Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego
Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego
Wspólnota Europejska opublikowała rozporządzenie dotyczące wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz funkcjonowania Zrzeszenia Władz Lotniczych – Joint Aviation Authorities (JAA).
Jest to rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE.
Do tej pory Wspólnota Europejska posiadała kompetencje w dziedzinie:
- certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i wyposażenia w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (rozporządzenie 1702/2003);
- nieprzerwanej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawie zezwoleń udzielanych instytucjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania (rozporządzenie 2042/2003).
Na mocy rozporządzenia 216/2008 Wspólnota Europejska nabyła ponadto kompetencje w obszarach:
- licencjonowanie personelu lotniczego;
- operacje lotnicze;
- ocena bezpieczeństwa statków powietrznych z państw trzecich.
Rozporządzenie to wejdzie w życie po upływie 20 dni od dnia publikacji, a więc 8 kwietnia 2008 r. Nie dotyczy to jednak artykułów 5, 6, 7, 8, 9 oraz 10 rozporządzenia (dotyczących opracowania i wydania aktów wykonawczych), które wejdą w życie w terminach określonych w przepisach wykonawczych do tych artykułów, nie później jednak niż dnia 8 kwietnia 2012 r.
Do czasu ich opracowania i opublikowania obowiązują przepisy dyrektywy Rady 91/670/EWG (dot. procedur wzajemnego uznawania licencji wydawanych przez Państwa Członkowskie załodze w lotnictwie cywilnym), dyrektywy 2004/36/WE (dot. inspekcji SAFA) oraz załącznika nr III do rozporządzenia (EWG) nr 3922/91 (tzw. EU-OPS).
Przewiduje się, że przepisy wykonawcze zostaną opublikowane w okresie od 2009 r. do 2012 r.
Przewiduje się, że przepisy wykonawcze zostaną opublikowane w okresie od 2009 r. do 2012 r.
Rozszerzenie zadań EASA o obszary dotyczące operacji lotniczych oraz licencjonowania personelu lotniczego będzie wiązać się z inkorporowaniem do wspólnotowego porządku prawnego norm zawartych m.in. w przepisach JAR –OPS i JAR –FCL. Dzięki temu przyspieszony zostanie proces jednolitego stosowania tych przepisów w całej Wspólnocie. Niniejsze rozporządzenie ustanawia ponadto stosowne i całościowe ramy dotyczące bezpieczeństwa statków powietrznych państwa trzeciego korzystających z portów lotniczych Wspólnoty.
Prace nad zmianą rozporządzenia nr 1592/2002 w celu rozszerzenia kompetencji EASA o dziedziny operacji lotniczych i licencjonowania personelu lotniczego rozpoczęto na w listopadzie 2005 r.
Stanowienie europejskich reguł bezpieczeństwa lotniczego przez kilka różnych instytucji, m. in. przez Europejską Konferencję Lotnictwa Cywilnego (ECAC) oraz jej techniczną agendę – Zrzeszenie Władz Lotniczych (JAA), skłoniło instytucje UE do dalszej harmonizacji przepisów w obszarze bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego. W/w specjalistyczne organy opracowywały reguły, których podstawę stanowią ogólnoświatowe normy stanowione przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO). Jakkolwiek te reguły stanowione są w oparciu o międzyrządową współpracę, to jednak są one stosowane przez poszczególne państwa –strony tylko o tyle, o ile te państwa wyrażą taką wolę. W rezultacie istnieją poważne różnice pomiędzy poszczególnymi państwami.
Dobrym przykładem jest tutaj sytuacja związana ze stosowaniem przepisów dotyczących operacji lotniczych (JAR –OPS). Sześć następujących po sobie wersji tych przepisów zostało implementowanych przez 25 państw członkowskich UE, ale osiem z tych państw zmieniło wersje, które następnie wybrało do stosowania w ramach narodowych systemów prawnych. Różnice bywają nawet większe w przypadku reguł odnoszących się do licencjonowania personelu lotniczego wykonującego handlowe operacje przewozu lotniczego, a w niektórych państwach członkowskich kryteria dotyczące turystycznej licencji pilota nie spełniają nawet minimalnych wymogów stanowionych przez ICAO.
W związku z powyższym Komisja uznała za konieczne podjęcie prac mających na celu rozszerzenie zadań Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego w odniesieniu do kwestii dotyczących operacji lotniczych oraz licencjonowania personelu lotniczego jak również kontroli bezpieczeństwa statków powietrznych państw trzecich. Rezultatem tych prac jest rozporządzenie 216/2008.
Wydanie rozporządzenia 216/2008 spowodowało przejęcie przez EASA wszystkich funkcji dotychczas wykonywanych przez JAA i tym samym konieczność całkowitego zamknięcia systemu JAA w celu uniknięcia dublowania funkcji przez EASA i JAA.
Informacja na temat Zrzeszenia Władz Lotniczych (Joint Aviation Authorities – JAA)
Wejście w życie poprzednio obowiązującego Rozporządzenia 1592/2002 w UE oraz powstanie Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) stworzyło nowe ramy prawne dla lotnictwa cywilnego w UE. Zgodnie z tym rozporządzeniem państwa członkowskie UE przekazały EASA swoje zadania w obszarze bezpieczeństwa lotniczego.
W tej nowej sytuacji Zrzeszenie Władz Lotniczych (JAA) w dalszym ciągu pełniło swoje funkcje w zakresie operacji i licencjonowania personelu, jednocześnie wykonując dla EASA niektóre zadania dotyczące certyfikacji i obsługi technicznej.
W roku 2005 Rada JAA i dyrektorzy generalni lotnictwa cywilnego państw członkowskich Europejskiej Konferencji Lotnictwa Cywilnego (ECAC), przyjmując raport Grupy roboczej ds. przyszłości JAA (FUJA) zaakceptowali transformację JAA w JAAT (JAA in Transition) i powstanie biura łącznikowego (Liaison Office) w Kolonii (RFN) oraz biura szkoleń w Hoofdorp (Holandia).
W tej nowej sytuacji Zrzeszenie Władz Lotniczych (JAA) w dalszym ciągu pełniło swoje funkcje w zakresie operacji i licencjonowania personelu, jednocześnie wykonując dla EASA niektóre zadania dotyczące certyfikacji i obsługi technicznej.
W roku 2005 Rada JAA i dyrektorzy generalni lotnictwa cywilnego państw członkowskich Europejskiej Konferencji Lotnictwa Cywilnego (ECAC), przyjmując raport Grupy roboczej ds. przyszłości JAA (FUJA) zaakceptowali transformację JAA w JAAT (JAA in Transition) i powstanie biura łącznikowego (Liaison Office) w Kolonii (RFN) oraz biura szkoleń w Hoofdorp (Holandia).
Na mocy rezolucji ECAC, która zostanie prawdopodobnie przyjęta na specjalnej sesji plenarnej ECAC w czerwcu 2008 r., państwa członkowskie JAA wycofają się z Porozumień Cypryjskich. Oznaczać to będzie rozwiązanie tej organizacji.
Grupa robocza FUJA analizując istniejący system prawno-organizacyjny proponuje zamknięcie biura łącznikowego z dniem 9 czerwca 2009 r.
Proponuje się, aby biuro szkoleniowe (Training Office) stało się niezależną pod względem prawnym organizacją szkoleniową –fundacją ustanowiona zgodnie z prawem holenderskim i podmiotem stowarzyszonym z ECAC.
Zakłada się, że współpraca z 7 państwami członkowskimi JAA, nie będącymi jednocześnie członkami EASA, będzie odbywała się za pośrednictwem Wydziału ds. Międzynarodowych, który powstanie w EASA na początku 2009 r. oraz na forum dyrektorów generalnych lotnictwa cywilnego ECAC.
Grupa robocza FUJA analizując istniejący system prawno-organizacyjny proponuje zamknięcie biura łącznikowego z dniem 9 czerwca 2009 r.
Proponuje się, aby biuro szkoleniowe (Training Office) stało się niezależną pod względem prawnym organizacją szkoleniową –fundacją ustanowiona zgodnie z prawem holenderskim i podmiotem stowarzyszonym z ECAC.
Zakłada się, że współpraca z 7 państwami członkowskimi JAA, nie będącymi jednocześnie członkami EASA, będzie odbywała się za pośrednictwem Wydziału ds. Międzynarodowych, który powstanie w EASA na początku 2009 r. oraz na forum dyrektorów generalnych lotnictwa cywilnego ECAC.
JAA jest organem stowarzyszonym z ECAC zajmującym się tworzeniem i wdrażaniem wspólnych standardów i procedur w zakresie bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego. Członkostwo w JAA państwo uzyskiwało w drodze podpisania tzw. „Porozumień JAA”, pierwotnie zawartych na Cyprze w 1990 r.
Obecnie JAA liczy 42 członków. Polska stała się członkiem JAA z dniem 26 listopada 2002 r.
Siedziba JAA mieści się w Hoofdorp w Holandii.
Organem zarządzającym JAA jest Rada, która składa się z dyrektorów generalnych lotnictwa cywilnego państw członkowskich.
Obecnie JAA liczy 42 członków. Polska stała się członkiem JAA z dniem 26 listopada 2002 r.
Siedziba JAA mieści się w Hoofdorp w Holandii.
Organem zarządzającym JAA jest Rada, która składa się z dyrektorów generalnych lotnictwa cywilnego państw członkowskich.
Komitet JAA, odpowiadający przed Radą, składa się z przedstawicieli władz lotniczych państw członkowskich oraz przedstawicieli Komisji Europejskiej.
Najważniejsze funkcje JAA:
- opracowywanie i wdrażanie przepisów JAR (Joint Aviation Requirements) w zakresie projektowania i produkcji oraz operacji i obsługi technicznej statków powietrznych, a także licencjonowania personelu lotniczego;
- opracowywanie procedur technicznych i administracyjnych dla wdrażania przepisów JAR;
- wypracowywanie rozwiązań mających na celu zapobieganie nieuczciwej konkurencji przedsiębiorstw przemysłu lotniczego państw członkowskich stosujących przepisy JAR, a także pogarszaniu sytuacji konkurencyjnej tych przedsiębiorstw względem ich konkurentów z państw trzecich;
- opracowanie ekspertyz w zakresie harmonizacji przepisów bezpieczeństwa;
- współpraca z Federalną Władzą Lotniczą (FAA) z USA w celu harmonizacji przepisów i procedur pomiędzy Europą i USA.
