Powstanie Park Narodowy Doliny Dolnej Odry. To pierwszy nowy park od 24 lat

Rozkład jazdy:

1. Jakie znaczenie dla ochrony przyrody i lokalnych społeczności będzie miało utworzenie Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry?
2. W jaki sposób zostaną pogodzone potrzeby ochrony środowiska z możliwością prowadzenia wędkarstwa i rybołówstwa kulturowego na terenie parku?
3. Jakie inwestycje i formy wsparcia finansowego przewidziano dla gmin objętych granicami nowego parku narodowego?

Cel i znaczenie inwestycji

Minister klimatu podkreśliła, że nowy park to element szerokiej strategii państwa, w ramach której zakłada się nie tylko rozwój sektora OZE i morskiej energetyki wiatrowej, ale również wzmocnienie ochrony przyrody.

– „Nowe miejsca pracy w nowym sektorze polskiej gospodarki i szybsze inwestycje w morską energetykę wiatrową na Bałtyku oraz powołanie pierwszego od 24 lat nowego parku narodowego w Polsce – to efekty przyjętych dziś projektów” – napisała Hennig-Kloska na platformie X.

Siedziba Parku Doliny Dolnej Odry ma znajdować się w Gryfinie. Podstawowym celem utworzenia nowego parku będzie zachowanie bioróżnorodności, ochrona zasobów przyrody ożywionej i nieożywionej, walorów krajobrazowych oraz przywrócenie równowagi ekosystemów.

Zasady korzystania z parku

Projekt przewiduje, że na terenie parku będzie możliwe prowadzenie wędkarstwa amatorskiego, a także rybactwa i rybołówstwa kulturowego, związanego z tradycyjnymi metodami połowu stosowanymi w regionie. Zasady te będą szczegółowo określone w planie ochrony parku, zadaniach ochronnych lub w zarządzeniach jego dyrektora. Wyznaczone zostaną także konkretne miejsca udostępniane dla rybactwa oraz limity osób, które będą mogły tam przebywać.

Nowy park będzie funkcjonował zgodnie z ustawą o ochronie przyrody. Jego zadania obejmą prowadzenie działań ochronnych, udostępnianie obszaru turystom oraz edukację przyrodniczą.

Finansowanie i wsparcie lokalne

Budżet państwa na lata 2026–2035 przewiduje 167 mln zł na funkcjonowanie nowego parku. W 2026 roku będzie to ponad 19 mln zł, a w 2027 roku 16,6 mln zł. Gminy, w granicach których znajdzie się park, będą mogły liczyć na udział w podziale rezerwy budżetowej państwa.

Granice parku zostały uzgodnione z radą miasta Szczecin, radami gmin Widuchowa i Kołbaskowo, radami powiatów polickiego i gryfińskiego, a także z sejmikiem województwa zachodniopomorskiego.

Obszar i otulina

Park obejmie obszar Międzyodrza, jednak same ramiona rzeki – Odra Zachodnia i Odra Wschodnia – nie zostaną włączone ani do parku, ani do jego otuliny. W skład parku wejdą trzy wyspy: Łęgi Kurowskie między Odrą Zachodnią a Kanałem Kurowskim, a także Klucki Ostrów i Zaklucki Ostrówek między Odrą Wschodnią a Kanałem Kurowskim.

Otulina parku będzie stanowiła strefę ochronną, której celem jest zabezpieczenie obszaru przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka. Będzie ona prowadzona głównie pasami międzywala, czyli terenami między rzeką a wałem przeciwpowodziowym. Otulina nie obejmie obszarów, gdzie prowadzona jest działalność gospodarcza czy osadnicza.

Nowy park na mapie Polski

Utworzenie Parku Doliny Dolnej Odry jest istotnym wydarzeniem w historii ochrony przyrody w Polsce. Od momentu założenia Pienińskiego Parku Narodowego w 1932 roku do dziś w naszym kraju powstały 23 parki narodowe, zajmujące łącznie około 1 proc. powierzchni kraju. Największym jest Biebrzański Park Narodowy, a najmłodszym do tej pory pozostawał Park Narodowy „Ujście Warty”.

Nowy park nie tylko wzbogaci system ochrony przyrody w Polsce, ale także otworzy nowe możliwości rozwoju turystyki przyrodniczej i edukacji ekologicznej. Utworzenie Parku Doliny Dolnej Odry ma także znaczenie symboliczne – będzie dowodem na to, że ochrona przyrody i rozwój gospodarczy mogą iść w parze, a lokalne społeczności zyskają zarówno w wymiarze przyrodniczym, jak i ekonomicznym.