Powrót legendy w Czechach. Po 25 latach trolejbus Škoda-Sanos znów we Zlínie
W sobotę 31 maja 2025 roku na ulice Zlína wróciła ikona lat 80. – przegubowy trolejbus Škoda-Sanos z 1982 roku.
Pojazd, który zapisał się w historii czeskosłowackiej komunikacji miejskiej jako pierwszy kloubový trolejbus wyprodukowany na potrzeby transportu zbiorowego w kraju, został zaprezentowany w ramach dnia otwartego Dopravní společnosti Zlín–Otrokovice (DSZO). Z tej okazji po raz pierwszy od ćwierćwiecza mieszkańcy Zlína i Otrokovic będą mogli nie tylko zobaczyć, ale i przejechać się odrestaurowanym egzemplarzem należącym do zbiorów Technicznego Muzeum w Brnie.
Rozkład jazdy:
- W którym roku powstał przegubowy trolejbus Škoda-Sanos zaprezentowany w Zlínie?
- Ile lat trwała renowacja historycznego trolejbusa przeprowadzona przez DSZO?
- Jaką kwotę przeznaczono na remont Škody-Sanos, pokrywaną z programu czeskiego Ministerstwa Kultury?
Z warsztatu do linii
Odrestaurowany Škoda-Sanos został oficjalnie zaprezentowany 31 maja podczas dnia otwartego DSZO. Dzień wcześniej, 30 maja, wziął udział w „spanilej jeździe” ulicami Zlína. W paradzie pojechały także inne zabytki: czerwony trolejbus Škoda 9 Tr z przyczepą Jelcz PO-1E oraz niebieski Škoda 706 RTO z przyczepą Karosa B 40.
Trolejbus Škoda-Sanos powstał jako jeden z dwóch prototypów w zakładach Škoda Ostrov w 1982 roku. Został zaprezentowany na Międzynarodowych Targach Inżynierii w Brnie, a już w 1983 r. rozpoczął regularną eksploatację właśnie w aglomeracji Zlín–Otrokovice, gdzie kursował do 2000 roku. Drugi egzemplarz trafił do Sarajewa w ówczesnej Jugosławii. Po zakończeniu służby pojazd trafił do muzeum, a w 2019 r. rozpoczął się jego kompleksowy remont.
Renowację przeprowadziły warsztaty DSZO. Prace trwały pięć lat i obejmowały kompletną rekonstrukcję przegubowego nadwozia – najpierw osobno tylnej, a potem przedniej sekcji, po czym ponownie je połączono. Pojazd był mocno skorodowany i zużyty. Wymagał odtworzenia wielu elementów, z których część wykonano na zamówienie. Szczególnym wyzwaniem było pozyskanie oryginalnych części – pomogła w tym współpraca z partnerami z Chorwacji i Serbii, m.in. ZET Zagrzeb, GSP Belgrad i Muzeum Nauki i Techniki w Belgradzie.
Koszt rekonstrukcji wyniósł 7,6 mln CZK brutto i został pokryty z programu ISO czeskiego Ministerstwa Kultury. Efekt to w pełni sprawny pojazd, który może znów zabierać pasażerów w ramach okazjonalnych kursów historycznych.
Miejsce w historii
Według Antonína Macháčka – byłego dyrektora DSZO i historyka czeskiej komunikacji miejskiej – Škoda-Sanos odegrała kluczową rolę w utrzymaniu i rozwoju trolejbusów w Zlínie i Otrokovicach w latach 80. Dzięki dużej pojemności pozwoliła zaspokoić rosnące potrzeby przewozowe. Choć miała swoje wady – m.in. wysoką podłogę – była jak na swoje czasy pojazdem nowoczesnym.
Po premierze w Zlínie, podobne trolejbusy pojawiły się jeszcze w Bratysławie, Ostrawie i Preszowie. Łącznie DSZO eksploatowało 31 egzemplarzy, ostatni został wycofany z ruchu w grudniu 2000 r. Oryginalny pojazd nosił numer boczny 70, później przemianowany na 301.
Po pokazie pojazd wróci do Brna, gdzie w kolejnym tygodniu będzie atrakcją dla miłośników komunikacji miejskiej. Dla pasjonatów to niepowtarzalna okazja, by zobaczyć i poczuć ducha trolejbusowej historii – przywróconą do życia z imponującą precyzją i pieczołowitością.
Komentarze