Transportowe Partnerstwo Odry

13 stycznia w Poczdamie odbył się drugi szczyt polityczny polsko-niemieckiej inicjatywy Partnerstwo Odry, w którym udział wzięli m.in. marszałkowie województw dolnośląskiego, lubuskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. W ramach spotkania dyskutowano m.in. o przygotowanym przez niemiecką stronę opracowaniu „Osiem regionów- wspólna polityka transportowa”. To oznacza, że na reszcie o sprawach transportowych dyskutujemy na najwyższym szczeblu. Na spotkanie przybyli członkowie władz regionów, tj.: marszałkowie, premierzy krajów związkowych, wojewodowie oraz prezydenci miast uczestniczących we współpracy. Ze strony polskiej w szczycie wzięli udział: Marcin Jabłoński – Marszałek Województwa Lubuskiego, Marek Łapiński – Marszałek Województwa Dolnośląskiego, Marek Woźniak – Marszałek Województwa Wielkopolskiego, Władysław Husejko- Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego, Wojewoda Lubuski Helena Hatka, Wojewoda Wielkopolski Piotr Florek, Piotr Stachańczyk – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Straw Wewnętrznych i Administracji RP, Współprzewodniczący Polsko-Niemieckiej Komisji Międzyrządowej po stronie polskiej oraz prezydenci Zielonej Góry i Gorzowa Wlkp. Natomiast skład delegacji niemieckiej przedstawiał się następująco: Matthias Platzeck – Premier Kraju Związkowego Brandenburgia, Erwin Sellering – Premier Kraju Związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie, Klaus Wowereit – Rządzący Burmistrz Kraju Związkowego Berlin, Erhard Weimann – Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Wolnego Państwa Saksonia przy Federacji Niemieckiej i Rolf Mafael – Ministerstwo Spraw Zagranicznych RFN, Współprzewodniczący Polsko-Niemieckiej Komisji Międzyrządowej. Nie zabrakło również obecności przedstawicieli ministerstw z obu krajów oraz z Ambasady RP w Berlinie.

Uczestnicy spotkania wskazywali na to, iż infrastruktura transportowa ma wielkie znaczenie dla rozwoju gospodarki i wzajemnych kontaktów pogranicza. Spotkanie było zwieńczeniem wielomiesięcznych prac nad priorytetami, nad których przygotowaniem pracowała grupa robocza ds. infrastruktury transportowej z obu stron. Wypracowała ona wstępne propozycje priorytetów transgranicznych pod roboczym tytułem „Osiem regionów- wspólna polityka transportowa”. Należy zaznaczyć, iż nie wszystkie zamierzone inwestycje zgłoszone przez stronę polską cieszą się poparciem strony niemieckiej i odwrotnie. Wiele planowanych przedsięwzięć wymaga uzgodnień i poparcia ze strony rządów Polski i Niemiec. Dotyczy to szczególnie strony polskiej, która jest krajem unitarnym i regiony nie mają tak dużej kompetencji jak niemieckie. W związku z tym wszyscy czterej marszałkowie wnioskowali na szczycie w Poczdamie o to, aby dalsze prace nad priorytetami komunikacyjnymi obszaru Partnerstwa Odry (’Osiem regionów – wspólny obszar komunikacyjny”) były prowadzone w ramach Komitetu ds. Gospodarki Przestrzennej Polsko-Niemieckiej Komisji Międzyrządowej ds. Współpracy Regionalnej I Przygranicznej. Uczestnicy spotkania przyjęli propozycję polskich województw. Dokument po uzgodnieniu w polsko-niemieckim komitecie powinien wrócić pod obrady Partnerstwa Odry i być przyjęty na następnym szczycie w październiku w Szczecinie. Do jesieni zostanie także opracowana mapa inwestycji polsko-niemieckiego obszaru pogranicza.

O wypowiedź na temat transportowego znaczenia Partnerstwa Odry poprosiliśmy Marka Woźniaka, Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Oto co nam powiedział: –„Rozwój infrastruktury transportowej na terenach pogranicza polsko – niemieckiego jest jednym z najważniejszych obszarów współpracy w ramach Partnerstwa Odry. Nasze poglądy w tej dziedzinie są zbieżne, jednak istotną kwestią jest wypracowanie modelu współdziałania, pozwalającego uwzględnić różnice w prawnym umocowaniu polskich regionów i niemieckich landów. Przygotowane przez stronę niemiecką opracowanie „Osiem regionów- wspólna polityka transportowa”oraz stanowiska polskich regionów wskazują, że obok zbieżnych stanowisk, w niektórych kwestiach może też występować konflikt interesów. Dlatego zaproponowałem w Poczdamie, aby płaszczyzną dalszej współpracy nad tymi zagadnieniami stał się Komitet ds. Gospodarki Przestrzennej, działający w ramach Polsko-Niemieckiej Komisji Międzyrządowej ds. Współpracy Regionalnej i Przygranicznej. Ze strony polskiej podstawą prac byłaby „Mapa zamierzeń inwestycyjnych polskiego obszaru pogranicza wzdłuż granicy polsko-niemieckiej”. Wydelegowanie przez każdego z uczestników Partnerstwa Odry swojego eksperta do Komitetu pozwoli przygotować dokument uwzględniający interesy państw i regionów. Cieszę się, że propozycja ta została przyjęta przez wszystkich uczestników szczytu poczdamskiego.

Zaproponowałem również opracowanie szczegółowych działań związanych z rozwojem współpracy w dziedzinie turystyki, ze szczególnym uwzględnieniem turystyki wodnej. I myślę, że w tej dziedzinie – jako formę współpracy – warto rozważyć Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej. O tym nowym w Unii Europejskiej instrumencie współpracy transgranicznej mówiłem już podczas szczytu w Poznaniu, jesienią 2008 roku. Cieszy się on coraz większym powodzeniem w krajach Wspólnoty, bo pozwala między innymi rozwiązywać problemy wynikające z różnych uwarunkowań prawnych, w jakich działają europejskie regiony.”

Jak już wspomnieliśmy w Poczdamie ustalono, iż w czerwcu br. odbędzie się kolejne spotkanie dotyczące projektów transportowych z udziałem ministerstw branżowych krajów związkowych i członków zarządu województw odpowiedzialnych za te kwestie. Władysław Husejko –Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego zaprosił zebranych na kolejny szczyt w ramach Partnerstwa Odry, który odbędzie się w październiku tego roku w Szczecinie. Jednocześnie, poinformował, iż tematami wiodącymi kolejnego spotkania na szczycie będą: nauka, współpraca wyższych uczelni i innowacyjność. Strony muszą wypracować do tego czasu propozycje wspólnych działań, głównie przy współudziale wyższych uczelni i instytucji badawczych. Województwo Zachodniopomorskie, jako lider tego projektu chce doprowadzić do zacieśnienia współpracy polskich i niemieckich ośrodków naukowych poprzez lepsze wykorzystanie potencjału naukowego regionów Odry, zwłaszcza w dyscyplinach pozwalających na wykorzystanie efektu synergii. W rezultacie Region Odry uzyska przewagę konkurencyjną oraz powinno nastąpić zminimalizowanie niekorzystnych skutków nadchodzących zmian demograficznych. Oczekujemy, że w efekcie takiej współpracy powinno nastąpić wzmocnienie innowacyjności regionów prowadzące do budowy gospodarki opartej na wiedzy. Taka wizja jest całkowicie zgodna zarówno ze strategiami rozwojowymi wszystkich regionów Partnerstwa Odry jak i ze Strategią Lizbońską.