UE: Opłaty za europejskie drogi
1 czerwca miało miejsce głosowanie w Parlamencie Europejskim, zgodnie z którymi ostatecznie zatwierdzono projekt nowych unijnych przepisów umożliwiających państwom członkowskim obciążanie pojazdów ciężarowych kosztami związanymi nie tylko z utrzymaniem infrastruktury –tak jak to ma miejsce już dziś –ale także dodatkową opłatą z tytułu hałasu i zanieczyszczenia powietrza. Przegląd obowiązującej obecnie dyrektywy o eurowiniecie umożliwi także państwom członkowskim skuteczniejsze radzenie sobie z problemem dużego natężenia ruchu, dając im możliwość elastycznego regulowania wysokości opłat dla pojazdów ciężarowych (z możliwością zwiększenia ich nawet o 175 proc.), zależnie od pory dnia. Co istotne, dzięki wynikom głosowania powstanie mechanizm umożliwiający przeznaczanie dochodów z nowych opłat na projekty inwestycyjne służące modernizacji infrastruktury transportowej (TEN-T).
Siim Kallas, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za Transport, powiedział: „Wynik głosowania przesądza o wprowadzeniu nowych ogólnounijnych przepisów, dzięki którym pojazdy ciężarowe poniosą całość kosztów związanych z powodowanym przez nie hałasem i zanieczyszczeniem powietrza. Nowe unijne przepisy stanowić będą odpowiedni bodziec cenowy dla operatorów, skłaniając ich do zwiększenia inwestycji podnoszących efektywność logistyki, oraz do zwiększenia nakładów na pojazdy wywołujące mniej zanieczyszczeń i ogólnie na transport zorganizowany z większym poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju. Dają one również państwom członkowskim nowe narzędzia do walki z dużym natężeniem ruchu, umożliwiając regulowanie wysokości opłat zależnie od pory dnia, tak aby pojazdy ciężarowe nie wyjeżdżały na drogi w godzinach szczytu. To bardzo istotny krok naprzód.”
Obowiązujące przepisy
Dyrektywa o eurowiniecie z 1999 r. w sprawie pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe ustanawia unijne ramy nakładania opłat drogowych za przewóz ładunków ciężarowych. Dyrektywa ta zezwala państwom członkowskim –bez nakładania na nie obowiązku –na pobieranie opłat za korzystanie z infrastruktury (rozliczanych czasowo, np. za dzień, za tydzień, za rok) lub opłat za przejazd (rozliczanych wg. przebytej odległości, np. za kilometr) od pojazdów ciężarowych o masie powyżej 3,5 tony –małych pojazdów ciężarowych –pod warunkiem, że opłaty te nie prowadzą do jakiejkolwiek formy dyskryminacji oraz że zostały one ustalone na poziomie, który nie przekracza poziomu kosztów, których odzyskanie jest ściśle niezbędne, aby utrzymać lub wymienić infrastrukturę drogową.
Dyrektywa o eurowiniecie z 1999 r. zabrania odzyskiwania innych kosztów, np. tak zwanych kosztów zewnętrznych, do których zaliczają się koszty związane z hałasem i zanieczyszczeniem powietrza ponoszone obecnie przez ogół społeczeństwa i podatników. Właśnie dlatego dyrektywę tę należy zmienić.
Nowe przepisy zatwierdzone przez Parlament:
– dają państwom członkowskim możliwość obciążenia pojazdów ciężarowych opłatami, które pokryją nie tylko koszty infrastruktury, ale także koszty powodowanych przez ruch drogowy hałasu i zanieczyszczenia powietrza.
– dają państwom członkowskim możliwość podniesienia wysokości opłat w godzinach szczytu i obniżenia ich poza szczytem, tak aby skuteczniej zarządzać ruchem i zmniejszyć jego natężenie. Uzgodniony kompromis umożliwia wprowadzenie wyższych opłat w obszarach o zwiększonym natężeniu ruchu nawet do 175 proc. powyżej średniej wysokości stawek, przy czym najwyższe opłaty pobierane będą przez maksymalnie pięć godzin szczytu dziennie, a przez resztę dnia na tym samym odcinku drogi obowiązywać będą niższe stawki. W praktyce opłaty z tytułu kosztów zewnętrznych stanowić będą 3-4 centy/km, zależnie od klasy Euro danego pojazdu, lokalizacji danej drogi oraz natężenia ruchu. Opłaty będą pobierane przez systemy elektroniczne, które mają być w pełni interoperacyjne na szczeblu UE do 2012 r., a przewoźnicy będą otrzymywać potwierdzenie zapłaty, na którym wyraźnie określona zostanie kwota opłaty pobranej z tytułu kosztów zewnętrznych, tak aby mogli oni przenieść jej koszty na swoich klientów.
– poszerzają zakres dyrektywy o eurowiniecie, tak aby w jego ramach uwzględniono nie tylko sieć TEN-T (transeuropejska sieć transportowa) –tak jak to ma miejsce obecnie –ale także wszystkie autostrady w Europie.
– przewidują przeznaczenie dochodów z opłat za przejazd na poprawę stabilności sektora transportu. Nowe przepisy stanowić będą silną zachętę do gromadzenia nowych przychodów z tytułu opłat i wykorzystywania ich do finansowania określonych rodzajów projektów transportowych wymienionych w dyrektywie, takich jak infrastruktura alternatywna, innowacyjne ekologicznie czyste systemy transportowe lub bezpieczne strefy parkingowe. Przepis ten daje także państwom członkowskim możliwość podjęcia decyzji o przeznaczeniu 15 proc. całkowitej kwoty uzyskanych dochodów (łącznie z opłat za infrastrukturę oraz z tytułu kosztów zewnętrznych) na projekty w ramach transeuropejskiej sieci transportowej. W tym zakresie istnieje także zobowiązanie dotyczące przejrzystej sprawozdawczości, ponieważ państwa członkowskie zobowiązane będą do przedstawiania regularnych sprawozdań na temat sposobu wykorzystania całości dochodów z opłat za przejazd.
Osobno uwzględniono obszary górskie, w odniesieniu do których przepisy umożliwiają jednoczesne stosowanie obowiązujących dopłat oraz nowych opłat z tytułu kosztów zewnętrznych od pojazdów klasy Euro 0, I i II, a od 2015 r. także od pojazdów klasy Euro III. Te dodatkowe dochody trzeba będzie wydać na finansowanie projektów priorytetowych TEN-T w ramach tego samego korytarza TEN (obowiązkowy mechanizm „mini-earmarking”). Aby stale nadzorować przestrzeganie zasady „zanieczyszczający płaci”oraz kwestię internalizacji kosztów zewnętrznych, przewidziano klauzulę „rendez-vous”. Umożliwia ona Komisji przygotowywanie sprawozdań na temat dalszej internalizacji kosztów zewnętrznych, w tym w ramach innych rodzajów transportu, wobec innych pojazdów oraz aby zapewnić bardziej zharmonizowane podejście. Terminy przygotowania tych sprawozdań to odpowiednio 12 i 48 miesięcy po wejściu w życie przedmiotowej dyrektywy. W razie potrzeby Komisja może –na podstawie tych sprawozdań –przygotować nowy wniosek ustawodawczy.
Jeszcze tej wiosny Rada formalnie zatwierdzi osiągnięty kompromis. Następnie państwa członkowskie będą miały maksymalnie dwa lata na przeniesienie przedmiotowych przepisów do prawa krajowego zanim zaczną one obowiązywać.
Dla indywidualnych czytelników za 15 zł rocznie, a dla firm od 99 zł rocznie! Sprawdź naszą ofertę:
-
Subskrypcja na 12 m-cy
1 adres e-mail – prywatny15.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
1 adres e-mail – firmowy99.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
do 5 firmowych adresów e-mail495.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
do 10 adresów e-mail990.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
bez żadnych limitów!1,990.00 zł przez 1 rok
Komentarze