Senat za elektromobilną nowelą: 37 dużych miast ma kupić 7363 autobusy zeroemisyjne

Spis treści:

1. Od którego roku miasta powyżej 100 tys. mieszkańców będą musiały kupować wyłącznie zeroemisyjne autobusy?
2. Ile miast w Polsce ma powyżej 100 tys. mieszkańców według nowelizacji ustawy?
3. Jaką kwotę przeznaczono z KPO na wsparcie samorządów w wymianie pojazdów na zeroemisyjne?

syntetyczna poprawka odrzucona

4 grudnia Senat przyjął bez poprawek nowelę do ustawy o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych ustaw. Za przyjęciem noweli głosowało 60 senatorów, przeciw było 32, nikt nie wstrzymał się od głosu.

3 grudnia z kolei senackie komisje Infrastruktury, Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, Komisja Klimatu i Środowiska oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przyjęły ustawę bez poprawek z wnioskiem mniejszości, by jako zeroemisyjne traktować też pojazdy wykorzystujące paliwa syntetyczne. Wniosek jednak został w trakcie głosowania odrzucony?.

Zgodnie z nowelą ustawy, w miastach, w których liczba mieszkańców jest większa niż 100 tys., wprowadzony zostanie obowiązek ustanawiania stref czystego transportu, w przypadku przekroczenia poziomu dwutlenku azotu (NO2) dopuszczalnego w powietrzu. Przekroczenia średniorocznego poziomu tego zanieczyszczenia odnotowano do tej pory w 4 strefach, w których dokonywana jest ocena jakości powietrza, czyli w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu oraz Katowicach.

Nowela przewiduje też, że rada gminy, w uchwale ustanawiającej strefę czystego transportu, może dopuścić wjazd do strefy, w godzinach określonych w tej uchwale, w okresie nie dłuższym niż 3 lata od dnia ustanowienia strefy, pojazdy inne niż spełniające określone wymogi emisyjności spalin pod warunkiem uiszczenia opłaty.

37 miast

Nowe przepisy zakładają, że wielkość stref czystego transportu zostanie określona przez samorządy. W przypadku gdy ocena jakości powietrza obejmuje więcej niż jedno miasto powyżej 100 tys. mieszkańców w ramach strefy, dla której jest dokonywana ocena i klasyfikacja, obowiązek utworzenia strefy czystego transportu, dotyczyć będzie jedynie tego miasta, na terenie którego zostało odnotowane przekroczenie zanieczyszczeń.

Z noweli wynika, że jeśli chodzi o komunikację miejską, to od 2026 r. miasta powyżej 100 tys. mieszkańców będą musiały kupować autobusy wyłącznie zeroemisyjne. Jednocześnie, odciążone zostaną samorządy o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys., które obecnie muszą realizować to zadanie publiczne z wykorzystaniem pojazdów zero i niskoemisyjnych. Nowe przepisy znoszą te wymagania.

Ponadto dyrektor parku narodowego będzie mógł ustalić, że działalność edukacyjna parku i jego udostępnianie może odbywać się z pomocą pojazdów zeroemisyjnych. Ma to znaczenie w przypadku dopuszczenia pojazdów elektrycznych np. na trasie do Morskiego Oka.

Nowelą wyłączono też siły zbrojne z konieczności zapewnienia odpowiedniego udziału pojazdów elektrycznych w transporcie określonego ustawą.

Jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem gmin i powiatów, których liczba mieszkańców nie przekracza 50 000, mają zapewnić, aby udział pojazdów elektrycznych we flocie użytkowanych pojazdów samochodowych w obsługujących je urzędach wynosił co najmniej 22 proc. Taki wymóg dotyczyć będzie też naczelnych i centralnych urzędów administracji państwowej.

Zdaniem ZMP

Podczas pierwszego czytania Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich zwrócił uwagę, że 37 miast w Polsce, które mają powyżej 100 tys. mieszkańców, by spełnić wymogi projektu ustawy musiałoby kupić 7363 autobusy zeroemisyjne. „Według stanu z czerwca br. z tych 37 miast, 9 nie miało ani jednego takiego autobusu” – podkreślał wtedy przedstawiciel samorządowej korporacji. Wyliczył, że autobus zeroemisyjny jest o 290 proc. droższy od spalinowego, o 130 proc. droższy od gazowego i 76 proc. droższy od hybrydowego. Apelował też o wsparcie dla samorządów na zakup i eksploatacje takich autobusów. „Na wymianę wszystkich autobusów na zeroemisyjne trzeba będzie wydać 25,7 mld zł. Poziom wsparcia nie powinien być niższy niż 85 proc., bo samorządy z własnej kieszenie będą mogły wyłożyć tylko 15 proc” – wskazał Wójcik.

Wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta podczas pierwszego czytania ustawy wskazał, że samorządy już wymieniają pojazdy w tempie „mniej więcej 450 autobusów rocznie”. „Koszt wymiany to około 900 mln zł do 1 mld zł rocznie ponoszonych przez około 15 lat. Pieniądze na wymianę są, ale będziemy się starali w nowej perspektywie unijnej o kolejne środki” – dodał wówczas Bolesta.

W środę podczas plenarnego posiedzenia Senatu wiceminister Bolesta wskazał, że z KPO przeznaczono 3 mld zł dla samorządów na ten cel. Dodał, że w przypadku braku środków jest możliwość sięgnięcia po pieniądze z Funduszu Modernizacyjnego.

„W przeszłym roku ruszy program opiewający na 2 mld zł, który ma wspomóc operatorów dystrybucyjnych by podłączać ładowarki (dal pojazdów elektrycznych – PAP)” – poinformował z kolei w środę Senacie Bolesta. (PAP)