Tramwaje Stadler

Szwajcarska firma Stadler została założona w 1942 r. W 1984 r. wyprodukowano pierwszy szynowy pojazd pasażerski, a w 1995 r. ruszyła produkcja modułowych pojazdów serii GTW. Niewiele później dołączyły do oferty elektryczne zespoły trakcyjne Flirt, a następnie również tramwaje Tango oraz Variobahn.
Variobahn

Historia rodziny Variobahn jest już dość długa i pełna zawirowań. Pierwszy tramwaj z tej serii powstał w 1993 r. dla Chemnitz i został wyprodukowany przez firmę ABB. Variobahn, wprowadzony do eksploatacji w kolejnym roku, wyróżniał się niską, płaską podłogą, szerokim nadwoziem oraz zastosowaniem napędu pozbawionego przekładni mechanicznych. Silniki napędzały bezpośrednio koła. W 1996 r. kolejowa część ABB przekształciła się w Adtranz, a od 1998 r. tramwaje Variobahn produkowano seryjnie, wyposażając je w komponenty Bombardiera. W 2001 r. firma Adtranz została wykupiona przez Bombardiera. Ze względu na zastrzeżenia urzędu antymonopolowego, licencję na Variobahna sprzedano Stadlerowi. W rezultacie, Variobahna produkują zarówno Bombardier (głównie dla Mannheim), jak i Stadler. Około 2005 r. szwajcarska firma zdobyła pierwsze zamówienia na Variobahny własnej produkcji. Dostawy ruszyły w 2007 r.

Variobahn to tramwaj o konstrukcji modułowej. Jak już nadmieniono, specyficzną cechą pojazdu jest zastosowanie bezpośredniego napędu kół przez silniki prądu zmiennego. W rezultacie, z konstrukcji wózków wyeliminowano osie i przekładnie, a przebieg podłogi w tramwaju jest zupełnie płaski. Stadler samodzielnie produkuje wózki do swojego pojazdu. Dostępne są warianty Variobahna o odmiennej długości i szerokości, dostosowane do zasilania 600 oraz 750 V, w wersji jedno- i dwukierunkowej oraz wąsko- i normalnotorowej. Występują 4 warianty designu ściany przedniej i 2 wersje wykończenia okien.

Lista referencji Variobahna produkcji Stadlera jest już całkiem pokaźna:

Łącznie referencje obejmują ponad 160 sztuk tramwajów. Stadler z modelem Variobahn bezskutecznie startował w przetargach Tramwajów Warszawskich i MPK Kraków.

Pierwszym przedstawicielem przyszłej rodziny Tango były tramwaje Stadler Be 4/6 z 2004 r., wyprodukowane dla kolei Forch. W tramwajach zastosowano rozwiązania techniczne z produkowanych od 1995 r. pojazdów GTW. Konstrukcja pierwszych pojazdów Be 4/6 była 3-członowa, przy czym tramwaje te były częściowo niskopodłogowe. W każdym z 3 członów znalazł się przedział o obniżonej podłodze.