Samorządowcy spotkali się z ministrem finansów. Koniec papierowych czeków?

doraźne i systemowe zmiany

Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy i przewodniczący Rady UMP, mówił dzisiaj między innymi o rozpoczętej już pracy samorządów z Ministrem Finansów. Obecny na spotkaniu i konferencji prasowej minister finansów Andrzej Domański zapowiedział doraźne i systemowe zmiany w dopływie środków do budżetów miast.

-„Rozmawialiśmy o stanie finansów polskich samorządów po 8 latach rządów PiS i po tym, co wydarzyło się również w ramach tzw. Polskiego Ładu – mówił dzisiaj minister Andrzej Domański. – Ocena sytuacji jest naszym zdaniem jednoznaczna: finanse polskich samorządów znajdują się w bardzo trudnym położeniu. Rząd i Ministerstwo Finansów zdają sobie z tego sprawę i dlatego szukamy rozwiązań, rozwiązań zarówno doraźnych, jak i systemowych. Dlatego już w projekcie ustawy budżetowej na rok 2024 zwiększyliśmy subwencję rozwojową, zapewniliśmy finansowanie podwyżek nauczycieli w przedszkolach. To były wydatki przekraczające 5 miliardów złotych – mówił minister Domański.  

Prace dotyczą przede wszystkim uniezależnienia finansów polskich samorządów od zmian w podatkach.

-„Chcemy, aby polityka prowadzenia polityki samorządowej za pośrednictwem tekturowych czeków odeszła do niechlubnej przeszłości – zaznaczał minister.

Odblokować fundusze unijne

Kolejny problem do rozwiązania do udrożnienie przepływu pieniędzy unijnych do samorządów, wcześniej blokowanych przez rząd PiS.

-„PiS rozdzielał pieniądze według kryteriów czysto politycznych. Rząd PiS-u doprowadził do tego, że pieniądze z Unii Europejskiej były zablokowane, nie tylko z KPO, ale również z właściwego budżetu Unii Europejskiej – przypominał Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy. – Sytuacja w obecnym roku budżetowym jest bardzo trudna, planowany system wejdzie w życie dopiero w roku przyszłym, więc już w tym roku szukamy różnego rodzaju rozwiązań, jak na przykład subwencja rozwojowa, o której mówił pan minister, które mogą odrobinę polepszyć sytuację samorządów – dodał prezydent Trzaskowski.  – W tym roku oczywiście robimy wszystko, żeby nasze prace były kontynuowane, żeby nasze miasta, miasteczka i wsie, mogły się po prostu rozwijać. Będziemy przekonywali do tego panią minister, która odpowiada za fundusze do tego, żeby pieniądze z KPO wydawać jak najszybciej, także na te inwestycje, które już rozpoczęliśmy – mówił Trzaskowski.

-„Unia Metropolii Polskich to 18% ludności naszego kraju. To 1/3 potencjału ekonomicznego. My jako samorządowcy z dużych miast przez ostatnie osiem lat byliśmy ignorowani albo wręcz zwalczani. Teraz sytuacja zmieniła się diametralnie – zaznaczył Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku i prezes UMP.

-„Bardzo dziękujemy za to spotkanie, bo liczymy także na wypracowanie rozwiązań, które pomogą nam przetrwać ten rok – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Rzeczywiście weszliśmy w ten rok z trudnymi budżetami. Dlatego liczymy na zrozumienie tej sytuacji przez Ministerstwo Finansów.

Zobaczcie zapis dzisiejszej konferencji prasowej:

Trzy opcje

Ministerstwo Finansów już w zeszłym miesiącu przedstawiło trzy warianty zmian w finansowaniu samorządów. Te propozycje zmierzają do zapewnienia stabilności i równości w dochodach dla jednostek samorządu terytorialnego. Opublikowane warianty stanowią podstawę do dyskusji na temat długoterminowej strategii finansowania samorządów. Ogólnie tłumacząc warianty te mają uniezależnić gminy, powiaty i województwa od zmian w podatkach. Teoretycznie JST mają dostać więcej pieniędzy niż obecnie. Jak wyglądają te trzy wstępne opcje finansowania? 

Wariant I

Zakłada wyliczanie łącznych dochodów danych JST z PIT i CIT – tu łącznie z ryczałtem. Jak wiadomo, póki co samorządy nie mają udziału we wpływach z ryczałtu. W grę wchodzą wszystkie rozliczenia podatkowe podatników z  np. transakcjami PIT pochodzącymi z wynajmu mieszkania. 

Wariant II

Dochody PIT i CIT ustalane wg obecnych zasad oraz modyfikacja tzw. reguły stabilizującej. Według resortu również ten wariant miałby zabezpieczyć przed spadkami z dochodów z PIT i CIT, co nastąpiło w wyniku wprowadzenia Polskiego Ładu. 

Wariant III

Ta opcja jest obowiązującą obecnie – czyli ustalanie dochodów samorządów z PIT i CIT. To powoduje, ze dochody byłyby raz wyższe, a raz niższe – w zależności od bieżących wpływów.  

Na razie ministerstwo nie podało, ile kosztowałby ten system. Szczegóły poznamy na kolejnych spotkaniach resortu z samorządowcami. UMP jak i pozostałe organizacje czekają na więcej informacji i realizację nowego finansowania od stycznia przyszłego roku.