Wrocław Główny w nowej szacie

Po latach zastojów możemy odnotować pozytywny wzrost inwestycji w infrastrukturę dworcową. Jednym z takich przykładów będzie rewitalizacja dworca Wrocław Główny.

W latach 1855-57 powstał obecny dworzec Wrocław Główny, który połączył ze sobą linie Poznań –Wrocław i Wrocław –Opole. Wówczas wybudowano obecny gmach oraz halę peronowę o długości około 200 metrów. Jednak wraz z likwidacją szeregu małych dworców czołowych i koncentracji ruchu pociągów na dworcu głównym konieczna stałą się rozbudowa obiektu. Wobec tego w latach 1899-1904 na terenie dawnego składu węgla, zlokalizowanego na południe od dworca, wybudowano pięć nowych peronów z 9 krawędziami peronowymi. Nowe perony zabudowano na nasypach, aby utworzyć bezkolizyjny z ruchem drogowym ciąg. Wówczas dawna hala została przekształcona w pieszy hol kasowy, natomiast pociągi stawały na nowych peronach zadaszonych imponującą po dziś halą peronową. Składa się ona z czterech naw o rozpiętości 21 metrów i długości 170,5 metra. Po stronie wschodniej hala kończy się tuż przed drugą krótszą częścią, która została zabudowana nad szybami wind pocztowych. Obecnie nie są znane powody przyjęcia takiego kompromisowego rozwiązania. Według niektórych zmniejszało ono koszty inwestycji, natomiast według innych miało na celu poprawę wentylacji w okresie eksploatacji w głównej mierze pociągów parowych, które można było zatrzymać na otwartej przestrzeni. Powstały wywczas obiekt jak i układ torowy odznaczały się bardzo przyszłościowymi parametrami, które spowodowały, iż jest on eksploatowany po dziś dzień w niemal niezmienionej formie. Niestety jego stan techniczny od lat sugerował konieczność przeprowadzenia kompleksowej rewitalizacji, które częściowo dzięki mistrzostwom Euro 2012 mogą się spełnić. Ponieważ historyczny obiekt nie ma szans na samofinansowanie z inwestycji komercyjnych, więc zagwarantowanie na ten cel funduszy państwowych i UE pozwoliło rozpocząć proces.

W ramach realizacji projektu kompleksowej rewitalizacji zostanie poddany budynek dworca, któremu ma zostać przywrócony historyczny blask. Przebudowany zostanie również rozległy plac przed dworcowy. Niestety nic nie uczyniono w sprawie poprawy rozwiązań komunikacyjnych pomiędzy koleją a tramwajami. Obecnie zmiana środków transportu wymaga czasochłonnego marszu pomiędzy czterema przystankami, które dodatkowo są rozmieszczone przed skrzyżowaniem. W efekcie tego dojście do dworca jest skomplikowane i czasochłonne, natomiast przesiadając się z kolei do tramwaju musimy dobrze wybrać przystanek. Tutaj znacznie lepszym rozwiązaniem byłyby przystanki umieszczone za skrzyżowaniami, lub tym bardziej znane z zagranicy dworce tramwajowe przed dworcem kolejowym. Tramwajowy układ torowy i plac przed dworcowy we Wrocławiu umożliwiają realizację takiego projektu, a przykład węzła między modalnego na Placu Grunwaldzkim pokazuje jakie zalety mają takie układy. Niestety obecnie będziemy mieli jedynie odtworzenie stanu istniejącego.

 

Bardzo pozytywnym sygnałem związanym z rewitalizacją dworca Wrocław Główny jest fakt, iż nie ogranicza się on jedynie do budynku dworcowego, a obejmuje również perony. Ponieważ układ torowy węzła sprawdza się obecnie i w najbliższej przyszłości nie przewiduje się drastycznych zmian, więc zostanie on jedynie wybudowany na nowo w istniejącym układzie. Można się również spodziewać stworzenia jednego LCS sterującego ruchem na całej stacji i w przyległych odcinkach. W ramach inwestycji kompleksowo zostaną przebudowane perony, które zyskaną całkowicie nową nawierzchnię i kolorystykę zgodną z obecnie stosowanymi przez PKP PLK jako standardowe. Bardzo ważnym elementem programu modernizacji stacji będzie rewitalizacja istniejącej konstrukcji hali peronowej, gdzie mają się pojawić nowe szyby wpuszczające więcej naturalnego światła. W ramach inwestycji zostanie również uzupełniona istniejąca obecnie luka między dwoma częściami hali. W efekcie tego Wrocław Główny będzie się mógł pochwalić (jako jedyny w Polsce) posiadaniem tak dużej hali peronowej. Hale peronowe tak popularne wśród dużych zachodnich dworców w Polsce nigdy nie były popularne miejmy nadzieję, że rewitalizacja wrocławskiej zmieni nieco podejście do tego zagadnienia.

W zasadzie nic się nie zmieni w zakresie przejść podziemnych, gdzie jedno łączy budynek dworca z halą peronową, natomiast drugie plac przed dworcowy z peronami i ulicą Suchą znajdującą się po południowej stronie dworca. Na czas remontu budynku głównego to właśnie z tej strony )południowej) zostanie zlokalizowany dworzec tymczasowy, natomiast po zakończeniu remontu budynku głównego wzdłuż ulicy Suchej mają powstać obiekty handlowo biurowe. W ramach realizacji programu Tramwaj Plus na ulicy Suchej miały zostać zbudowane tory tramwajowe wraz z przystankiem. Przystanek ten ma usprawnić przesiadki z kolei lub autobusów PKS na tramwaje. Niestety w efekcie cięć w budżecie projektu z realizacji tej części inwestycji zrezygnowano. Być może znajdą się jeszcze fundusze na jego realizację, jednak w przypadku niepowodzenia będzie trzeba czekać na nowy budżet UE po 2013 roku.

Wrocław Główny pokazuje jak właściwy projekt i jego realizacja mogą zapewnić funkcjonowanie obiektu przeszło 100 lat. Dworzec zaprojektowany przyszłościowo reprezentuje zarówno atrakcyjne formy architektoniczne, jak również w pełni wystarcza obecnym i przyszłym przewozom kolejowym we Wrocławiu. Projekty zmian pokazują bardzo dobitnie jak drobnymi inwestycjami można osiągnąć naprawdę dużo. Pokazują również, że niekoniecznie należy burzyć stare, a umiejętne wykorzystanie tego co istnieje może dać zupełnie nową jakość z poszanowaniem historii za znacznie rozsądniejsze kwoty.