Českie drahy rozpoczynają testy ekologicznego paliwa HVO. Z Orlenu

Rozkład jazdy:

1. Na czym polega trzecia faza testów paliwa HVO prowadzonych przez České dráhy i jakie trasy obejmuje?
2. Jakie korzyści środowiskowe i techniczne wiążą się z wykorzystaniem paliwa HVO w pociągach spalinowych?
3. Które instytucje i firmy biorą udział w projekcie testowania paliwa HVO i jaka jest ich rola?

Neutralność technologiczna i redukcja emisji

– W Ministerstwie Transportu przywiązujemy dużą wagę do technologicznej neutralności paliw ekologicznych, które pozwalają ograniczyć emisje w całym cyklu życia produktu. Dotyczy to również kolei. Obok elektryfikacji kolejnych linii, wdrażamy pociągi bateryjne i wspieramy alternatywne paliwa. Testy paliwa HVO w silnikach Diesla Českých drah postrzegam jako element wspólnych działań na rzecz redukcji emisji CO₂ w transporcie – powiedział Martin Kupka, minister transportu Czech.

Część strategii zrównoważonego rozwoju

Jak zaznacza Jiří Ješeta, członek zarządu i zastępca dyrektora generalnego ČD ds. przewozów pasażerskich, projekt ten jest integralną częścią długofalowej strategii Českých drah. Strategia ta zakłada redukcję emisji, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i poprawę jakości życia mieszkańców obszarów sąsiadujących z liniami kolejowymi.

– Testujemy nowe rozwiązania w zakresie pojazdów elektrycznych i zasilanych bateriami, ale chcemy także zmniejszyć emisje w przypadku pociągów spalinowych. Ponad dwie trzecie linii w Czechach i na Morawach nie jest zelektryfikowana. Trwa intensywna modernizacja taboru spalinowego, m.in. jednostek z nowoczesnymi silnikami Rolls-Royce, które mogą korzystać z paliw z dużą zawartością bioskładników – mówi Ješeta.

Rola regionów i praktyczne testy

Projekt ma także duże znaczenie dla regionów, w których testy będą prowadzone. – Testowanie HVO w warunkach rzeczywistego ruchu to istotny krok w weryfikacji jego właściwości i wpływu na emisję CO₂. Samorząd województwa środkowoczeskiego wspiera transformację transportu publicznego w kierunku bezemisyjności i długoterminowej trwałości ekologicznej i ekonomicznej – podkreśla Petr Borecký, radny ds. transportu i mobilności regionu środkowoczeskiego.

– Dzięki HVO możemy ograniczyć emisje bez konieczności kosztownych modyfikacji technicznych, a jego wyższy koszt może być zrekompensowany mniejszym zużyciem paliwa i cichszą pracą silników – dodaje.

Partnerzy i harmonogram testów

Paliwo dostarcza ČEPRO, oficjalny dostawca paliw dla Českých drah na lata 2023–2026. – Cenimy decyzję Českých drah o korzystaniu z naszego paliwa Optimal Diesel PRO z 20-procentowym udziałem HVO. Jako lider w dziedzinie paliw alternatywnych, chcemy wspierać transformację rynku transportowego ku większej zrównoważoności – mówi Jan Duspěva, prezes zarządu ČEPRO.

Projekt testowania paliwa HVO przewidziany jest na lata 2024 i 2025 i podzielony został na trzy etapy:

Etap 1: Dobór odpowiednich mieszanek paliw, ich certyfikacja i analiza uwarunkowań prawnych stosowania biopaliw z wysoką zawartością bioskładnika.
Etap 2: Testy mieszanek z różnym udziałem bioskładnika (15%, 30% i 100%) w jednostkach PESA serii 847 w Centrum Badawczym VUZ w Velimi. Sprawdzano zużycie paliwa, moc i emisje w porównaniu z tradycyjnym olejem napędowym.
Etap 3: Testy najlepiej ocenionej mieszanki (z 20% zawartością HVO) w warunkach rzeczywistej eksploatacji na trasach Rakovník – Beroun oraz Beroun – Rudná u Prahy – Praga. Testy potrwają co najmniej sześć miesięcy i obejmą trzy jednostki RegioFox serii 847 z ośrodka utrzymania w Rakovníku.

Czym jest HVO?

HVO – hydrogenated vegetable oil, czyli hydrogenowany olej roślinny – to biokomponent przetwarzany rafineryjnie do formy odpowiadającej składowi oleju napędowego. Spełnia on europejskie i amerykańskie normy jakości (m.in. ČSN EN 15940, ASTM D975) i może być stosowany samodzielnie lub jako domieszka do klasycznego paliwa, nawet do 30% objętości w zależności od pory roku.

Największe oszczędności emisji (nawet 90–95%) uzyskuje się przy wykorzystaniu zużytych olejów i tłuszczów, które są traktowane jako odpady. Nawet przy wykorzystaniu pierwotnych surowców roślinnych, HVO umożliwia redukcję emisji o 60–65% w porównaniu z paliwami ropopochodnymi.

Współpraca instytucjonalna

W projekt zaangażowane są oprócz Českých drah również:
– ČVUT – Centrum Pojazdów Zrównoważonej Mobilności
– Výzkumný ústav železniční (VUZ)
– PESA
– ORLEN Unipetrol (w I i II etapie)
– Samorząd Regionu Środkowoczeskiego
– Miasto Praga
– ČEPRO jako dostawca paliwa

Projekt stanowi przykład szerokiej współpracy nauki, przemysłu, administracji i sektora transportu publicznego, a jego wyniki mogą znacząco wpłynąć na kształtowanie przyszłej polityki transportowej w Czechach i poza nimi.