Spadek przewozów i większa dotacja – dlaczego?

Spółka PKP Intercity S.A. realizuje przewozy międzywojewódzkie i międzynarodowe na podstawie umowy o świadczenie usług publicznych zawartej z Ministerstwem Infrastruktury w 2011 r. W ramach tej umowy dotacja budżetowa dla przewoźnika miała wynieść w latach 2014-2020 łącznie 2 mld zł, jednakże w 2013r. została niemalże podwojona do wysokości 3,7 mld zł –pisze Jerzy Polaczek w interpelacji do Minister Marii Wasiak. Dotacje na przewozy międzywojewódzkie i międzynarodowe z roku na rok są coraz wyższe. Jak wynika z obwieszczeń ministra właściwego ds. transportu jeszcze w 2009r. PKP Intercity otrzymała z budżetu państwa na ten cel 231,3 mln zł. W 2013r. kwota dotacji wyniosła już 406,3 mln zł. Co więcej, jak wynika z zapowiedzi spółki z połowy stycznia br. dotacje z tytułu tzw. Umowy PSC będą ulegały znaczącemu podwyższaniu również w przyszłości. W 2014 r. PKP Intercity zostało wsparte 462 mln zł, a plan na 2015 r. wynosi 494 mln zł.

Zwiększone wsparcie państwa, które przejawia się również w obniżeniu stawek za dostęp do infrastruktury, stanowiąc dla przewoźnika dodatkowo kolejne 100 mln zł rocznie, nie idzie w parze ze wzrostem liczby przewiezionych pasażerów –pisze dalej Polaczek. Wręcz przeciwnie, w ciągu ostatnich 6 lat PKP Intercity straciła co drugiego pasażera, co oznacza spadek z 51,7 mln w 2009 r. do 25,5 mln w 2014r. Oznacza to, że efektywność wydatkowania środków publicznych uległa znaczącemu pogorszeniu w dodatku ma to miejsce poza jakąkolwiek kontrolą opinii publicznej, gdyż wspomniana powyżej tzw. Umowa PSC posiada klauzulę poufności (objęta tajemnicą przedsiębiorstwa).

Polaczek uważa także, że zachodzi podejrzenie, iż został stworzony system, w ramach którego jeden z uczestników rynku (PKP Intercity S.A) jest wspierana w nieproporcjonalnie wysokim stopniu przez Skarb Państwa, przez co została zaburzona konkurencja na rynku kolejowych przewozów pasażerskich.

Z uwagi na powyższe poseł zwrócił się do minister Wasiak o odpowiedź na następujące pytania dotyczące obu wyżej wymienionych kontraktów:

1.   Na jakiej podstawie wyliczana jest wartość dotacji udzielanej przez Skarb Państwa na przewozy międzywojewódzkie i międzynarodowe? Czy poza wykonaną pracą przewozową tzw. Umowa PSC przewiduje również inne kryteria zwiększające efektywność wydatkowania środków publicznych?

2.   Jak wynika z informacji udzielonej przez Ministerstwo Infrastruktury Sekcji Zawodowej PKP Intercity NSZZ „Solidarność” umową objęte miały zostać 2 zadania:

zadanie A obejmujące trasy pociągów kategorii TLK oraz

zadanie B związane z planowaną realizacją przez PKP IC projektu inwestycyjnego pn. „Zakup kolejowego taboru pasażerskiego do obsługi połączeń dalekobieżnych”. Ostatecznie przewozy realizowane są składami typu „Pendolino”bez wykorzystania pomocy publicznej i są prowadzone na zasadach komercyjnych. Jaki to miało wpływ na wartość umowy?

3.   Jakie nowe zadania zostały postawione przed PKP Intercity S.A w związku
z aneksowaniem w 2013 r. tzw. Umowy PSC? Proszę o szczegółowe wymienienie tras objętych umową, coroczną wielkość pracy przewozowej oraz przewidywane coroczne wsparcie w formie dotacji za cały okres trwania umowy.

4.   Czy ministerstwo przeprowadzało analizy prawne dotyczące zmieniającego się otoczenia rynkowego w związku z wchodzeniem w życie przepisów tzw. trzeciego i czwartego pakietu kolejowego? Czy w momencie otwarcia rynku przewozów pasażerskich w Polsce Skarb Państwa nie będzie zmuszony zakończyć umowę PSC z uwagi na nierówne traktowanie podmiotów na rynku?

Do sprawy będziemy wracają na łamach InfoRail, jak tylko pojawi się odpowiedź MIR.