Uruchomienie przeładunków w Centrum Logistycznym Łosośna - TransInfo

Uruchomienie przeładunków w Centrum Logistycznym Łosośna

Spółka z o.o. „Centrum Logistyczne w Łosośnej”powstała w 2005 r. w celu budowy przygranicznej stacji przeładunkowej w miejscowości Łosośna Wlk. w pobliżu kolejowo-drogowego przejścia granicznego w Kuźnicy Białostockiej. W III kw. 2009 r. zakończono budowę 4 torów bocznicowych (2 szerokich i 2 normalnych) wraz z wcinkami do torów szlakowych. Uruchomienie przeładunków już nastąpiło. Wcinkę do szlakowego toru normalnego ukazano poniżej.

Centrum Logistyczne w Łosośnej sp. z o.o.

Stacja ta ma stanowić bazę dla zespołu specjalistycznych kolejowo-drogowych terminali przeładunkowych, przede wszystkim terminala kontenerowego. W roku 2010 zakłada się dalszą rozbudowę z zamiarem uruchomienia przeładunku kontenerów i dobudowy 3 torów bocznicowych, w tym 1 szerokiego. W I kw. 2010 r. przewiduje się złożenie wniosku o dofinansowanie budowy terminala kontenerowego ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”- działanie 7.4 – Rozwój transportu intermodalnego. Budowa terminala przeładunkowego towarów masowych sypkich, terminala przeładunku naczep, przyczep i pociągów drogowych oraz terminala paliwowo-chemicznego nastąpi w dalszym etapie realizacji.

Teren pod inwestycje ma powierzchnię 40 ha leży bezpośrednio przy dwutorowym (szeroki + normalny) szlaku kolejowym Warszawa –S-t Petersburg oraz w odległości 1,5 km od drogi krajowej nr 19 prowadzącej do przejścia granicznego drogowego w Kuźnicy. Dojazd do bocznic jest możliwy drogą powiatową nr 1284B, która na tym odcinku wymaga przebudowy pod warunki dla ciężkiego transportu. Teren ten leży pomiędzy stacją rozrządową w Sokółce (w odległości 9 km) i kolejowo-drogowym przejściem granicznym w Kuźnicy (6 km). Jest to obszar po wyeksploatowanej kopalni kruszyw naturalnych, który wymagał niwelacji i rewitalizacji do nowej funkcji. Obszar przeznaczony pod zespół terminali przeładunkowych może być powiększony nawet o 100 ha.

Odmienna szerokość torów kolejowych na terenie b. ZSRR zmusza do korzystania ze stacji przeładunkowych na granicy Polski z Rosją, Białorusią i Ukrainą. Należy uznać, że kolej szerokotorowa pozostanie podstawą transportu towarów na Białorusi i w Federacji Rosyjskiej. Na stacji Sokółka projektowana normalnotorowa kolejowa magistrala nadbałtycka do Tallina („Rail Baltica”) łączy się z magistralą szerokotorową prowadzącą z Petersburga w Rosji przez Witebsk i Grodno na Białorusi. Grodno ma też dogodne połączenia kolejowe z Mińskiem i Moskwą. Istotne jest więc zbudowanie nowoczesnego terminalu przeładunkowego na odcinku pomiędzy Sokółką i Kuźnicą, gdzie obok siebie biegną tor szeroki i tor normalny –a więc w Łosośnej. Terminal ten powinien być przystosowany do przeładunków całych pociągów o dł. nawet do 800 m. W tym rejonie istnieją stacje przeładunkowe:

1/ graniczna w Kuźnicy, która jednak nie ma możliwości rozwoju i nie jest w stanie przyjmować do przeładunku całych pociągów,

2/ w Sokółce, gdzie przebudowa stacji dla potrzeb Rail Baltica ograniczy możliwości przeładunku.

Jeszcze obecnie przeładunki kontenerów nadchodzących koleją ze Wschodu na Podlasie i Pomorze muszą być dokonywane w Małaszewiczach/Terespolu, bo nie ma innej możliwości, a terminal ten jest przeciążony i nie doinwestowany w obecnej skali potrzeb

Ze względu na ponadregionalne znaczenie terminali w Łosośnej dla handlu polskiego i unijnego z Białorusią i Rosyjską Federacją, Azją Środkową i Płn.-Wschodnią inwestycja ta jest szczególnie uzasadniona do objęcia jej finansowaniem ze środków UE. Może mieć też spore znaczenie dla obsługi dostaw towarów dla Białorusi i Rosji za pośrednictwem portów w Gdyni i Gdańsku. Ponadto terminal ten umożliwi obsługę ładunków przewożonych tranzytem z Rosji i Białorusi do obwodu kaliningradzkiego transportem kolejowym zamiast oprotestowywanego przez ekologów tranzytu drogowego. Wg założeń wspólnej polityki transportowej UE: dla płynności przewozów wschód –zachód Europy – przy konieczności przeładunków na polskim odcinku granicy UE z krajami b. ZSRR wobec różnicy w szerokości torów – niezwykle istotne jest posiadanie elastycznego układu transportowego z co najmniej czterema dużymi „portami lądowymi”na styku linii szeroko- i normalnotorowych. Wyniki badań programu badawczego nr PBZ-023-13 (oprac. Instytutu Morskiego w Gdańsku z 1999 r., określające lokalizację głównych krajowych centrów logistycznych) wskazały, że te dwa istniejące „suche porty”w Medyce i Małaszewiczach powinny uzupełnić jeszcze dwa: 1/ w Sławkowie na Śląsku, 2/ w płn.-wsch. Polsce (czyli w Łosośnej) – dla połączenia nowoczesnej magistrali szerokotorowej (docierającej poprzez Kuźnicę Białostocką w rejon Sokółki) z modernizowaną obecnie magistralą kolejową do Warszawy, gdzie łączą się transeuropejskie korytarze transportowe nr 1 i nr 2. Znaczenie szlaku petersburskiego ukazuje powyższa mapa sieci kolejowej:

Realizowane przedsięwzięcie jest wynikiem analiz potrzeb w zakresie transportu kolejowego pomiędzy Białorusią i Rosją – a Polską i innymi krajami Unii Europejskiej. Na Podlasiu, tj. w północno-wschodniej części Polski nie ma stacji przeładunkowej, która zapewniałaby szybki przeładunek towarów z całych pociągów szerokotorowych na pociągi o normalnym –przyjętym w Unii Europejskiej –rozstawie osi wagonów kolejowych. Nie ma także w tym rejonie terminala do przeładunku kontenerów. Nie ma terminala do przeładunku chemikaliów i paliw, spełniającego normy UE, a magistrala petersburska jest najdogodniejszym połączeniem wielkich zakładów petrochemicznych w Nowopołocku z krajami UE. W okolicy innych przejść granicznych na Podlasiu nie ma tak dogodnych warunków dla tego rodzaju budowy, bowiem przeszkadza albo brak torów szerokich po polskiej stronie, albo stan linii kolejowej, lub problemy w pozyskaniu dużego terenu (chronione lasy i łąki parków krajobrazowych, rozdrobniona własność terenów rolnych, niekorzystny układ rzeźby terenu).

Udział kolei w strukturze przewozów od szeregu lat systematycznie spada, ustępując przewozom drogowym. Z wielu względów jest to niekorzystne, także i dlatego, że przewozy koleją w znacznie mniejszym stopniu wpływają negatywnie na środowisko naturalne. Intensyfikacja ruchu kolejowego protestów ekologów nie budzi. A terminal w Łosośnej taką intensyfikację umożliwia –pozwoli to na bezkonfliktową obsługę tranzytu do portów Zatoki Gdańskiej i do obwodu kaliningradzkiego. Niedostatecznie rozwinięta sieć drogowa nie zapewnia właściwych warunków bezpieczeństwa i płynności ruchu na drogach, skutkiem jest wzrost ilości kolizji z udziałem ciężkich pojazdów drogowych.

Należy dodać, że zarówno terminal kontenerowy, jak i towarzysząca mu realizacja przesuwnych ramp przeładunkowych przyczep, naczep i pociągów drogowych pomiędzy niskopodwoziowymi platformami kolejowymi o różnej szerokości będzie mieć istotny wpływ na spowolnienie narastania tranzytowego ruchu drogowego TIR-ów pomiędzy Europą Środkową i Zachodnią, a krajami nadbałtyckimi: Łosośna umożliwi dogodne przewozy kolejowe kontenerów i innych ładunków zjednostkowanych oraz pojazdów drogowych z ładunkami trasą: Warszawa –Białystok –Łosośna –Kuźnica –Grodno –Wilno –Dyneburg –Ryga lub Tallin. Ulży Augustowowi w jego aktualnych problemach w tranzycie drogowym.

Wg szeregu informacji prasowych i analiz rynku Białoruś szykuje się do handlu paliwami w Polsce i Europie. Polska powinna się przygotować do zintensyfikowania transportu paliw i chemikaliów z Białorusi. Jeden z dwu dużych kombinatów petrochemicznych na Białorusi znajduje się w Nowopołocku. Najdogodniejszą trasą transportu produktów z tej rafinerii jest linia kolejowa z Nowopołocka przez: Mołodeczno, Lidę, Mosty, Grodno, Kuźnicę (przejście graniczne), Sokółkę, Białystok, Warszawę i dalej do Europy Zachodniej lub Południowej. Najwłaściwszym miejscem do budowy na tej linii przeładunkowego terminala paliwowo-chemicznego jest teren pokopalniany w Łosośnej pomiędzy Kuźnicą i Sokółką (z dala od osiedli i na terenie nie objętym ochroną środowiskową). Niektóre produkty kombinatu w Nowopołocku będą mogły być przewożone kontenerami. Przeładunek płynów i gazów wymaga budowy specjalnego terminala paliwowo-chemicznego –najdogodniejsza lokalizacja: w Łosośnej.

Polityka celna Rosji zmierza w kierunku stymulowania wzrostu dostaw produktów i półproduktów zamiast surowców, a więc może to spowodować wzrost kontenerowych przewozów kolejowych przy relatywnie niższym wzroście innych gałęzi transportu.

Zespół terminali otrzymał pozytywną opinię Izby Celnej w Białymstoku, stwierdzającej dodatni wpływ kolejnych etapów tego przedsięwzięcia na jakość i terminowość czynności związanych z obrotem towarowym z zagranicą oraz ułatwienie wprowadzania nowoczesnego systemu optyczno-teleinformatycznego do sczytywania numerów kontenerów i wagonów oraz dokumentu gwarancyjnego SMGS/CIM.

Podlasie jest regionem uboższym, o znacznej skali bezrobocia, wymagającym aktywizacji gospodarczej. Realizacja przedsięwzięcia przyczyni się do utworzenia kilkuset miejsc pracy w powiecie sokólskim, w obrębie terminali i centrum logistycznego, ale i w obsłudze, handlu, zapleczu. Poprzez aktywizację przewozów kontenerowych przyczyni się do wyhamowania narastającej tendencji przejmowania ładunków przez transport drogowy, a to powinno mieć pozytywny wpływ zarówno na środowisko naturalne, jak i na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Handel transgraniczny – poprzez centrum logistyczne –stanie się swoistym inkubatorem przedsiębiorczości w regionie. Centrum logistyczne w Łosośnej wywoła szereg inwestycji firm prywatnych, ułatwiając realizację rządowego programu wsparcia dla województw Polski Wschodniej. Inwestycja wyeliminuje niebezpieczną praktykę przepompowywania płynnych paliw i chemikaliów z wagonu-cysterny do cysterny samochodowej na pasażersko-towarowych stacjach w Kuźnicy i w Sokółce –a przewozy gotowych paliw i chemikaliów pomiędzy krajami b. ZSRR i UE stanowią grupę towarów o dynamice wzrostu wyższej niż przewozy ogółem, a te –poprzez Polskę –wzrastały po 50-80% w latach 2007-08, pomimo zawirowań politycznych! Trzeba pilnie zwiększyć zdolności przeładunkowe we wszystkich grupach towarów.

Intermodalny terminal przeładunkowy w Łosośnej włączy strumień ładunków z i do Grodna na Białorusi, z kierunków: z Wilna na Litwie, z St. Petersburga i Moskwy w Rosji, napływający kolejową linią szerokotorową. Terminal w Łosośnej umożliwi kolei przejęcie część przewozów TIR-ów przeciążoną i uciążliwą drogą z Białegostoku przez Augustów do Suwałk. Zamiast wozić kontenery drogą przez Augustów TIR-ami, warto je przenieść na wagony kolejowe.

Zostało jeszcze 90% artykułu.

Aby czytać dalej, dołącz do subskrybentów TransInfo.pl już teraz!
Dla indywidualnych czytelników za 15 zł rocznie, a dla firm od 99 zł rocznie! Sprawdź naszą ofertę:

Masz już subskrypcję?

Komentarze

Więcej z Działu Kontrakty

Więcej z Działu Pasażer

Więcej z Działu Prawo

Więcej z Działu Przewoźnicy

Więcej z Działu Producenci

Więcej z Działu Infrastruktura