Historia elektrycznego transportu miejskiego w Ługańsku (cz. 5) Ostatnie tłuste lata tramwaju.

Koniec lat 60-ch i lata 70-e, to dalsza rozbudowa sieci tramwajowej w Ługańsku. 5 czerwca 1966 roku otwarto nową linię z Pl. Gorkiego –Watutina –Pl. Obrony. Budowę tego odcinka możemy potraktować jako początek budowy centralnej linii tramwajowej. W tym czasie, w związku ze zmianą organizacji ruchu i przebudową głównych ulic, zamknięta została linia do ul. Plechanowa.

W związku z tym, iż mamy do czynienia ze wschodnim (sowieckim) systemem myślenia, druga część centralnej linii była budowana w zachodniej części miasta (około 5 km od zakończenia pierwszego odcinka). Linia rozpoczynała się od ulicy Lenina i dalej przez 4-ty Leniński Przesmyk, ul. Sosiury i ul. Chersońską dochodziła do Stadionu Miejskiego (skrzyżowanie z ul. Obronną). Po przejechaniu skrzyżowania (brak jakichkolwiek skrętów –tylko przecięcie dwóch tras) tramwaje przejeżdżały około 800m i kończyły bieg przy budynku Cyrku Miejskiego. W związku z tym, iż planowano dalszą budowę trasy tramwajowej zakończenie tego odcinka nie posiadało pętli a trójkąt zwrotów (podobny do tego w Grudziądzu). Tego typu zakończenie było pierwszym, i jak się okazało jedynym, tego typu w Ługańsku. Budowa owego odcinka była wyjątkowo długa. Rozpoczęła się już w roku 1962. Otwarcie miało miejsce 1 listopada 1969 roku. Na nową trasę skierowano tramwaje linii 2 od 3 km.

W 1969 roku rozpoczęto jeszcze jedną budowę. W Kamiennym Brodzie wybudowano nowy most, który miał być częścią nowej trasy łączącej Technikum z Parkiem Gorkiego. W moście zapobiegawczo zainstalowano tory tramwajowe, …i na tym zakończono inwestycję. Szyny w moście można podziwiać nadal.

Na koniec 1969 roku układ linii był następujący:

2.      3 Km –Cyrk Miejski

3.      ZOR –Mała Wiergunka

13. Technikum –Dworzec Autobusowy

14. 3 Km –Pl. Lenina

15. Park Gorkiego –Pl. Obrony

W styczniu 1971 roku zamknięto linię tramwajową w tzw. Starym Mieście (14 i 15 Linia). Tramwaje przeniesiono na 16 Linię po której jeżdżą do dnia dzisiejszego. Jest to połączenie ul. Frunze i ul. Obronnej.

W grudniu 1972 roku w mieście pojawiły się pierwsze tramwaje typu KTM-5 (najpopularniejsze tramwaje wschodu). 8 pierwszych wozów wyjechało na linie nr 6 w styczniu 1973. Pojawienie się nowych wozów pokryło się w czasie z otwarciem nowej linii stanowiącej alternatywę dojazdu z ZOR do Dworca Autobusowego. Nowa trasa od pętli przy ul. Wołgogradzkiej z ul. Obronną, była obsługiwaną przez linie:

8.      Pl. Obrony –Dworzec Autobusowy

10. ZOR –Dworzec Autobusowy

W 1976 roku w mieście pojawiły się 2 sieci. Planowe zamknięcie wiaduktu trwało na szczęście tylko dwa miesiące. W kolejnym roku przeprowadzono ostatni poważny remont głównej arterii tramwajowej miasta ul. Obronnej. W przeciwieństwie do obecnie prowadzonych remontów, tamten można nazwać rzeczywiście fachowym (zerwano nawierzchnię do głębokości metra i wylano tej grubości podkłady z pełną izolacją).

Rok 1978 można spokojnie nazwać rokiem wielkiego optymizmu. Plany, które stanowiły część istnienia ZSRR zawsze były wielkie lub (grandiozne) jak kto woli, ale to co wymyślono w Ługańsku w tamtym okresie budzi respekt. Oczywiście większość propozycji nie była nigdy poddawana pod realne plany, ale jednak stanowiła dużą ciekawostkę. Jako osoba dobrze znająca miasto stwierdzam, iż plany były rzeczywiście piękne. A oto tylko część założeń:

– Przekształcenie części tras na linie Szybkiego Tramwaju (jak obecnie we Wrocławiu). Dotyczyło to dokładnie dwóch linii –budowanej trasy centralnej oraz całej ul. Obronnej.

– W centralnej części miasta (pod stary centrum) planowano wprowadzenie tramwaju do tunelu (podobnie jak w Wołgogradzie czy Krzywym Rogu).

– Zbudowanie nowej dwupoziomowej estakady (dolny poziom przeznaczony dla tramwaju) w miejscu obecnego wiaduktu. Wyjazd na estakadę bezpośrednio z centralnych tuneli.

– Zbudowanie kolejnej estakady łączącej ZOR z Pl. Lenina. Estakada o długości 1,5 km z dwoma przystankami przeznaczonymi tylko dla pracowników zakładów.

Prawda, że piękne plany?

Z wielkich planów zrealizowano jedynie zakończenie centralnej linii od Cyrku do Pl. Obrony –otwarcie miało miejsce 19.11.1978, oraz przedłużenie tej linii do Kwartału Dzierżyńskiego 01.11.1979. Po otwarciu wyżej wymienionych odcinków sieć tramwajowa osiągnęła 92 kilometry toru pojedynczego.

Na koniec 1979 roku układ linii był następujący:

6.   ZOR –Miasteczko Lekarskie

7.   Park Gorkiego –ZOR

8.   Kwartał Dzierżyńskiego –Dworzec Autobusowy

9.  3 Km –ZOR –Kwartał Dzierżyńskiego

9A. ZOR –Kwartał Dzierżyńskiego

10. ZOR –Wołgogradzka –Dworzec Autobusowy

13. Technikum –Dworzec Autobusowy

14. 3 Km –Pl. Lenina

W kolejnym odcinku przedstawiona zostanie  pierwszą część historii trolejbusów w Ługańsku.