10 lat Pomorskiej Kolei Metropolitalnej

Rozkład jazdy:

1. Jak zmieniła się oferta przewozowa i liczba pasażerów na trasach obsługiwanych przez Pomorską Kolej Metropolitalną od momentu jej uruchomienia w 2015 roku?
2. Jakie znaczenie dla rozwoju PKM miało unijne wsparcie finansowe oraz współpraca z PKP PLK przy modernizacji infrastruktury?
3. W jaki sposób planowana elektryfikacja linii i wprowadzenie nowych składów Impuls wpłyną na komfort podróży oraz atrakcyjność transportu kolejowego w regionie?

Skąd wzięła się PKM?

Oficjalna inauguracja nowej linii kolejowej odbyła się 30 sierpnia 2015 r., ale regularne kursowanie regularnych, rozkładowych pociągów PKM rozpoczęło się 1 września. Pomorska Kolej Metropolitalna jest pierwszą w kraju linią kolejową wybudowaną przez samorząd. Koncepcja budowy nowej linii z Gdańska w kierunku Portu Lotniczego Gdańsk i dalej Kaszub, częściowo poprowadzonej w śladzie przedwojennej Kolei Kokoszkowskiej, narodziła się ok. 2008 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego, który zlecił przygotowanie studium wykonalności inwestycji.

– Początkowo władze samorządowe województwa namawiały do realizacji tego projektu kolejarzy, ale były to czasy, kiedy PKP w ogóle nie były zainteresowane budową nowej linii kolejowej – przypomina Tomasz Konopacki, kierownik Biura Komunikacji Społecznej i Promocji w spółce Pomorska Kolej Metropolitalna. – Konieczne było więc powołanie własnej, samorządowej spółki do przygotowania (w latach 2010-2013) i realizacji (2013-2015) tej inwestycji, która ostatecznie okazała się jedną z nielicznych inwestycji kolejowych w Polsce ukończonych zgodnie z zaplanowanym harmonogramem.

– Przed wybudowaniem linii PKM pociągiem z głębi Kaszub do Trójmiasta można było dostać się wyłącznie linią Kościerzyna – Gdańsk Osowa – Gdynia Główna, obsługiwaną przez 11 pociągów dziennie, z której korzystało 40 tysięcy pasażerów miesięcznie – wspomina Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. – Dzięki wybudowaniu linii PKM zwiększyliśmy ofertę dla mieszkańców do aż czterech nowych tras: Kościerzyna – Gdynia, Kościerzyna – Gdańsk Wrzeszcz – Gdynia, Kartuzy – Gdańsk i Gdańsk – Port Lotniczy – Gdynia) obsługiwanych przez ponad sto pociągów dziennie – wylicza marszałek. Inwestycja samorządowa zaowocowała ponad 10-krotnym wzrostem liczby pasażerów na tym kierunku  – do ok. 450 tys. pasażerów miesięcznie. 

– PKM to najlepszy przykład, jak bardzo Pomorze zyskało na członkostwie Polski w Unii Europejskiej – podkreśla wicemarszałek Leszek Bonna. – Unijne wsparcie naszego projektu wyniosło aż 85 proc. tzw. kosztów kwalifikowalnych tej wartej ponad 1 miliard złotych inwestycji.

Inwestycja, która trwa

Obecnie pomorski samorząd inwestuje w rozwój taboru. Od 2024 r. po linii PKM jeżdżą cztery najnowocześniejsze w Polsce pojazdy hybrydowe, a do końca 2026 na Pomorze trafi łącznie 45 nowych w pełni elektrycznych składów Impuls (część z nich już jeździ po pomorskich torach). Kilkanaście nowych Impulsów trafi także na linię PKM, po tym jak PKP PLK zelektryfikują swoje linie kolejowe do Kartuz i Kościerzyny. Wówczas pociągi elektryczne z linii PKM również będą mogły tam dojechać.

W latach 2021-2023 samorządowa spółka PKM SA ulepszyła zarządzaną przez siebie infrastrukturę kolejową (LK 248 + LK 253), przeprowadzając jej elektryfikację i budując dodatkowy przystanek Gdańsk Firoga. Wspólnie z PKP PLK wybudowany został także tzw. Bajpas Kartuski – kolejowa trasa objazdowa, która pozwala zachować ciągłość połączeń kolejowych z Kartuz do Gdańska podczas realizowanej obecnie przez PKP PLK modernizacji i elektryfikacji linii kolejowej 201. Pierwotnie przedsięwzięcie miało przebiegać równolegle z elektryfikacją linii PKM w 2023 r., przez jego brak, od dwóch lat pociągi elektryczne tylko w niewielkim stopniu mogły uzupełnić ofertę przewozową na linii PKM. Od tego roku PKP PLK intensywnie realizują swoją część inwestycji, dzięki czemu już za kilka lat pasażerowie będą mogli przesiąść się już całkowicie do większych i szybszych pociągów elektrycznych. 

Pomorzanie najchętniej koleją

Odkąd w 2015 roku Samorząd Województwa Pomorskiego uruchomił linię PKM to właśnie Pomorzanie co roku stoją na podium raportu Urzędu Transportu Kolejowego jako najchętniej podróżujący koleją mieszkańcy polskich regionów.

W 2024 roku były to rekordowe 33,24 podróże koleją rocznie w przeliczeniu na 1 mieszkańca Pomorza, co jest aż 4-krotnie wyższe od średniej europejskiej, wynoszącej 8 podróży rocznie.