Budapeszt laureatem nagrody Europejskiego Tygodnia Mobilności 2008

Stolicę Węgier uhonorowano główną nagrodą Europejskiego Tygodnia Mobilności 2008. Niezależny panel ekspertów uznał, że w ramach Europejskiego Tygodnia Mobilności właśnie w Budapeszcie zrobiono najwięcej dla zwiększenia publicznej świadomości w kwestii zanieczyszczenia powietrza wskutek ruchu samochodowego oraz dla promowania alternatywnych rozwiązań komunikacyjnych. Drugie nagrody otrzymały Almada w Portugalii oraz Zagrzeb, stolica Chorwacji. Uroczystego wręczenia nagród dokonał pod koniec lutego br. w Brukseli komisarz ds. nauki i badań naukowych, Janez Potočnik. Europejski komisarz ds. środowiska Stavros Dimas powiedział, że Europejski Tydzień Mobilności w widoczny sposób przyczynia się do rozwiązywania doskwierających europejskim miastom problemów zanieczyszczenia powietrza, korków ulicznych i hałasu generowanego przez prywatny transport. „Skala uczestnictwa w zeszłorocznym Tygodniu Mobilności była rekordowa. Moim zdaniem świadczy to o rzeczywistym dążeniu władz lokalnych do poprawy jakości życia mieszkańców. Gratuluję Budapesztowi zdobycia nagrody w konfrontacji z bardzo silnymi konkurentami, jakimi były Almada i Zagrzeb”, stwierdził Dimas

W Europejskim Tygodniu Mobilności 2008, którego tematem było „Czyste powietrze dla wszystkich”, wzięło udział około 2102 miast i miejscowości europejskich i pozaeuropejskich, liczących łącznie 218 mln mieszkańców. Nagroda Europejskiego Tygodnia Mobilności jest uhonorowaniem władz lokalnych, które zdaniem panelu ekspertów zrobiły najwięcej w kierunku zwiększenia świadomości publicznej w kwestiach zrównoważonej mobilności oraz w kierunku realizacji projektów na rzecz komunikacji miejskiej zgodnej z zasadą zrównoważonego rozwoju. O nagrodę ubiegały się władze 66 miejscowości, spośród których panel ekspertów wybrał dziesięciu finalistów. Oprócz trzech laureatów w finale znalazły sie również: Burgos, Murcia i Ponferrada (Hiszpania), Cork i hrabstwo Galway (Irlandia), Kraków (Polska) i La Rochelle (Francja).

Miasto Budapeszt i jego dzielnice –uczestniczący w Europejskim Tygodniu Mobilności od jego pierwszej edycji w 2001 r. –stworzyły cały wachlarz imprez i działań promujących zrównoważoną komunikację miejską, ze znacznym udziałem lokalnych organizacji i artystów. W ramach Tygodnia zorganizowano dwa kolejne „dni bez samochodu”, zawody dla VIP-ów pod hasłem „Jak mądrze dojeżdżać do pracy”, mające na celu wykazanie efektywności komunikacji zbiorowej, plenerową wystawę przyjaznych dla środowiska i energooszczędnych pojazdów, konferencję poświęconą tworzeniu map jakości powietrza i hałasu oraz „dzień stref dla pieszych”, zachęcający do spacerów po Starym Mieście i naddunajskich bulwarach. Władze stolicy Węgier realizowały i promowały szereg stałych działań wykazujących ich zaangażowanie na rzecz zrównoważonego transportu, np. rozszerzenie strefy dla pieszych i podwyższenie opłat za parkowanie w centrum miasta, poprawę funkcjonowania infrastruktury i usług w zakresie metra i tramwajów oraz utworzenie nowych ścieżek rowerowych i obiektów typu „park and ride”. Na czas Europejskiego Tygodnia Mobilności władze Budapesztu zamknęły również wewnętrzną obwodnicę miasta, co spowodowało zmniejszenie ruchu tranzytowego w mieście o ok. jedną czwartą.

Wykorzystując okazję, jaką stanowił Europejski Tydzień Mobilności 2008, władze Almady ustanowiły stare miasto strefą dla pieszych, uruchomiły trzy linie lekkiej kolejki, zmieniły organizację przestrzeni drogowej na korzyść zrównoważonych rodzajów transportu i wprowadziły nowe wiaty na przystankach autobusowych. We współpracy z uniwersytetem miasto uruchomiło stały system monitorowania jakości powietrza. Zorganizowane imprezy obejmowały m.in. „Dzień Transportu Zbiorowego”z muzyką na żywo, darmową kawą i prezentami dla pasażerów, „Dzień Dojazdów na Rowerze”, „Dzień Zarządzania Mobilnością”i „Dzień Lokalnych Zakupów”. W ramach dnia bez samochodu (22 września) dzielnica uniwersytecka została zamknięta dla ruchu samochodowego oraz zorganizowano serię działań uświadamiających dla studentów i uczniów.

Władze Zagrzebia, miasta aktywnie promującego sieć 11 miast Chorwacji uczestniczących w Europejskim Tygodniu Mobilności, wprowadziły nowe tramwaje i autobusy, dokonały poprawy jakości komunikacji zbiorowej i rozbudowały infrastrukturę dla rowerzystów i pieszych. Podwyższono również opłaty za parkowanie, a także wprowadzono ograniczenia parkowania i stałe ograniczenie ruchu samochodowego w górnej części miasta. Przeprowadzono szeroko zakrojoną debatę publiczną na temat jakości powietrza, a także zorganizowano „dzień komunikacji zbiorowej”w celu promowania korzyści wynikających z komunikacji zbiorowej oraz uświadomienia kierowcom samochodów osobowych pierwszeństwa tramwajów i autobusów na wydzielonych dla nich pasach ruchu. W dniu bez samochodu zamknięto ruch na ulicach o długości 6 km, zamieniając je w strefy dla pieszych, a także zorganizowano wielki przejazd rowerami przez centrum miasta;wydarzeniom tym towarzyszyły publiczne dyskusje, wykłady, imprezy sportowe i wystawy.

Europejski Tydzień Mobilności 2009 odbędzie się w dniach od 16 do 22 września, a jego głównym tematem będzie komunikacja miejska a zmiany klimatu. Może tym razem uda się któremuś z polskich miast dojść do ścisłego finału konkursu o nagrodę Europejskiego Tygodnia Mobilności 2009. Trzymamy kciuki!

Według szacunków w Europejskim Tygodniu Mobilności 2008 wzięlo udział ponad 200 milionów obywateli w Europie i na świecie. Ma ona zachęcać władze lokalne do podejmowania inicjatyw zmierzających do uświadomienia zależności pomiędzy mobilnością a jakością powietrza oraz do realizowania działań o charakterze stałym, których celem jest ograniczanie emisji szkodliwych substancji, czego przykładem może być wprowadzenie stref o niskiej emisji spalin lub parkingów buforowych i autobusów dowożących do centrum miasta. Od czasu powstania inicjatywy w 2002 r. liczba uczestniczących w niej miast zwiększyła się sześciokrotnie. W 2007 r. w obchodach wzięło udział aż 2 000 miast z 36 krajów. Miasta w większości państw członkowskich i krajach Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) przeprowadzają różne akcje mające na celu lepszą znajomość środków transportu alternatywnego. W inicjatywie biorą również udział władze lokalne w licznych państwach z innych części świata, takich jak Brazylia, Kanada, Kolumbia, Japonia i Korea Południowa.

Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu jest koordynowany przez trzy organizacje pozarządowe specjalizujące się w kwestiach środowiskowych na obszarach miejskich: Eurocities, Energie-Cités i Climate Alliance. Dyrekcja Generalna ds. Środowiska Komisji Europejskiej zapewnia wsparcie finansowe oraz organizuje coroczny konkurs Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu nagradzający najlepszy program działań i środków.

Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej i komisarz ds. administracji, audytu i zwalczania nadużyć finansowych Siim Kallas powiedział, że podobnie jak w poprzednich latach, Komisja Europejska i jej pracownicy popierają Europejski Tydzień Mobilności. Jego zdaniem każdy obywatel może przyczynić się do poprawy sytuacji w dziedzinie zrównoważonego transportu miejskiego. „Dlatego też uważam, że do moich obowiązków należy dostarczenie pracownikom jasnych informacji na temat istniejących możliwości zmiany indywidualnych nawyków oraz utrzymywanie stałego dialogu z władzami i zainteresowanymi stronami w celu udoskonalenia ogólnej oferty bardziej przyjaznych dla środowiska, alternatywnych środków transportu”, stwierdził Kallas.

Z kolei komisarz ds. Środowiska, Stavros Dima podkreślił, że rosnąca rokrocznie liczba zainteresowanych tą inicjatywą dowodzi, jak ważne dla obywateli w Europie są kwestie transportu miejskiego. „Wykazywana przez obywateli troska dotycząca jakości powietrza wynika z poważnych skutków, jakie zanieczyszczenie powietrza ma dla ich zdrowia. W dwóch trzecich miast europejskich normy jakości powietrza są nadal przekraczane. Ponieważ transport przyczynia się w największy sposób do zanieczyszczania powietrza, musimy szukać sposobów zmniejszenia emisji i przekształcenia naszych miast w miejsca bardzie ekologiczne i przyjazne dla mieszkańców”, powiedział Dima.