Wiemy, kiedy resort złoży nowelę ustawy o Funduszu Autobusowym FRPA. Zmiany od 2026

Rozkład jazdy:

1. Jakie zmiany wprowadzi elastyczna stawka w Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych?
2. Jaką rolę w eliminowaniu „białych plam” transportowych będą pełnili marszałkowie województw?
3. Jakie nowe technologie monitorujące planuje wprowadzić Ministerstwo Infrastruktury w ramach reformy Funduszu?

Szybki termin

Założenia do nowelizacji ustawy o Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych zostaną przedstawione w pierwszym kwartale br. – poinformował 23 stycznia w Sejmie wiceminister infrastruktury Stanisław Bukowiec. Dodał, że chodzi m.in. o większą skuteczność i efektywność wsparcia takich przewozów.

„Myślę, że jeszcze w pierwszym kwartale przedstawimy założenia do nowej ustawy, do zmiany w ustawie o funduszu przewozów autobusowych” – powiedział wiceminister, odpowiadając na pytania posłów.

„W tej chwili trwają prace powołanego przez ministra infrastruktury zespołu eksperckiego, który ma na celu przygotować reformę systemu rozwoju przewozów autobusowych” – dodał.

Bukowiec poinformował, że przygotowywane rozwiązania mają m.in poprawić skuteczność i efektywność wsparcia przewozów autobusowych.

Najważniejsze zmiany

Wcześniej – podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Walki z Wykluczeniem Transportowym – Ministerstwo Infrastruktury ogłosiło planowane reformy Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych (FRPA), które mają uczynić transport publiczny bardziej efektywnym i dostępnym. Oto najważniejsze założenia:

Elastyczność dopłat
Obecna stała stawka 3 zł za kilometr ma zostać zastąpiona systemem dopasowanym do lokalnych warunków. To oznacza, że wsparcie finansowe dla przewoźników będzie uzależnione od charakterystyki regionu, uwzględniając różnice między obszarami gęsto i słabo zaludnionymi, takimi jak Bieszczady.

Marszałkowie jako koordynatorzy transportu
Reforma przewiduje większe zaangażowanie marszałków województw, którzy na podstawie danych od samorządów mają opracowywać plany transportowe. Celem jest skuteczniejsze eliminowanie „białych plam” transportowych i lepsze dopasowanie siatki połączeń do lokalnych potrzeb.

Telebusy – pojazdy na żądanie
W regionach słabo zaludnionych planowane jest wprowadzenie usług „pojazdów na żądanie”. To rozwiązanie, łączące elementy tradycyjnego transportu zbiorowego z usługami taksówkowymi, ma zaspokoić potrzeby demograficznie zmieniających się obszarów.

Komponent kolejowy
Fundusz ma również wspierać rozwój transportu kolejowego. W regionach takich jak Małopolska czy Dolny Śląsk, gdzie integracja transportu autobusowego z kolejowym już działa, pasażerowie będą mogli korzystać z jednego biletu na całej trasie podróży.

Monitoring i kontrola środków
Nowe narzędzia monitorujące mają zapewnić, że środki są wydatkowane zgodnie z potrzebami, a realizacja kursów jest uzasadniona społecznie i ekonomicznie. Wymagania dla przewoźników będą obejmować m.in. wyposażenie pojazdów w systemy GPS i publikację ujednoliconych rozkładów jazdy online.

Budżet i harmonogram
Na 2025 rok budżet FRPA wyniesie 1,07 mld zł, w tym dodatkowe 210 mln zł z niewykorzystanych funduszy. Projekty ustaw mają zostać opublikowane w pierwszym kwartale 2025 roku, a nowe zasady mają wejść w życie w 2027 roku.

Naszym zdaniem planowane zmiany nie tylko zwiększą dostępność transportu publicznego, ale także poprawią jego jakość i efektywność, odpowiadając na lokalne potrzeby pasażerów. Reformy są odpowiedzią na wyzwania związane z wykluczeniem transportowym i dynamicznie zmieniającą się strukturą demograficzną w Polsce.

ABC FRPA

Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych (FRPA) został ustanowiony na podstawie ustawy z 16 maja 2019 r. Z danych resortu infrastruktury wynika, że w 2019 r. dopłatą z Funduszu objęto 1 tys. 228 linii komunikacyjnych, a łączna kwota dopłaty wydatkowana przez wojewodów na ten cel wyniosła 10 mln zł. W roku 2020 dopłata dotyczyła 2 tys. 834 linii i wyniosła ona 139 mln zł, a w 2021 r. 4 tys. 371 linii komunikacyjnych, a wsparcie sięgnęło 358 mln zł. W roku 2022 r. dopłatę przyznano dla 5 tys. 508 linii komunikacyjnych (528 mln zł); w 2023 dla 6 tys. 532 linii (671 mln zł). Według danych przekazanych przez wojewodów w 2024 r. było to 7 tys. 663 linii komunikacyjnych, a łączna wypłacona dopłata wyniosła 860 mln zł.

Jak przekazało Ministerstwo Infrastruktury, wartość planu finansowego FRPA na 2025 r. wzrośnie do 1 mld 70 mln zł.

Celem Funduszu autobusowego jest zapewnienie dostępności autobusowego publicznego transportu zbiorowego na terenach, gdzie dotychczas nie było to możliwe z uwagi m.in. na niewystarczający poziom środków finansowych jednostek samorządu terytorialnego. Dotyczy to przede wszystkim obszarów oddalonych od dużych aglomeracji miejskich.