Częstochowa zyska nowoczesny dworzec kolejowy. Minister Klimczak: Miasto zasługuje na obiekt XXI wieku

Rozkład jazdy:

1. Dlaczego Ministerstwo Infrastruktury i PKP SA zdecydowały się na budowę nowego dworca w Częstochowie zamiast modernizacji dotychczasowego obiektu?
2. Jakie rozwiązania architektoniczne i funkcjonalne znajdą się w nowym dworcu Częstochowa Główna?
3. Jak inwestycja w nowy dworzec wpłynie na rozwój transportu i wizerunek Częstochowy jako ważnego węzła komunikacyjnego?

Minister Klimczak: „Częstochowa zasługuje na nowoczesny dworzec”

Podczas środowego briefingu w Częstochowie minister infrastruktury Dariusz Klimczak odniósł się do toczącej się w mieście debaty publicznej na temat zasadności rozbiórki dotychczasowego budynku. Jak podkreślił, decyzja o budowie nowego dworca została poprzedzona szczegółowymi analizami oraz konkursem architektonicznym.

– Częstochowa zasługuje na nowoczesny, funkcjonalny dworzec, a nie próby modernizowania czegoś, co nie spełnia kryteriów i oczekiwań nowoczesnej kolei XXI wieku – powiedział minister.

Klimczak dodał, że modernizacja starego budynku byłaby droższa niż jego rozbiórka i budowa nowego obiektu.

– Ogłoszono konkurs zarówno na modernizację, przebudowę, jak i wybudowanie od nowa. Nikt nie zgłosił się do wariantu przebudowy, bo nie widział w tym sensu. Wybudowanie nowego dworca okazało się tańsze i bardziej racjonalne – zaznaczył.

Minister przypomniał również, że sam przez lata korzystał z częstochowskiego dworca.

– Znam go doskonale. Był niefunkcjonalny i nie spełniał oczekiwań pasażerów – stwierdził.

Społeczne emocje i spór o architekturę

Budowa nowego dworca budzi kontrowersje wśród części mieszkańców i lokalnych środowisk społecznych. Towarzystwo Przyjaciół Częstochowy oraz niektórzy architekci argumentują, że stary obiekt – zaprojektowany przez Ryszarda Frankowicza i otwarty w 1996 roku – stanowił cenny przykład architektury postmodernistycznej.

Podczas spotkania z ministrem głos zabrał Włodzimierz Gidziela, działacz społeczny i zwolennik zachowania istniejącego budynku. Jak mówił, obiekt był źle zarządzany i utrzymywany, ale miał unikalną wartość artystyczną. Skrytykował też skalę nowej inwestycji, nazywając ją „przystankiem kolejowym, a nie dworcem dla miasta wielkości Częstochowy”.

Minister Klimczak odpowiedział, że rozumie emocje mieszkańców, ale priorytetem jest funkcjonalność i gospodarność.

– To, że grupa osób uważa, iż stary obiekt był piękny i wystarczający, nie zmienia faktu, że nie spełniał on podstawowych funkcji. Naszym celem jest zapewnienie częstochowianom dworca, który będzie nowoczesny, praktyczny i przyjazny dla pasażerów – wyjaśnił.

Projekt nowego dworca

Konkurs na koncepcję nowego dworca PKP S.A. rozstrzygnęły już w 2019 roku. Spośród 23 nadesłanych propozycji wybrano projekt przygotowany przez Top Projekt Marka Wawrzyniaka z Rybnika we współpracy z biurami And Studio i Studio Antonini z Paryża.

Projekt zakłada budowę szklanego pasażu nad peronami, który połączy dwie części stacji. Po zachodniej stronie, od strony Placu Rady Europy, powstanie węzeł przesiadkowy z 14 stanowiskami autobusowymi. Z kolei po stronie wschodniej zaplanowano pawilon obsługi pasażerów oraz wieżę zegarową, nawiązującą do historycznego dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. W samym pasażu znajdzie się strefa handlowa i usługowa.

Od postmodernizmu do funkcjonalności

Dotychczasowy budynek dworca Częstochowa Główna był jednym z najbardziej rozpoznawalnych przykładów postmodernizmu w polskiej architekturze lat 90. Jednak w praktyce okazał się zbyt duży, kosztowny w utrzymaniu i mało funkcjonalny. W 2024 roku ostatecznie umorzono postępowanie konserwatorskie dotyczące wpisania go do rejestru zabytków, co otworzyło drogę do rozpoczęcia prac rozbiórkowych.

W listopadzie 2024 roku inwestycja została wpisana na listę projektów współfinansowanych z programu unijnego FEnIKS 2021–2027, a wiosną 2025 roku podpisano umowę z wykonawcą.

Nowy symbol nowoczesnej Częstochowy

Minister Klimczak zapewnił, że budowa nowego dworca to projekt przyszłościowy, który wzmocni pozycję Częstochowy jako ważnego węzła komunikacyjnego.

– To inwestycja w komfort mieszkańców, wizerunek miasta i w nowoczesność polskiej kolei – podsumował.

Jeśli harmonogram zostanie dotrzymany, nowy dworzec Częstochowa Główna zostanie oddany do użytku w drugiej połowie 2027 roku, stając się jednym z najnowocześniejszych obiektów tego typu w Polsce.