Nowe przepisy dotyczące skanerów ciała na lotniskach
Komisja Europejska przyjmuje nowe przepisy dotyczące stosowania urządzeń do prześwietlania osób na europejskich lotniskach.
Komisja Europejska przyjęła wniosek w sprawie unijnych przepisów dotyczących stosowania urządzeń do prześwietlania osób. Nowe przepisy umożliwią stosowanie urządzeń do prześwietlania pasażerów w trakcie kontroli bezpieczeństwa na ściśle określonych warunkach operacyjnych i technicznych w portach lotniczych i państwach członkowskich, które zdecydują się na takie rozwiązanie.
Państwa członkowskie testowały urządzenia do prześwietlania osób1 od momentu, gdy w dniu 25 grudnia 2009 r. terrorysta próbował wysadzić samolot lecący z Amsterdamu do Detroit za pomocą plastikowych materiałów wybuchowych ukrytych w bieliźnie. Do tej pory urządzenia do prześwietlania osób stosowano, w ograniczonych zakresie, na podstawie różnych krajowych procedur i norm operacyjnych. Nowe przepisy, stanowiące wspólne unijne ramy prawne, zezwalają państwom członkowskim i portom lotniczym na zastąpienie obecnie stosowanych systemów kontroli bezpieczeństwa urządzeniami do prześwietlania osób. Zapewniają one także jednolite stosowanie przepisów o ochronie lotnictwa we wszystkich portach lotniczych i gwarantują wdrożenie rygorystycznych i obowiązkowych środków chroniących prawa podstawowe i zdrowie pasażerów.
Państwa członkowskie i porty lotnicze nie mają obowiązku wdrożenia urządzeń do prześwietlania osób, ale jeśli zdecydują się na ich stosowanie, urządzenia te będą musiały spełniać wymogi operacyjne i normy eksploatacyjne określone na szczeblu unijnym.
Odpowiedzialny za transport wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Siim Kallas stwierdził: „Urządzenia do prześwietlania osób nie rozwiązują wszystkich problemów, ale zapewniają istotną poprawę poziomu ochrony lotnictwa. Stanowią one cenną alternatywę wobec obecnie stosowanych metod kontroli bezpieczeństwa i są bardzo skuteczne w zakresie wykrywania przedmiotów metalowych i niemetalowych. Każde państwo członkowskie i każdy port lotniczy będą mogły zdecydować o stosowaniu urządzeń do prześwietlania osób, ale w przypadku zastosowania tej nowej technologii obowiązywać będą ogólnounijne normy dotyczące zdolności wykrywania przedmiotów zabronionych, a także rygorystyczne środki w zakresie ochrony zdrowia i praw podstawowych. Doświadczenie pokazuje, że pasażerowie i pracownicy portów lotniczych zasadniczo postrzegają te urządzenia jako praktyczną metodę kontroli bezpieczeństwa.”
Urządzenia do prześwietlania osób są skuteczną metodą kontroli bezpieczeństwa, gdyż są w stanie wykryć zarówno przedmioty metalowe jak i niemetalowe przewożone przez pasażera. Technologia ta szybko się rozwija i dzięki niej możliwe będzie istotne ograniczenie liczby kontroli manualnych („obmacywania”), którym poddawani są pasażerowie, członkowie załóg oraz pracownicy portów lotniczych.
Zgodnie z nowymi przepisami stosowanie urządzeń do prześwietlania osób będzie dopuszczalne wyłącznie po spełnieniu minimalnych wymogów, na przykład: urządzenia do prześwietlania osób nie gromadzą, nie przechowują, nie kopiują, nie drukują ani nie odzyskują obrazów;zabrania się oraz nie dopuszcza się do wszelkiego nieupoważnionego dostępu do obrazów oraz ich wykorzystywania;pracownik dokonujący analizy obrazu znajduje się w oddzielnym pomieszczeniu, a obraz nie może mieć żadnego powiązania z osobą poddawaną kontroli lub innymi osobami. Pasażerowie muszą być informowani o warunkach regulujących przeprowadzanie kontroli bezpieczeństwa za pomocą urządzeń do prześwietlania osób. Ponadto pasażerowie mają prawo niewyrażenia zgody na poddanie się kontroli za pomocą takiego urządzenia i przejścia kontroli bezpieczeństwa z zastosowaniem alternatywnych metod.
Ustalając szczegółowe warunki operacyjne i zapewniając pasażerom możliwość odmowy, przepisy chronią prawa podstawowe oraz zasady zapisane w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.
Aby nie narażać na niebezpieczeństwo obywateli i ich zdrowia, do wykazu dopuszczalnych metod kontroli bezpieczeństwa pasażerów w unijnych portach lotniczych dopisane zostaną wyłącznie urządzenia do prześwietlania osób nie opierające się na technologii promieni rentgenowskich. Wszelkie pozostałe technologie, takie jak na przykład wykorzystywane w telefonach komórkowych, mogą być stosowane, pod warunkiem że spełniać będą unijne standardy bezpieczeństwa.
