Tramwaje w Mikołajowie

Mikołajów jest 500 tys. miastem leżącym w środkowo –południowej części Ukrainy i stolicą obwodu mikołajowskiego. Posiada sieć trolejbusową i tramwajową;ta druga ma obecnie długość 72 km.
Początki funkcjonowania tramwajów w Mikołajewie sięgają roku 1897, kiedy zostały uruchomione dwie linie tramwaju konnego o rozstawie toru 1000 mm. Łączyły one najważniejsze punkty miasta (dworzec kolejowy, port i duży targ) z osiedlami mieszkaniowymi. Elektryfikację sieci rozpoczęto w 1914 roku, jednak tramwaje konne na krótko powróciły na ulice miasta w 1917 roku, ponieważ w wyniku rewolucji miasto miało problemy energetyczne.
W czasach radzieckich tramwaje w Mikołajowie przeżywały rozkwit. Budowano nowe trasy, zakupiono wagony typu H i M. W roku 1930 na stanie było aż 71 wagonów, długość tras wynosiła 41 kilometrów. Niestety podczas działań wojennych w wyniku wysadzenia pobliskiej elektrowni przez Niemców sieć tramwajowa została doszczętnie zniszczona. Po wyzwoleniu miasta rozpoczęto odbudowę linii, otwarto także drugą zajezdnię, która obsługiwała ruch na trasach o szerokości toru 1524 mm. W latach 1955-1958 wprowadzano do ruchu nowe wagony Gotha T-57 produkcji niemieckiej, zaś od roku 1970 wagony KTM-2 z Ust-Katawia. Sukcesywnie przekuwano pozostałe części sieci z rozstawu 1000 na 1524 mm, przebudowę zakończono w roku 1972. Od roku 1970 rozpoczęły się dostawy wagonów KTM-5, które jeżdżą w mieście do dnia dzisiejszego stanowiąc trzon taboru. Czasy świetności komunikacji tramwajowej w Mikołajowie datuje się na lata 80. i 90.;wówczas po mieście poruszała się ponad setka wagonów kursująca w składach z wysoką częstotliwością.
Po rozpadzie Związku Radzieckiego kondycja mikołajowskiego przedsiębiorstwa stopniowo zaczęła słabnąć, mimo niewielkich zakupów nowych tramwajów (w 1996 r. 4 wagony KTM-8, w 2001 r. 3 Tatry T6B5, w latach 2006-2008 7 ukraińskich tramwajów JUMZ K-1). Odstawiano coraz więcej wagonów KTM-5, co przekładało się na rozpinanie składów i ograniczanie częstotliwości.

Obecnie tramwaje w Mikołajowie nie mają się najlepiej. Na stanie przedsiębiorstwa jest 69 wagonów, z czego duży procent jest odstawiony na bocznych torach zajezdni. Funkcjonuje 5 linii tramwajowych, które w większości kursują samodzielnie przez długie odcinki sieci. Są krótkie odcinki wyłączone z ruchu linowego;pozostały także liczne pętle wykorzystywane w historycznym układzie linii. Zadowalającą częstotliwość utrzymuje jedynie linia 6 (ok. 15 minut) kursująca na trasie Promzona –Centralnyj Rynok. Jej przebieg na trasie wschód –zachód łączy ważne punkty miasta –główny miejski bazar, dworzec autobusowy, słynne na cały kraj ZOO, liczne blokowiska. Mniejsze znaczenia mają linie 1 i 3, które kursują z częstotliwością około 30 minut, a linia 7 co około 45 minut. Na linii 11 kursuje wyłącznie jedna brygada, dając mizerną częstotliwość ok. 90 min. Mimo kursowania tramwajów na prawie wszystkich odcinkach istniejącej sieci, do korzystania z nich zniechęca długi czas oczekiwania na tramwaj (na przystankach widnieje tylko częstotliwość linii), bardzo powolna jazda w wyniku złego stanu wagonów i infrastruktury. Brak jest konduktorów zobowiązujących pasażera do zapłaty za przejazd. Poza tym tramwaje znikają z ulic po godzinie 19. Wagony KTM-5 i KTM-8 są bardzo zaniedbane –często wewnątrz brakuje siedzeń, zamiast szyb można spotkać dykty, nie zawsze działają wszystkie drzwi. Podczas jazdy ze standardową prędkością 15-20 km/h można odnieść wrażenie, że wagon nie jest w stanie pojechać szybciej.

W wyniku chronicznego braku dofinansowania przedsiębiorstwo elektrotransportu zorganizowało dwutygodniowy strajk w 2010 roku. Obecnie można zaobserwować „światełko w tunelu”dla funkcjonowania tramwajów w Mikołajowie –w listopadzie 2011 zakupiono pierwszy niskopodłogowy tramwaj KTM-23, od tego roku nie zmniejszono też częstotliwości kursowania żadnej linii i sukcesywnie rozpoczęto modernizację siedzeń w tramwajach (zastąpiono drewniane, zdezelowane oparcia materiałem ze skaju).