zacni goście, z marszałkiem województwa mazowieckiego Adamem Struzikiem na czele. Swoje adresy z podziękowaniami za dotychczasową pracę oraz najlepszymi życzeniami dalszego rozwoju Muzeum przekazali Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Starosta Powiatu Sochaczewskiego, Burmistrz Miasta Sochaczew, Prezes Piaseczyńskiego Towarzystwa Kolei Wąskotorowej oraz Dyrektor Kampinoskiego Parku Narodowego. Podczas wystąpienia, w którym przedstawiona została krótka historia sochaczewskiego oddziału Muzeum Kolejnictwa, marszałek Adam Struzik złożył deklarację, iż zrobi wszystko, aby rozwiązać problemy, również lokalowe, z jakimi boryka się Muzeum. Było to oczywiste nawiązanie do prób eksmitowania muzeum warszawskiego, bo sochaczewski oddział o lokum martwić się nie musi. Na razie… Marszałek podkreślał też znaczenie sochaczewskiego oddziału, jako ważnego miejsca turystycznego na mapie Mazowsza. Przy okazji świętowania każdego jubileuszu warto zapytać co dalej? O kierunkach rozwoju sochaczewskiego muzeum mówił jego kierownik – Marek Belczyk. Dwa podstawowe zadania, jakie postawili przed sobą pracownicy muzeum, to wprowadzenie nowej oferty dla turystów, jaką stanowić mają zimowe kursy kolejki wąskotorowej oraz powołanie Sochaczewskiego Ośrodka Oświatowego, w którym mogłyby być realizowane lekcje muzealne. Na ów ośrodek mają zostać zaadaptowane pomieszczenia po przedszkolu. Rzeczą oczywistą jest, że priorytetem w działalności muzeum jest ciągła dbałość o eksponaty oraz sale wystawiennicze. Jak zauważył marszałek Adam Struzik, ostatnie 25 lat, to było pracowite ćwierćwiecze. W momencie powstawania muzeum zarówno tabor, jak i budynki były zaniedbane. Dziś udało się je odrestaurować, zaś muzeum posiada największy zbiór taboru wąskotorowego w Polsce.
Na wniosek Dyrektora Muzeum Kolejnictwa Ferdynanda Ruszczyca zasłużonym zarówno dla kolejnictwa jak też muzealnictwa pracownikom Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał Honorowe Odznaki „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, a Marszałek Województwa Mazowieckiego wręczył Dyplomy Uznania. Ponadto Dyrektor Muzeum Kolejnictwa uhonorował osoby szczególnie zaangażowane w pracę na rzecz Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie Dyplomami Specjalnymi Dyrektora Muzeum Kolejnictwa. Honorowe Odznaki „Zasłużony dla Kultury Polskiej”otrzymali: Marek Belczyk za szczególne zasługi w propagowaniu działalności Muzeum w Sochaczewie, Czesław Gwara jeden ze współorganizatorów Muzeum w Sochaczewie, Romuald Markiewicz za szczególne zasługi w konserwacji zabytków, Bogdan Pokropiński również za szczególne zasługi w konserwacji zabytków, Tomasz Strabała za szczególne zasługi zarówno w ochronie zabytków jak też działalności oświatowo- wychowawczej, oraz Marta Szadkowska za szczególne zasługi w działalności oświatowo-wychowawczej.
Dyplomy Uznania za zasługi oraz wieloletnia pracę na rzecz Muzeum Kolejnictwa –Oddział Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie Marszałka Województwa Mazowieckiego otrzymali: Tadeusz Dąbrowski za szczególne zasługi w upowszechniani wiedzy historycznej, Janusz Fabisiak za szczególne osiągnięcia w zakresie konserwacji i renowacji zabytkowego taboru kolejowego, Mirosław Stefaniak za szczególne osiągnięcia w propagowaniu historii kolejnictwa, ale także walorów Mazowsza, Włodzimierz Szymański za szczególne osiągnięcia w zakresie konserwacji i renowacji zabytkowego taboru kolejowego, Wiesław Zabłocki za szczególne osiągnięcia w zakresie w upowszechniania wiedzy o historii kolejnictwa wąskotorowego na Mazowszu, oraz Roman Zygnerski za szczególne osiągnięcia w propagowaniu historii kolejnictwa, ale także walorów Mazowsza. Nie był to ostatni akcent podziękowań osobom szczególnie zasłużonym dla rozwoju Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie. Ferdynand Ruszczyc, Dyrektor Muzeum Kolejnictwa w Warszawie uhonorował Specjalnymi Dyplomami za osobiste zaangażowanie i wkład w rozwój Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie Adama Struzika, Marszałka Województwa Mazowieckiego, Ludwika Rakowskiego, Przewodniczącego Sejmiku Województwa Mazowieckiego, Tadeusza Korysia, Starostę Powiatu Sochaczewskiego, Piotra Osieckiego, Burmistrza Miasta Sochaczew, Jerzego Misiaka, Dyrektora Kampinoskiego Parku Narodowego, Andrzeja Fijołka, Wójta Gminy Brochów, Mirosława Orlińskiego, Wójta Gminy Sochaczew.
Ponadto Dyrektor Ferdynand Ruszczyc uhonorował Specjalnymi Dyplomami za wieloletnie zaangażowanie w pracę na rzecz Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie współpracowników i pracowników tego Muzeum: Ewę Chłystek, Krzysztofa Chłystek, Wojciecha Drążek, Czesława Gwarę, Krzysztofa Klocka, Andrzeja Malinowskiego, Tomasza Naubauera, Krzysztofa Palucha, Andrzeja Paradowskiego, Bogdana Pokropińskiego, Eugeniusza Pisarskiego, Janusza Wasilewskiego, Janusza Winnickiego, oraz Joannę Zabłocką.
Uroczystości 25-lecia istnienia sochaczewskiego oddziału Muzeum Kolejnictwa towarzyszyło otwarcie wystawy o jakże wymownym tytule „25 lat Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie”. Po zakończeniu oficjalnej części obchodów goście udali się w krótką przejażdżkę pociągiem prowadzonym przez wąskotorowy parowóz.
Jak pisze Bogdan Pokropiński ostatni pociąg rozkładowy z Sochaczewa do Wyszogrodu został odprawiony 30 listopada 1984 roku o 15.35. Na tej godzinie zatrzymano wszystkie zegary kas i posterunków ruchu linii sochaczewskiej. Skończyła się historia kolei dojazdowej. Nazajutrz, 1 grudnia 1984 roku Sejmikowa Kolej Wąskotorowa w Sochaczewie zmieniła swego właściciela –została przejęta przez Muzeum Kolejnictwa w Warszawie i stała się jego Oddziałem, przyjmując nazwę Muzeum Kolei Wąskotorowej. Rozpoczęła się historia muzealna.
Jednak od formalnego przejęcia do otwarcia Muzeum wiodła długa i wyboista droga. Należało przetransformować upadającą linię kolejową w kwitnące Muzeum. Ludzie musieli nauczyć się inaczej patrzeć na otaczającą ich rzeczywistość, wykonywać inne zadania. Wymagało to przemiany mentalnej i profesjonalnej. Z dzisiejszej perspektywy można powiedzieć: udało się. W dniu 6 września 1986 roku oficjalnie otwarto Muzeum dla zwiedzających, pokazując na skansenie 22 jednostki taboru.
Przez minionych 25 lat systematycznie przybywało obiektów. Zaczynano z mieniem przejętym od Sochaczewskiej Kolei Dojazdowej. Budynki i infrastruktura były zaniedbane, w stanie wymagającym natychmiastowej ingerencji. W skład majątku wchodziło 25 jednostek taborowych i pojedyncze, drobne obiekty, takie jak: narzędzia, latarki, dziurkacze. Zaczęto od napraw i porządków oraz pozyskiwania obiektów muzealnych. Stopniowo zgromadzono 253 sztuki taboru. Część jednak była w tak złym stanie technicznym, że nie udało się ich już uratować. Ostatecznie zachowano 225 jednostek, z czego na ekspozycji plenerowej pokazanych jest dziś 135 egzemplarzy, a 9 z muzealnych pojazdów przekazano w depozyt do innych instytucji.
Ostatni jak dotąd pojazd przybył w 2011 roku. Jest to lokomotywa elektryczna SIEMENS z 1898 roku. Znaczna jest również liczba pamiątek i drobnego sprzętu kolejowego, pokazywanego dziś na dwóch salach wystawowych. Wiele czeka jeszcze w magazynach, aż do chwili, gdy Muzeum wzbogaci się o nowe pomieszczenia ekspozycyjne.
Taką nadzieję daje budynek dawnego przedszkola, przekazany do Muzeum Kolei Wąskotorowej w dniu 22 czerwca 2005 roku przez Marszałka Województwo Mazowieckiego, Pana Adama Struzika. Adaptacja tego budynku na potrzeby muzealne to zadanie na najbliższe lata. 25 lat historii Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie to również 25 lat kursowania pociągu RETRO. Muzeum wraz z tradycją Sejmikowej Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie przejęło linię kolejową Sochaczew –Tułowice, z odgałęzieniami do Piasków Królewskich i Wyszogrodu. Linia Sochaczew –Wilcze Tułowskie eksploatowana jest do dzisiaj i stanowi jedną z głównych atrakcji turystycznych regionu, przewożąc rocznie około 10.000 pasażerów.
Zapraszamy do odwiedzenia sochaczewskiego muzeum, w którym oglądać można pokaźny zbiór taboru wąskotorowego, jak również skorzystać z przejażdżek pociągami retro. Muzeum oferuje w tym sezonie przejazdy jeszcze do października. Pociągi kursują na trasie Sochaczew Wąskotorowy –Wilcze Tułowskie.