CETC-ROUTE65, czyli Transportowy Korytarz wzdłuż Odry

Porozumienie na rzecz utworzenia Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego CETC-ROUTE65 zostało zawiązane w 2004 roku w Szczecinie. Inicjatywa polityczna została poparta przez 6 regionów: Skania (Szwecja), polskie województwa (Zachodniopomorskie, Lubuskie i Dolnośląskie), Hradec Kralove (Czechy) i Bratislava (Słowacja). W Lizbonie (październik 2006), na 14 ministerialnej konferencji Ministrów odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne i regionalne, głównym tematem były „Sieci dla zrównoważonego rozwoju przestrzennego kontynentu europejskiego. Mosty ponad Europą”. Uznano, że korytarz CETC-ROUTE65 doskonale wpisuje się w planowaną sieć współpracy regionalnej w Europie. Aktualnie stronami Porozumienia CETC-ROUTE65 są: Województwo Zachodniopomorskie, Województwo Lubuskie i Województwo Dolnośląskie (Polska);Region Skania (Szwecja), Region Hradec Kralove;Region Bratislava, Region Trnava (Słowacja);Powiaty Vas, Zala, Gyor-Moson-Sopron (Węgry) oraz Powiat Varaždin (Chorwacja). W tym roku do Inicjatywy przystąpić mają jeszcze dwa polskie regiony: Województwo Śląskie i Województwo Opolskie. Jednym z priorytetowych zadań sygnatariuszy porozumienia w sprawie CETC-ROUTE65 jest włączenie do współpracy innych regionów z Czech, Chorwacji, Słowenii oraz Regionu Veneto i Friuli-Venezia Giulia w północnych Włoszech, aby w ten sposób połączyć porty Świnoujście-Szczecin z portami Wenecja, Triest, Koper a następnie z portami morskimi Turcji.

–„Korytarz CETC-ROUTE65 łączy Bałtyk z Adriatykiem i docelowo po jego trasie będzie można sprawnie przemieszczać się środkami transportu drogowego, kolejowego, wodnego (rzecznego i morskiego) oraz lotniczego”–opowiada Marta Ciesielska z Sekretariatu Technicznego CETC w Szczecinie. Trasa CETC-ROUTE65 ma około 1600 km długości i przebiega od Szwecji, poprzez Polskę (województwa zachodniopomorskie, lubuskie i dolnośląskie), Słowację, Czechy, Węgry, aż po Chorwację. –„W skład polskiej części Korytarza wchodzi powstająca droga ekspresowa S-3 (stanowiąca część europejskiej trasy E65), linie kolejowe, zespół portów Szczecin –Świnoujście oraz rzeka Odra”–objaśnia dalej Marta Ciesielska. Znając dzisiejszy stan polskich dróg, można przypatrywać się z niedowierzaniem wizji szybkiego i łatwego przemieszczania się po kraju. Członkowie Inicjatywy wzięli jednak sprawy w swoje ręce i usilnie dążą do uzyskania poparcia Komisji Europejskiej dla CETC oraz wpisania w sieć Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T jako projektu flagowego dla Unii Europejskiej. Poparcie to znacząco ułatwi zdobywanie funduszy na realizację różnorodnych projektów społeczno-gospodarczych, a także na modernizację i rozwój infrastruktury transportowej w regionach położonych na trasie Korytarza. Sygnatariusze Porozumienia są przekonani, że ich działania przyniosą realne zmiany, a korzyści będą odczuwalne przez wszystkich.

Cechą wyróżniającą Korytarz CETC-ROUTE65 od innych europejskich osi transportowych jest płynąca wzdłuż jego trasy rzeka Odra. Fakt ten stwarza dodatkowe możliwości komunikacyjne, a transport wodny jest rozwiązaniem najbardziej ekonomicznym i ekologicznym. –„Udrożnienie i przywrócenie żeglowności Odrze oraz rozwój infrastruktury portów rzecznych to istotne cele Inicjatywy na najbliższych kilka lat”–mówi Krzysztof Żarna, kierownik Sekretariatu Technicznego CETC. Z kolei dla transportu morskiego ważna będzie modernizacja portów w Świnoujściu, Szczecinie i Policach. W ramach CETC-ROUTE65 planuje się również kompleksową modernizację linii kolejowych, m.in. poprzez przystosowanie ich do podwyższonej prędkości: do 120km/h dla pociągów towarowych i do 200km/h dla pasażerskich. Przykładowo, dzięki tym zmianom, czas przejazdu na trasie Poznań-Wrocław ulegnie skróceniu z 2 godzin do około 75 minut. –„Istotne będzie też zlikwidowanie trudnych i niebezpiecznych przejazdów kolejowych”–zauważa Paweł Mierny z firmy transportowej Benio-Trans. Na terenie naszego kraju najważniejszym przedsięwzięciem jest budowa polskiego odcinka drogi S-3, który ma zostać ukończony do 2013 roku. Będzie to 469 km drogi ekspresowej, od Świnoujścia, poprzez m.in. Szczecin, Gorzów Wielkopolski i Legnicę, aż do Lubawki na granicy polsko-czeskiej. –„Poruszając się po ukończonej S-3 na pewno sporo zaoszczędzimy na paliwie. Poprawi się też komfort i bezpieczeństwo jazdy, wreszcie znikną koleiny –mówi Paweł Mierny z Benio-Trans. –Ciężarówki i tiry nie będą już musiały przemieszczać się po lokalnych drogach, nie będą wjeżdżać do miasteczek i przeszkadzać ich mieszkańcom”–dodaje Paweł Mierny. Dla sukcesu całej Inicjatywy, istotne będzie również zmodernizowanie trzech portów lotniczych, leżących na trasie korytarza CETC-ROUTE65: Szczecin-Goleniów, Zielona Góra-Babimost i Wrocław-Starachowice. Poprawione zostaną dojazdy do tych lotnisk oraz zwiększy się ich przepustowość. Ponadto, członkowie porozumienia CETC-ROUTE65 dążą do uruchomienia tzw. międzynarodowych multimodalnych połączeń w relacji Skandynawia –południe Europy. –„Miałyby one polegać na wykorzystaniu różnych środków transportu, czyli przewożeniu towarów promami i statkami ze Szwecji do Terminalu Promowego Świnoujście, a następnie pociągami do Triestu lub Wenecji”–tłumaczy Bogdan Mucha, zastępca dyrektora Departamentu Gospodarki i Infrastruktury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego. Trasa ta liczy blisko 1600 km i w ten sposób będzie można ją pokonać w niecałe 45 godzin. –„Rozwiązanie to będzie też zdecydowanie bardziej przyjazne dla środowiska niż transport drogowy”–przekonuje Bogdan Mucha.

O CETC-ROUTE65 mówi się jak o osi rozwoju. W dalszej perspektywie czasowej można się bowiem spodziewać realnego ożywienia gospodarczego regionów i miast, których Inicjatywa korytarza dotyczy. –„Z pewnością powstaną nowe strefy ekonomiczne, centra logistyczne i firmy, a zatem pojawią się dodatkowe miejsca pracy. Dzięki położeniu na trasie Korytarza, przedsiębiorstwa zyskają łatwiejszy dostęp do kredytów międzynarodowych instytucji finansowych”–opowiada Bogdan Mucha. Środkowoeuropejski Korytarz Transportowy CETC-ROUTE65 ma szansę stać się prawdziwą osią rozwoju dla zachodniej części Polski. –„Podstawowym warunkiem, a jednocześnie głównym zadaniem sygnatariuszy Porozumienia, jest doprowadzenie do tego, aby CETC został projektem priorytetowym Unii Europejskiej –wyjaśnia Krzysztof Żarna z Sekretariatu Technicznego CETC. –W 2010 roku ma nastąpić rewizja priorytetowych projektów TEN-T, a korytarz CETC nie jest jedyną osią komunikacyjną w tej części Europy”–przyznaje Krzysztof Żarna. Wzdłuż wschodniej, niemieckiej granicy przebiega bowiem SCANDRIA, a przez środkową Polskę VI Paneuropejski Korytarz Transportowy. Członkowie Inicjatywy intensyfikują zatem swoje działania i organizują konferencję w Brukseli, międzynarodowe spotkanie ministrów transportu w Szczecinie oraz międzyregionalną sztafetę od Świnoujścia do Lubawki. Poniżej wynotowaliśmy zalety wprowadzanie Korytarza:

– Wprowadzenie nowej jakości w transporcie europejskim poprzez kreację nowego układu potoków ruchu w transporcie morsko-lądowym i wzrost przewozów wzdłuż korytarza.

– Status korytarza transportowego jest sygnałem dla inwestorów o tym, że szlak transportowy będzie się rozwijał i stanowiąca go infrastruktura będzie osiągała parametry Unii Europejskiej.

– Status Paneuropejskiego Korytarza Transportowego gwarantuje szeroki dostęp do finansowania infrastruktury transportowej zarówno ze środków Unii Europejskiej jak i budżetu państwa. Inwestycje w korytarzach transportowych zatwierdzanych przez Unię Europejską są absolutnym priorytetem w dostępie do środków finansowych.

– Ułatwiony dostęp do kredytów międzynarodowych instytucji finansowych, głównie Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

– Stworzenie realnych zachęt dla kapitału prywatnego co do inwestowania w projekty infrastrukturalne (PPP).

– Wzrost atrakcyjności krajów położonych wzdłuż korytarza jako partnerów handlowych.

– Realna szansa na ożywienie gospodarcze regionów, miast oraz ważnych ośrodków gospodarczych, których projekt korytarza będzie dotyczyć.

Sztafetowy transport idei

W celu przybliżenia Polakom idei Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego CETC-ROUTE65 oraz poinformowania ich o realnych szansach na poprawę infrastruktury transportowej w kraju, na koniec września przygotowywana jest nietypowa sztafeta CETC-ROUTE65, która przemierzy zachodnie regiony Polski. –„Przekazywaną pałeczką będzie deklaracja poparcia dla korytarza CETC-ROUTE65, podpisywana przez kolejnych przedstawicieli władz miast, znajdujących się na jego szlaku”–wyjaśnia Karolina Kuźniak –koordynatorka działań z ramienia agencji Highlite PR realizującej promocję polskiej części Korytarza. Trasa sztafety przebiegać będzie przez Świnoujście, Szczecin, Gorzów Wielkopolski, Zieloną Górę, Nową Sól, Głogów i Wrocław, a zakończy się na granicy polsko-czeskiej w miejscowości Lubawka. Deklaracja poparcia dla Korytarza, wraz z Thomasem Lantz –wiceprzewodniczącym Parlamentu Regionu Skania, Starostą miasta Ystad i głównym pomysłodawcą Inicjatywy CETC-ROUTE65, przypłynie promem ze Szwecji. –„Odcinek ze Świnoujścia do Szczecina pokonany zostanie wodolotem, do Gorzowa Wielkopolskiego dojadą motocykle junaki. Dalej, m.in. w Zielonej Górze użyty zostanie hybrydowy pojazd, a z Nowej Soli do Głogowa popłyną smocze łodzie”–opowiada Karolina Kuźniak. Dodatkowo, mieszkańcy poszczególnych regionów będą mieli możliwość przyłączenia się do akcji poprzez pozostawianie odcisków swoich stóp lub butów na płótnie nawiniętym na wielką szpulę. W ten sposób Inicjatywa CETC-ROUTE65 zostanie rozpowszechniona oraz zjednoczy społeczności, które w niedalekiej przyszłości będą miały szansę stać się jej bezpośrednimi beneficjentami.