MIB z kolejnym projektem ustawy o ptz

Do projektu załączono główne jego założenia – są onenastępujące:

1. Ograniczeniedo niezbędnego minimum zakresu planów transportowych.

2. Wprowadzenieobowiązku opracowywania planów transportowych dla wszystkich jednosteksamorządu terytorialnego.

3. Ujęcie wplanach transportowych pakietów linii komunikacyjnych składających się z conajmniej jednej linii o dużym potoku pasażerskim i co najmniej jednej linii omałym potoku pasażerskim, rozłożonych równomiernie pomiędzy poszczególnepakiety.

4. Ustaleniegórnej granicy wielkości pakietu linii komunikacyjnych.

5. Przyznawanieprzedsiębiorcom prawa do obsługi pakietów linii komunikacyjnych, w drodzeotwartych, przejrzystych i niedyskryminujących procedur przetargowych.

6. Wprowadzeniekryteriów, które będzie musiał spełnić przedsiębiorca, aby mogło być muudzielone zamówienie publiczne na wykonywanie publicznego transportuzbiorowego.

7. Wprowadzeniedodatkowych kryteriów, które będzie musiał spełnić przedsiębiorca, aby mógłzłożyć ofertę w pierwszym zamówieniu publicznym na wykonywanie publicznegotransportu zbiorowego po wejściu w życie projektowanych przepisów.

8. Skrócenieczasu, na który mogą być zawierane umowy o świadczenie usług w zakresiepublicznego transportu zbiorowego w transporcie drogowym z 10 do 5 lat w celuprzeciwdziałania monopolizacji i zachowania konkurencyjności na rynkuprzewozów.

9. Wprowadzeniemożliwości wykonywania przewozów nie będących przewozami użytecznościpublicznej, realizowanych na podstawie potwierdzenia zgłoszenia przewozuwyłącznie na liniach międzywojewódzkich.

10. Stworzeniewarunków do stosowania przez wszystkich przewoźników biletów ulgowych. Dziękitemu wszyscy uprawnieni do ulg obywatele będą mogli korzystać z przejazdów zulgą.

Krajowe preferencje

Szczegóły niektórych z tych założeń są dość kontrowersyjne,jak np. „W celu zapewnienia preferencjidla przewoźników obecnie działających na obszarze właściwości danegoorganizatora oraz ciągłości świadczonych usług przewozowych wprowadzonopreferencyjne kryteria przy przetargach na obsługę pakietów liniikomunikacyjnych dla przedsiębiorców, którzy:

a) prowadządziałalność w zakresie krajowych przewozów osób na obszarze właściwościorganizatora i

b) posiadająsiedzibę w województwie, w którym znajduje się obszar właściwości organizatora,

– co najmniej przez ostatnie 3 lata przed dniemprzystąpienia do przetargu.

Waga tego kryterium przy określaniu jego istotności w ocenieoferty wynosi 60%.”

Z 10 do 5 lat

Kolejna kontrowersja to wynikające z pkt. 8. ustawoweskrócenie czasu zawierania umów w publicznym transporcie zbiorowym z 10 do 5lat. Taki zapis ewidentnie zmniejszy atrakcyjność zamówień dla podmiotówprywatnych – nie będą więc powstawać problemy, jakie np. zaistniały w 2017 r. wKielcach. Chyba niezamierzonym efektem ubocznym takiej regulacji będzie jednakznaczący wzrost kosztów usług publicznego transportu zbiorowego. Poza tym,zapis ten pozostaje w sprzeczności z Wytycznymi Ministra Infrastruktury iRozwoju z dnia 19 października 2015 r. w zakresie dofinansowania z programówoperacyjnych podmiotów realizujących obowiązek świadczenia usług publicznych wtransporcie zbiorowym (eksploatacja dofinansowanych środków transportu w całym5-letnim okresie trwałości projektów musi zawierać się w czasie obowiązywaniaumowy przewozowej).

-„Spore zmiany wprowadza też nowa definicja komunikacjimiejskiej – będą nią przewozy pasażerskie wykonywane wyłącznie w granicachmiasta na prawach powiatu lub gminy o statusie miasta oraz gminne lub powiatoweprzewozy pasażerskie wykonywane odpowiednio w granicach miasta na prawachpowiatu lub gminy o statusie miasta oraz miast i gmin oddalonych od ich granicadministracyjnych nie więcej niż 25 km i powiązanych z nimi komunikacyjnie,jeżeli zostało zawarte porozumienie międzygminne dotyczące powierzenia zadań zzakresu publicznego transportu zbiorowego lub gminy te należą do związkumiędzygminnego lub związku gminno-powiatowego mających za zadanie realizacjępublicznego transportu zbiorowego, a także metropolitalne przewozy pasażerskie– komentuje Marcin Gromadzki z Public Transport Consulting. – Definicja taeliminuje możliwość prowadzenia na podstawie porozumień bardzo długich liniikomunikacji miejskiej – do gmin lub w gminach oddalonych o więcej niż 25 km odgranic miasta-organizatora (dla porównania – łódzka linia tramwajowa nr 46prowadzi do Ozorkowa, którego środek oddalony jest od granic Łodzi o 20 km, awięc spełniać będzie nowe kryterium ze sporym zapasem). W praktyce, statuskomunikacji miejskiej straci więc bardzo niewiele obecnych połączeń.

Plany to podstawa

-„W zakresie planów transportowych bardzo dobrymwymogiem jest konieczność uwzględnienia w ich treści w szczególnościistniejącego stanu przewozów publicznego transportu zbiorowego, w tym przewozówregularnych specjalnych, o których mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. otransporcie drogowym, oraz sposób realizacji przez gminy obowiązku dowozudzieci do szkół. Obecnie bardzo często występują bowiem sytuacje, w których wdanej gminie z jednej strony niemal nie ma połączeń ogólnodostępnych, a zdrugiej funkcjonuje dość spora sieć zamkniętych przewozów szkolnych, w którychnie ma legalnej możliwości przewozu osób innych niż uczniowie. – uwaza Marcin Gromadzki. – Nie będzie można zawrzeć żadnej umowyprzewozowej, jeżeli dana linia, linie lub sieć, nie będą wcześniej ujęte wplanie transportowym danej jednostki samorządu terytorialnego (a plantransportowy musi sporządzić każda taka jednostka).

Miejskie zmiany

Na pewno sporo emocji wzbudzi tez następująca zmiana -kontraktowanie pakietów linii nie będzie obowiązywać w komunikacji miejskiej, wktórej przewidziano, że umowa może obejmować jedynie sieć komunikacyjną. Jestto sprzeczne z praktyką wielu organizatorów komunikacji miejskiej w kraju imocno podroży koszty jej funkcjonowania.

Ułatwieniem dla operatorów komunikacji miejskiej będzieumożliwienie elektronicznej postaci rozkładu jazdy – jako załącznika dozaświadczenia – jeżeli środek transportu jest wyposażony w urządzenieumożliwiające jego odczytanie (czyli w praktyce wyświetlające rozkład jazdy wformie tabelarycznej).

Dużo zmieni również nowy ust. 2a w art. 46:

„W transporcie drogowym podmiot, któremu organizator zleciłrealizację części lub całości zadań z zakresu organizacji publicznegotransportu zbiorowego, nie może być jednocześnie:

1) operatorem lub przewoźnikiem, albo

2) podmiotem powiązanym z operatorem lub przewoźnikiem wsposób uniemożliwiający bezstronną realizację zadań – jeżeli wykonywanie tychzadań mogłoby mieć wpływ na konkurencyjność przewozów w zakresie publicznegotransportu zbiorowego.”

Oznacza to, że operatorzy nie będą mogli np. konstruować wimieniu organizatora rozkładów jazdy.

Finansowanie i ulgi

Projekt ustawy umożliwia ministrowi właściwemu do sprawtransportu – w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych– określenie w drodze rozporządzenia maksymalnych wysokości kwot dofinansowaniaw postaci dotacji do poszczególnych rodzajów biletów sprzedawanych z ulgąustawową przez operatorów i przewoźników z uwzględnieniem średniej ceny biletówza przejazd i długości przejazdu. Jest to zapis, który umożliwia wyeliminowanienadużyć w tym zakresie.

Projekt rozszerza zakres ulg ustawowych w komunikacjimiejskiej, gdyż skreśla pkt. 3a w ust. 4 i ust. 5 w art. 1a ustawy z dnia 20czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznegotransportu zbiorowego, wyłączający osoby niezdolne do samodzielnej egzystencjioraz dzieci i młodzież dotknięte inwalidztwem lub niepełnosprawne z uprawnieniado ulgi w komunikacji miejskiej. Teoretycznie zapis ten wprowadza dodatkowewymiary ulg w komunikacji miejskiej (dzieci i młodzież dotknięte inwalidztwemlub niepełnosprawne mają prawo do ulgi w wymiarze 78%, a osoby niezdolne dosamodzielnej egzystencji – 49%, ale tylko przy zakupie biletów jednorazowych),w praktyce jednak obydwu tym grupom społecznym w komunikacji miejskiejsamorządy przyznają uprawnienie do przejazdów bezpłatnych.

-„Projekt ustawy zawiera bardzo rygorystyczny –nierealny termin na dostosowanie planów transportowych do nowych wymogów iopracowanie planów przez samorządy do tej pory do tego nie zobligowane – jestto 30 kwietnia 2018 r. A wejście w życie nowych zasad organizacji publicznegotransportu zbiorowego przewidzianych niniejszym projektem przewidziano na dzień1 stycznia 2019 r. – podkreśla Marcin Gromadzki z Public Transport Consulting.

Przedmiotowy projekt będzie przedmiotem dedykowanych obradKomisji Infrastruktury Sejmu RP w dniu 9 stycznia br. (wtorek) o godz. 15:00.

„