Star 28 „Osinobus” jak nowy w Starachowicach. Autobusowa legenda

Ponad 40 lat temu

Stara 28 „Osinobus” można było go spotkać niemal w każdej miejscowości – dziś to bardzo rzadki widok. Jeden uchował się w Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach, gdzie trafił z Podkarpacia.

-„Nabywca tego samochodu przejechał nim kilka tysięcy kilometrów i z powodów prywatnych zostawił go i wykorzystywał jako komórkę. Ponad 30 lat ten samochód stał u niego na podwórku” – powiedział Paweł Kołodziejski, dyrektor Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach.

Pierwotnie przeznaczenie tych samochodów było zupełnie inne… Produkowane w Osinach pod Częstochową auta najczęściej dowoziły pracowników do fabryk i kursowały między mniejszymi miejscowości.

-„Jeździ się tym ciężko, bardzo ciężko, ponieważ kierownica nie posiada wspomagania tak jak nowe samochody” – opisuje Włodzimierz Duś z Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach. „Problemem było zawsze odpalanie tego modelu. Jeżeli nie odpalił, no to próbowano różnego rodzaju podgrzewania, nawet do palenia ogniska pod silnikiem samochodu.”

Dziś Star 28 będący w posiadaniu starachowickiego muzeum odpala bez problemu i co więcej – pojedzie na wycieczkę.

-„Nie chcielibyśmy, żeby był tylko i wyłącznie eksponatem muzealnym. Chcielibyśmy też cofnąć się w czasie i zaoferować naszym turystom i zwiedzającym możliwość odbycia takiej „retrowycieczki”” – zapowiedział Paweł Kołodziejski.

Jeszcze w tym roku Osinobus wyruszy w dwie trasy: po mieście i ze Starachowic do Nietuliska.

Trochę techniki

Jak przekazuje muzeum, Star 28 – samochód ciężarowy stanowiący konstrukcję przejściową pomiędzy Starem 27, a modelem docelowym 200. W starachowickiej Fabryce Samochodów Ciężarowych trwały intensywne prace nad przyszłościowym modelem STAR 200 o ładowności 6 ton. Uruchomienie jego produkcji zaplanowano początkowo na lata 1969/1970. Wkrótce okazało się, że nie wszystkie zespoły tego pojazdu będą gotowe. Największe opóźnienie było związane z nową jednostką napędową. W takiej sytuacji zdecydowano się na wprowadzenie tzw. modelu przejściowego. Wykorzystano w nim niektóre nowe zespoły przyszłego Stara 200 oraz zespoły napędowe przejęte z dotychczasowego modelu 27 tj.: rama nośna wraz z osiami, zawieszenie, kabina kierowcy i skrzynia ładunkowa.

Star 28 był napędzany silnikiem o zapłonie samoczynnym (S530A1, wysokoprężny, rzędowy, 6 – cylindrowy, 73,6 kW – 100 KM) – modernizacja silnika modelu 27. Seryjną produkcję tego pojazdu uruchomiono w III kwartale 1968 r. Model ten był przeznaczony do transportu materiałów po drogach o nawierzchni ulepszonej. Samochód STAR 28 posiadał kabinę opracowaną we współpracy z francuską firmą Chausson, która zapewniała kierowcy stosunkowo wygodne warunki pracy – anatomiczne siedzenia z możliwością regulacji, ogrzewanie, wentylację, regulowane położenia koła kierowniczego. Oprócz podstawowego modelu Stara 28 produkowane były jeszcze:

• ciągnik siodłowy Star C28,
• podwozie pod żuraw Star Ż28 lub urządzenia specjalne,
• podwozie BW 28 pod wywrotkę,
• podwozie pod furgony specjalne.

Prezentowany dzisiaj Osinobus posiada zabudowę specjalną przeznaczoną do przewozu pasażerów na nieznaczne odległości. Początkowo zabudowa ta powstała na potrzeby własne jednego z wydziałów Kopalni Rud Żelaza „Osiny”, ale wkrótce okazało się, że konstrukcja doczekała się produkcji seryjnej w nowopowstałym Zakładzie Budowy Maszyn „Osiny” w Poraju (1977).

Jak można się domyśleć nazwa zabudowy to skojarzenie dwóch słów: miejscowości OSINY i BUS – typ pojazdu. W zakładach tych wytwarzano szereg innych zabudów przeznaczonych dla straży pożarnej czy ówczesnej milicji.

Prezentowany egzemplarz pochodzi z 1988 roku, a produkcję modelu 28 zakończono w 1989.