PIGTSiS o Rozporządzenie UE nr 1370/2007
Publikujemy referat PIGTSIS jaki ukazał się na łamach Gazety Transportowej nt. drogowego transportu publicznego w Polsce w świetle zmian prawnych po 3 grudnia 2009 roku.
Drogowy transport publiczny po 3 grudnia 2009 r.
Transport publiczny w Polsce realizowany jest przez różne gałęzie transportu. Regulacje prawne są także odmienne dla każdej z tych gałęzi. Oddzielnie jest uregulowany transport kolejowy, oddzielnie transport drogowy. W samym transporcie drogowym mamy do czynienia z wieloma regulacjami prawnymi, czasem różniącymi się w zależności od zakresu terytorialnego działania, np. w sprawie form zasilania finansowego przewoźników środkami publicznymi, cz też formą organizacji komunikacji. Drogowy transport publiczny odgrywa podstawowe znaczenie dla większości mieszkańców naszego kraju. Przewozi bowiem największa ilość pasażerów oraz wykonuje największą pracę przewozową z wszystkich gałęzi transportu. Transport ten obejmuje swoim zasięgiem zdecydowaną większość miejscowości i zapewnia mieszkańcom możliwość przemieszczania się po swojej gminie, powiecie czy też województwie. W większych miastach i na terenach otaczających te miasta działa sto kilkadziesiąt przedsiębiorstw wykonujących tzw.’ komunikację miejską’. Firmy te stanowią najczęściej własność miast i realizują komunikację wg rozkładu jazdy ustalanego przez władze miasta. Władze te najczęściej także ustalają ceny biletów i pokrywają wydatki inwestycyjne oraz ewentualne straty jakie występują w tych firmach.
Na pozostałym terenie funkcjonuje komunikacja publiczna realizowana przez kilka tysięcy firm prywatnych, kontrolowanych przez władze publiczne szczebla centralnego czy też władze samorządów. Przedsiębiorstwa te są organizatorami realizowanej przez siebie komunikacji. Same ustalają swoje rozkłady jazdy, trasy komunikacyjne, ceny biletów. Ponoszą w całości ryzyko ekonomiczne wykonywanej komunikacji publicznej. Państwo wspiera jedynie przejazd osób, którym w ustawach udzieliło praw do ulgowych przejazdów środkami transportu publicznego, lub w ogóle zwolniło takie osoby z obowiązku uiszczenia zapłaty. Przedsiębiorstwa są jednak ustawowo zobowiązane do honorowania uprawnień nadanych obywatelom przez ustawy.
Tak wygląda w skrócie sytuacja na dzień dzisiejszy transportu publicznego. W dniu 3 grudnia 2009 r. na terytorium Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać rozporządzenie nr 1370/2007 regulujące organizację, funkcjonowanie oraz zasady przyznawania środków publicznych dla komunikacji publicznej. W wystąpieniach prasowych, polityków oraz urzędników bardzo często słyszy się określenie że rozporządzenie to całkowicie zmienia zasady funkcjonowania komunikacji publicznej w Polsce. A to nieprawda. Rozporządzenie dotyczy bowiem tylko takiej komunikacji, która „z przyczyn ekonomicznych nie była by realizowana przez przedsiębiorcę całkowicie lub niebyła by realizowana w takim zakresie’.
Czyli rozporządzenie nie reguluje zasad funkcjonowania komunikacji publicznej, do której nie będą kierowane środki publiczne. Rozporządzenie określa wprost, że takie przewozy będą realizowane na ogólnych zasadach prowadzenia działalności gospodarczej w danym kraju. Ponadto rozporządzenia określa 10-letni okres na wdrożenie w państwie członkowskim zawartych w nim postanowień. Tak więc możemy jedynie mówić o rozpoczęciu wdrażania w życie postanowień tej unijnej regulacji, kiedy w Polsce zostaną one w pełni wdrożone, na dziś jest niewiadomą.
W rozporządzeniu jest wiele spraw, które mają zostać uregulowane przez państwo członkowskie. Od ponad dwudziestu miesięcy toczą się prace nad ustawą o publicznym transporcie zbiorowym, która ma uszczegółowić rozwiązania zawarte w rozporządzeniu 1370. Ustawa ma także określić wiele innych spraw związanych z wykonywaniem transportu publicznego, które nie są regulowane w w/w rozporządzeniu. Po sporządzeniu kilkunastu wersji projekt ustawy trafił do Sejmu i ma być uchwalany.
PIGTSiS jako organizacja zrzeszająca przewoźników wykonujących drogowy transport publiczny, zwraca szczególną uwagę na sprawy dotyczące tego transportu. Szczególnie w sytuacji jaka obecnie istnieje na rynku. W roku bieżącym wystąpił 30% wzrost kosztów paliwa, o kolejne 10 % spada liczba pasażerów korzystająca z tej komunikacji, zaczynają się pojawiać trudności z dopływem nowych pracowników na stanowiska kierowców autobusów, a do tego występuje niepewność co do zasad jakie będą regulowały tym fragmentem gospodarki, oraz co do terminów wprowadzania odpowiednich zmian. Dlatego przewoźnicy oczekują na uchwalenie ustawy, aby wiedzieć jak ma wyglądać organizacja rynku przewozu osób w najbliższych latach, a jak w dalszej perspektywie.
Projekt ustawy i wynikające z niego założenia do wdrażania postanowień rozporządzenia 1370 budzą jednak nasze obawy w kilku sprawach:
– system organizacji transportu publicznego, szczególnie w zakresie usług o charakterze użyteczności publicznej wymaga znacznych środków finansowych. Projekt ustawy nie przewiduje dodatkowych środków na finansowanie tych usług. Uważamy, że samorządy województw i powiatów nie będą podejmowały zadań organizacji tych usług w zakresie szerszym, niż sporadycznie.
– wyłączenie możliwości zastosowania prawa wyłącznego na danej, linii lub sieci spowoduje, że nawet w przypadku zawarcia umowy o świadczenie usług, przewoźnik może być narażony na gwałtowne i znaczne zmniejszenie zakładanych w umowie przychodów.
– brak jest szczegółowego określenia mechanizmu waloryzacji dotacji w przypadku znacznego wzrostu kosztów prowadzenia działalności wynikających z przyczyn niezależnych od przewoźnika, a niewyrażania przez odpowiedni organ samorządu zgody nap odniesienie cen biletów.
– wyłączenie prawa do uzyskania dopłaty z tytułu honorowania ulg dla przewoźników mniemających umów z organizatorem, w przypadku gdy na danym obszarze nie będzie żadnego operatora. Oznaczać to będzie pozbawienie obywateli prawa które ustawowo zostało im przyznane. Przepisy projektu ustawy w żadnym zapisie nie ograniczają obywatelom tego prawa.
– sprawa zasad korzystania z przystanków. Ustawa zawiera przepisy nakładające obowiązek ponoszenia przez przewoźnika kosztów z tego tytułu, zawiera także wymóg uzyskania zgody na korzystanie z przystanku, nie zawierając jednocześnie obowiązku dla zarządcy podania zasad korzystania z przystanku do publicznej wiadomości, oraz nie określa trybu w jakim zapada decyzja oraz trybu odwołania się od tej decyzji.
Dla indywidualnych czytelników za 15 zł rocznie, a dla firm od 99 zł rocznie! Sprawdź naszą ofertę:
-
Subskrypcja na 12 m-cy
1 adres e-mail – prywatny15.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
1 adres e-mail – firmowy99.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
do 5 firmowych adresów e-mail495.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
do 10 adresów e-mail990.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
bez żadnych limitów!1,990.00 zł przez 1 rok
Komentarze