Zmodernizowany system zarządzania ELTE

Producent systemu znany jest głównie z systemów zarządzania pojazdami komunalnymi o nazwie Smok” w wielu miastach kraju, ale z publicznym transportem zbiorowym w Lubinie związany jest już od wielu lat.

Modernizacja dotychczasowego systemu przez PKS Lubin S.A. była konieczna, albowiem na mocy nowej umowy wykonawca Lubińskich Przewozów Pasażerskich zobowiązany został do wprowadzenia nowych usprawnień, głównie w zakresie dynamicznej informacji pasażerskiej.

Składniki systemu:

system składa się z oprogramowania serwerowego oraz klienckiego, posiadającego następujące moduły dostępne zarówno w siedzibie organizatora jak też przewoźnika:

    moduł mapowy wizualizacji pojazdów,

    moduł rozliczeniowo – kontrolny realizacji rozkładu jazdy,

    moduł raportów rozliczeń realizacji rozkładu jazdy,

    moduł usprawiedliwień,

dostępem dla organizatora (pow. lubińskiego) objęte są dodatkowo:

    graficzny moduł edycji przystanków,

    moduł komunikacyjny z komputerami pokładowymi autobusów,

    moduł informacji pasażerskiej na przystankach,

    moduł komunikacji z tablicami przystankowymi,

    moduł integracji z zewnętrznymi programami przygotowania rozkładów jazdy,

    moduł bazy danych SQL,

    moduł publicznego serwisu www informacji pasażerskiej,

    moduł komunikacji z aplikacjami mobilnymi informacji pasażerskiej,

Obsługiwane jest również oprogramowanie informacji pasażerskiej dla urządzeń mobilnych opartych na systemach operacyjnych Android, iOS, a także Windows Phone.

System dostarczony przez krakowską firmę obsługuje połączenia w technologii GPRS, EDGE, UMTS oraz LTE pomiędzy serwerem, a komputerami pokładowymi we wszystkich autobusach. Dane z serwera przesyłane są również do 12 elektronicznych tablic informacyjnych umieszczonych na przystankach.

Łączność pomiędzy poszczególnymi elementami systemu jest realizowana za pośrednictwem publicznego APN przy wykorzystaniu protokołów TCP/IP, zaś wszystkie dane gromadzone są w serwerze SQL a następnie udostępniane poprzez sieć LAN dla poszczególnych modułów.

Oprogramowanie bazowe umożliwia podgląd bieżących pozycji wszystkich autobusów, a także rozlicza – w czasie rzeczywistym – realizację zadań przewozowych.

Terminal pokładowy:

Każdy autobus wyposażony jest w nowy, zmodernizowany (w porównaniu do poprzednio stosowanego) terminal pokładowy. Posiada kolorowy, dotykowy wyświetlacz o rozmiarze 7 cali i rozdzielczości 800 x 480 pixeli. Obsługuje on nie tylko zadania w zakresie rozliczeń realizacji kursów opóźnień oraz przesyłania danych do serwera, które następnie dostępne są dla pasażerów na tablicach przystankowych oraz w mobilnej aplikacji oraz na stronie www. Zastosowane oprogramowanie sterujące zarządza także tablicami kierunkowymi w autobusie oraz systemem głosowej zapowiedzi przystanków. Dane o bieżącej lokalizacji autobusu przekazywane są przez terminal do 22 calowego wyświetlacza LCD informacji pasażerskiej w rozdzielczości Full HD. Na ekranie tym prezentowane są m.in. bieżąca data, godzina, a także pozycja autobusu zarówno na schemacie komunikacyjnym jak też mapie miasta. Informacja o bieżącym oraz następnym przystanku uzupełniona jest o dane dotyczące zbliżania się do punktu przesiadkowego z uwzględnieniem możliwości dalszej podróży podając godziny odjazdu autobusów z węzła przesiadkowego w czasie rzeczywistym (uwzględniając bieżące opóźnienia).

System umożliwia też prezentację informacji operatora, wiadomości, reklam i innych komunikatów – a te mogą być zależne od pozycji pojazdu.

Warto dodać, że w przeciwieństwie do poprzednio stosowanego systemu zapowiedzi przystankowych opartego na „odległościowym” pomiarze trasy bazujący na sterownikach firmy Pixel ? nowy system od ELTE GPS w pełni synchronizuje zapowiedź z rzeczywistym położeniem autobusu względem konkretnego przystanku w oparciu o przebieg trasy linii, na której wykonywane jest zadanie przewozowe. Pozwala to wyeliminować ewentualne błędy w zapowiedziach przystanków, które w przypadku pomiaru odległościowego powstawały już w sytuacji małego objazdu.

Co ciekawe terminale zastosowane w lubińskich autobusach posiadają także zintegrowany moduł fiskalny wraz z drukarką fiskalną, co umożliwi ewentualne przyjmowanie opłat za przejazd, a także wydruk biletu w formie paragonu.

Tu należy podkreślić, że Lubińskie Przewozy Pasażerskie nadal (od września 2014r.) są bezpłatne, zaś jedyną niezwolnioną z obowiązku posiadania biletów grupą są uczniowie szkół pow. lubińskiego. „Karty ucznia” (tak brzmi bowiem oficjalna nazwa biletu) są wydawane przez szkoły i w pełni refundowane przez gminy ? tym samym w rzeczywistości również i uczniowie nie muszą płacić za bilet. Bilet zobowiązany jest więc kupić tylko uczeń, którego rodzic lub inny opiekun prawny nie wystąpił o wydanie karty, ale tylko jeśli jest on uczniem szkoły pow. lubińskiego.

Pozwala to na uzyskanie przez gminy zwrotów za zakup biletów w ramach dotacji Urzędu Marszałkowskiego.

Łatwa obsługa terminala:

Kierowca rozpoczynając pracę zobowiązany jest do zalogowania się do systemu używając do tego swojego identyfikatora numerycznego, następnie wprowadza kod zadania. Na ekranie terminala widoczny jest wówczas bieżący rozkład jazdy uwzględniające dane o aktualnych odchyleniach od zaplanowanego rozkładu jazdy. Dane na bieżąco przekazywane są do serwerów systemowych, zaś w przypadku braku łączności terminal buforuje wszelkie dane które przesyła niezwłocznie po powrocie połączenia.

Kierowca ma także możliwość pobrania i wyświetlenia rozkładu jazdy dla dowolnej linii lub brygady, niezależnie od kursu jaki sam wykonuje. Dodatkowe opcje pozwalają wyświetlić również rozkład jazdy dla każdej linii jak też dowolnego przystanku. Dostęp do tych danych możliwy jest jedynie podczas postoju autobusu. Po rozpoczęciu jazdy terminal wyświetla jedynie przycisk powrotu do realizacji bieżącego kursu, w przypadku braku wyboru następuje automatyczne przełączenie (regulowane w zakresie od 15 sekund do 2 minut) do prezentacji bieżącego zadania.

Tablice przystankowe:

Łącznie na 12 przystankach zamontowano nowe tablice elektroniczne dynamicznej informacji pasażerskiej. W przypadku dwóch przystanków tablice te są jednostronne, zaś w pozostałych prezentują te same treści po dwóch stronach.

Nowe tablice są diodowe zaś wszelkie elementy opisowe takie jak nazwa przystanku prezentowane są poprzez wyświetlanie. Zastosowano diody barwy bursztynowo-pomarańczowej. Jeden z wierszy „linia / kierunek / odjazd” wykorzystuje diody koloru niebieskiego.

Pasażer ma dostęp do informacji o czterech najbliższych odjazdach. Dodatkowy wiersz umożliwia prezentację komunikatów i innych informacji.

Każda z tablic posiada czujnik oświetlenia oraz czujnik temperatury, pozwala to na dostosowanie jasności świecenia do bieżących warunków otoczenia. Prócz aktualnego czasu wyświetlana jest również temperatura powietrza.

Podsumowanie:

Warto dodać, że system zarządzania transportem miejskim dostarczony przez krakowską firmę ELTE GPS jest użytkowany w Lubinie już od końca lat 90-tych. Lubin był jednym z pierwszych miast w Polsce gdzie wykorzystywano system oparty o pozycjonowanie satelitarne GPS. Pierwsze zastosowane w Lubinie tablice informacji pasażerskiej posiadały jednowierszowe wyświetlacze wykonane w przestarzałej już technologii mozaikowej. W 2007r. system zmodernizowano, terminale prezentowały więcej danych, zaś tablice przystankowe uzyskały wyświetlacze diodowe, lecz i ten system po blisko 10 latach funkcjonowania doczekał się kolejnej modernizacji.

Najnowszy system jest przystosowany do pełnego zarządzania informacją pasażerską, tablice mogą prezentować o wiele więcej treści, a komputery pokładowe zastosowane w autobusach eliminują konieczność montażu odrębnych sterowników dla tablic informacyjnych czy też zapowiedzi przystankowych. Jeden komputer w autobusie obsłuży zarówno pełny system informacji pasażerskiej, rozliczy wykonanie zadania kierowcy a także zgromadzi dane fiskalne.

„