Polski rynek nowych autobusów – 08.2019

To rezultat zdecydowanie niższy niż przed rokiem (-62szt. /-27,6%). Sierpniowy regres to efekt słabszej kondycji segmentów autobusów MINI, miejskich i turystycznych. Tylko niszowy segment międzymiastowy, przekroczyłzeszłoroczny poziom. Ostatnie dwa słabe miesiące (lipiec i sierpień) wrejestracjach nowych autobusów spowodowały, że skumulowany rezultat jestponownie na „lekkim minusie” (-12 szt.; -0,7%). Mimo to spodziewamy się, żeautobusowy rynek osiągnie w tym roku ponownie wysoki poziom sprzedaży, podobniejak przed rokiem, kiedy odnotowaliśmy rekordową liczbę 2706 rejestracji nowychautobusów.

Motorem pozytywnej, miejskiej dynamiki są unijne fundusze,które wspierają autobusowy rynek zarówno w ramach centralnego programu POIiŚ,jak i regionalnych – RPO i POPW. Z kolei segment MINI jest wspierany dotacją zPFRON w ramach programu wyrównywania różnic.

Autobusowy sierpień

Po grudniowym gwałtownym spadku liczby autobusowychrejestracji, styczeń br. przyniósł rynkowi uspokojenie i stabilizację. Z koleiluty i marzec to już całkowita zmiana nastrojów i „minusy” prawie wewszystkich kategoriach funkcjonalnych. To także niepokój o segment autobusówturystycznych, który jakby nie mógł „odtajać” na wiosnę. Naszczęście maj i czerwiec przyniosły zdecydowaną poprawę sytuacji. Niestety, tapozytywna dynamika zakończyła się w lipcu i sierpniu, kiedy rynek ponownieopanowała bessa.

W sierpniu br. polscy przewoźnicy zarejestrowali 163 noweautobusy, czyli o 62 szt. mniej niż rok wcześniej (-27,6%). Dla porównania – w czerwcu sprzedaż plasowała sięna poziomie aż 397 szt. Dlatego wynik z sierpnia znalazł się zdecydowanieponiżej miesięcznej średniej z 2018 r., która wyniosła 225 pojazdów, jak iśredniej z 2017 r., czyli 191 autobusów.

W ostatnim miesiącu słabo wypadły niemal wszystkie segmentyfunkcjonalne. Największy ilościowy spadek odnotowaliśmy w kategorii MINI, gdzieliczba sprzedanych autobusów była o 46 szt. niższa niż przed rokiem (-447%).”Minus” mamy też w kategorii autobusów miejskich, która ponownie – po lipcu -odnotowała ujemny wynik. W sierpniu w tej kategorii zarejestrowano tylko 89pojazdów, czyli o 16 szt. mniej niż przed rokiem (-15,2%). Spadek odnotowaliśmytakże w segmencie turystycznym, gdzie zarejestrowano 12 pojazdów wobec 15 sztukprzed rokiem (-3 szt. / -20%). Jedynie w niszowym segmencie międzymiastowymmamy wzrost sprzedaży w porównaniu z sytuacją sprzed roku – o 3 szt. (+150%).Natomiast odnotowany tutaj poziom rejestracji (5 szt.) nie ma większego wpływuna obraz całego rynku.

Od początku roku

Od stycznia do sierpnia 2019 r. na polskim rynku nowychautobusów przybyło łącznie 1814 nowych autobusów (-12 szt. / -0,7%). Prawiewszystkie (poza 7 szt.) miały DMC powyżej 3,5 tony. W grupie od 8 ton, w Polsceprzybyło w br. 1066 pojazdów, czyli o 33 szt. mniej niż w analogicznym okresiew ub.r. Przypomnijmy, że w całym 2018 roku w Polsce sprzedano 1602 pojazdy oDMC od 8 ton, czyli o 367 szt. więcej (+29,7%) w skali roku. Oznaczało towyraźne zwiększenie liczby rejestracji autobusów o wyższej masie całkowitej iwyniknęło bezpośrednio z hossy w segmencie miejskim.

W ogólnej klasyfikacji, w podziale na poszczególne segmenty,skumulowane wyniki po 8. miesiącach 2019 r. wyglądają następująco:

• autobusy MINI – 748 szt. (+21 szt. / +2,9%);

• autobusy miejskie – 736 szt. (+39 szt. / +5,6%);

• autobusy międzymiastowe – 31 szt. (-16 szt. / -34,0%);

• autobusy turystyczne – 297 szt. (-39 szt. / -11,6%);

• autobusy szkolne – 0 szt.

Miejska ofensywa

Jeszcze dwa lata temu motorem napędowym wszystkichautobusowych rejestracji w Polsce była kategoria MINI (1057), która wówczaswyraźnie pokonała na tym polu segment miejski (766 szt.). Z kolei w 2018 rokuzwycięzcą w tej rywalizacji zostały autobusy miejskie z wynikiem 1145 szt.,które zepchnęły segment MINI na drugie miejsce z rezultatem 1104 szt. Naszymzdaniem takim układem sił zakończy się także bieżący rok, mimo, że aktualnie toMINI są górą (748 szt. do 727 szt.)

Od początku roku miejska kategoria notuje stabilny wzrost -w styczniu zarejestrowano 92 autobusy, czyli o 16 szt. więcej niż rok temu(+21%). Gorzej już było w lutym, kiedy sprzedaż autobusów miejskich spadła dopoziomu 72 szt. Natomiast marzec, kwiecień i maj to już gwałtowny wzrostrejestracji – odpowiednio do poziomu 86, 93 i 172 szt. Niestety, w czerwcu,lipcu i sierpniu odnotowaliśmy serięspadków i słabsze wyniki na poziomie odpowiednio 82, 50 i 89 szt. Mimo to skumulowany rezultat dla tejkategorii cały czas jest na „plusie” i wynosi 736 szt., co oznacza, że jestwyższy od ubiegłorocznego poziomu o 39 szt. (+5,6%).

W tym roku najwięcej nowych autobusów miejskichzarejestrowały następujące przedsiębiorstwa:

• MZA Warszawa – 79 szt.

• MPK-Łódź – 70 szt.

• ZG PKS Rzeszów – 54 szt.

Zielone autobusy

Przy okazji analiz danych CEP przygotowanych przez PZPM iJMK, o kategorii autobusów miejskich warto podkreślić, że coraz więcej w Polscerejestruje się pojazdów z napędami alternatywnymi. Dotyczy to, jak na razietylko tego jednego segmentu. Zarówno wśród autobusów turystycznych, jak imiędzymiastowych oraz minibusów dominuje napęd diesla i nic nie wskazuje na to,żeby to się miało zmienić w najbliższym czasie. Natomiast wśród miejskichoperatorów – głównie dzięki unijnym funduszom i antysmogowym strategiom miast -takie ekologiczne rozwiązania stają się coraz popularniejsze.

W 2016 r. na łączną sumę 1942 szt. wszystkich nowychautobusów tylko 42 konstrukcje (czyli 2,2% wszystkich pojazdów) miało napędalternatywny, w tym zarejestrowano:

• 19 pojazdów z napędem na sprężony gaz ziemny (CNG),

• 17 pojazdów z napędem hybrydowym,

• 6 elektrobusów.

W 2017 r. takich eko-autobusów zarejestrowano aż 160 szt.,co dało 7-procentowy udział w całym rynku. W porównaniu z wynikiem 2,2% z 2016r. to znaczący postęp, który prawie wyłącznie jest zasługą komunikacjimiejskiej. W 2017 r. do grona zielonych autobusów dołączyło:

• 85 autobusów z napędem hybrydowym,

• 63 elektrobusy,

• 12 pojazdów z napędem na sprężony gaz ziemny (CNG).

W 2018 roku udział niskoemisyjnej floty w łącznej sprzedażybył najwyższy w historii i ubiegły rok możemy określić mianem najbardziej”zielonego” w całej historii. W ciągu 12 miesięcy na rynku pojawiłosię aż 317 szt. autobusów z alternatywnymi napędami – co daje eko-udział napoziomie 11,7%, w tym:

• aż 200 autobusów z napędem hybrydowym,

• 63 elektrobusy,

• 54 pojazdy z napędem gazowym (CNG).

W ciągu 8. miesięcy 2019 r. na łączną sumę 737 nowychmiejskich autobusów 203 pojazdy miało eko-napęd (28% udział). W podziale narodzaj napędu, aktualny poziom rejestracji wygląda następująco:

• 37 elektrobusów

• 42 pojazdy z napędem hybrydowym,

• 124 autobusy z napędem gazowym (CNG).

Jak pokazują „zielone” dane, liczbazarejestrowanych autobusów z alternatywnymi napędami rośnie w rekordowym tempie- przede wszystkim dzięki unijnemu dofinansowywaniu. Rozwojowi tej części rynkubędą sprzyjać też zapisy w Ustawie o elektromobilności i paliwachalternatywnych, o świadczeniu lub zlecaniu świadczenia przez jednostkisamorządu terytorialnego usług komunikacji miejskiej podmiotowi, którego udziałautobusów zeroemisyjnych we flocie użytkowanych pojazdów na obszarze tejjednostki osiągnie co najmniej 5% od 2021 roku. Jak to wyjdzie w praktyce -zobaczymy.

W miejskim rankingu marek liderem po 8. miesiącach jestSolaris, który zarejestrował 303 autobusy miejskie (41,2% udział w segmencie),drugie miejsce należy do marki MAN (180 szt.), a trzecie do Mercedes-Benz.

Dynamiczny jak MINI

Z roku na rok kategoria autobusów MINI umacnia swoją pozycjęna autobusowym rynku w Polsce. Od stycznia do sierpnia 2019 r. liczbarejestracji minibusów była wyższa niż rok wcześniej – w efekcie mocnego wzrostuczerwcu – i wyniosła 748 szt. (+21 szt. / +2,9%). To pokazuje, jak ogromnypotencjał ma ten segment rynku.

Podobnie jak przed rokiem, sprzedaż w tym segmencie jestmocno wspierana przez PFRON, który dotuje zakupy pojazdów przystosowanych doprzewozu osób niepełnosprawnych i tym samym wyrównuje różnice pomiędzyregionami.

Od samego początku zdecydowanym liderem jest tutaj markaMercedes-Benz, która po 8. miesiącach br. osiągnęła rezultat 602 minibusów,osiągając ponad 80% udział. Dla porównania – najlepszy z konkurentów – markaIveco – może pochwalić się 95. zarejestrowanymi minibusami (prawie 13% udział wsegmencie). Tak znacząca przewaga Mercedesa zapewniła niemieckiemu producentowinie tylko tytuł lidera w kategorii MINI, ale także w całym autobusowym rynku.

Na te wyniki zapracowały także polskie firmy zabudowującenajczęściej pojazdy klasy MINI. Wśród nich pierwszy jest Mercus (295),następnie Auto-Cuby, Bus-Center, CMS Auto, Warmiaki, MMI, Bus Factory, Polster,Carpol i Eurobus oraz inni. Najwięcej minibusów zarejestrowano w powieciepruszkowski (146), a następnie na Pomorzu – głównie w powiecie wejherowskim (125).

Turystyczna moc

Patrząc na skumulowany wynik po 8. miesiącach 2019 r. widaćwyraźnie, że sytuacja w segmencie turystycznym wróciła od normy. Po nerwowympoczątku roku i bardzo pracowitym początku sezonu wakacyjnego, teraz mamypowrót do zeszłorocznej dynamiki. Przypomnijmy – w I kwartale poziom dostaw nowych autokarów wyniósłzaledwie 39 egzemplarzy. Natomiast w II kwartale – aż 227 szt. To pokazuje, żewraz z wiosną na turystyczny rynek wróciła dobra passa. Z kolei trzeci kwartałto czas uspokojenia i słaba dynamika sprzedaży. W lipcu zanotowano tutajsprzedaż 19 pojazdów, czyli identycznie jak rok wcześniej, a w sierpniu 12szt., czyli o 3 szt. miej niż rok temu. Tym samym autokarowy segment cały czasgoni ubiegłoroczny wynik, co jest pozytywnym sygnałem dla całego rynku. Naszymzdaniem na koniec roku sprzedaż zbliży się do wyniku z 2018 roku, czyli 368fabrycznie nowych autokarów. Na razie – odstycznia do sierpnia przybyło 297 rejestracji (-39 szt. / -11,6%), czylistrata jest jeszcze spora, jednak mamy nadzieję na „turystyczne” dogonienieubiegłorocznego rezultatu.

W autokarowym rankingu producentów liderem po 8. miesiącachjest Mercedes-Benz, który zarejestrował 121 autokarów, drugie miejsce należy doVDL, a trzecie objęła Setra.

Międzymiastowe spowolnienie

W 2018 r. w naszym kraju sprzedano 70 szt. autobusówmiędzymiastowych, czyli o 14 pojazdów mniej niż w 2017 r. (-16,7%). Od styczniado sierpnia 2019 roku mamy w tej kategorii 31 szt., czyli o 16 egzemplarzymniej niż w analogicznym czasie przed rokiem (-34,0%).

Skala zakupów w tej kategorii najlepiej oddaje, w jakiejsytuacji znajdują się regionalne przewozy w Polsce. Międzymiastowy segmentzasilają głównie kontrakty na zakupy autobusów do przewozów pracowniczych orazkolejne zamówienia ze strony regionalnych przewoźników, którzy pod presjąekspresowych połączeń międzymiastowych zaczynają także inwestować w coraznowocześniejszy tabor. Nabiera wagi możliwość przewozu osób niepełnosprawnych.Jak na razie wdrożony w sierpniu br. Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych niespowodowało żadnej zmiany „in plus” na rynku nowych pojazdów. Brak wymagań codo wieku pojazdów, czy normy emisji spalin oraz krótki czas kontraktowaniaprzewozów powoduje, że głównym beneficjentem tego rządowego programu będą firmyzajmujące się sprzedażą używanych autobusów, które doraźnie uzupełnią taboroperatorów wybranych przez powiaty czy gminy. Mamy nadzieję, że zbliżający sięmoment wejścia ustawy o publicznym transporcie zbiorowym spowoduje (w 2020 r.),że ta kategoria odrodzi się i będzie notowała poziom sprzedaży przynajmniejporównywalny z autobusami turystycznymi. Bez systemowych rozwiązań nie ma tutajszans na zwiększoną sprzedaż.

Międzymiastowym liderem jest teraz marka Iveco (13) zudziałem wynoszącym 42% rynku, która rejestruje tutaj typowo międzymiastowemodele, kupowane przez takie firmy jak PKS Złocieniec, czy PKS Gorzów Wlkp.,które są wykorzystywane w komunikacji regionalnej. Na drugim miejscu jestMercedes-Benz (9 szt.), który sprzedaje w tym segmencie typowo turystycznepojazdy, wykorzystywane w komunikacji między polskimi miastami.

Lista rankingowa marek

Po 8 miesiącach 2019 r. zdecydowanym liderem autobusowegorynku w Polsce została marka Mercedes-Benz (791 ), która w ostatnich dwóchmiesiącach przełamała utrzymujący się od początku roku spadek i utrzymaławzrost sprzedaży oraz udziałów (+34 szt. / +4,5% r/r; udział +2,1 pkt proc.).Zdecydowanie najlepsza sytuacja dla niemieckiego producenta panuje w kategoriiMINI (poniżej 8 ton DMC), gdzie zarejestrowano aż 601 pojazdów z trójramiennągwiazdą i to ten segment pozwolił marce uzyskać 43,6% udział w całym rynku.

Na drugim miejscu jest Solaris, który od początku 2019 rokurejestruje wyłącznie autobusy miejskie i to wyłącznie powyżej 8 t DMC.Producent z Bolechowa ma na swoim koncie 303 szt. takich pojazdów, czyli o 7szt. mniej niż przed rokiem (-2,3%). Zapewniło to marce 16,7% udział (-0,3 pktproc.) Dodajmy, że Solaris w klasyfikacji powyżej 8 ton DMC zajmuje pierwszalokatę z 28,4% udziałem – przed marką MAN (213 szt. i 20,0% udział) orazMercedes-Benz (190 szt. / 17,8% udział).

Trzecią pozycję w ogólnym rankingu zajmuje MAN, któryzawdzięcza ją przede wszystkim realizacji kontraktów na autobusy miejskie dlaWarszawy, Nowego Sącza i Częstochowy. Dokładając do tego dobrą sprzedażminibusów (15) MAN zamknął okres styczeń-sierpień br. z wynikiem 228rejestracji (+26 szt. / +12,9%) i z udziałem 12,6% (+1,5 pkt proc.).

Czwarte miejsce na autobusowym rynku ma Iveco, którerealizując m.in. kontrakt dla ZG PKS Rzeszów cały czas wysoko plasuje się wsprzedażowych rankingach. Iveco ma także piąte miejsce ( za Autosanem 57szt.) wmocno obstawionym segmencie miejskim (43 szt.), co jest bardzo dobrymrezultatem w historii obecności tejmarki na polskim rynku, oraz drugą pozycję w kategorii MINI (95). Łącznie markama na swoim koncie 151 rejestracji i zbliża się do 9% udziału w całym rynku(+69szt. / +84,1% r/r / udział +3,8 pkt proc.).

Polska produkcja

Na koniec warto zauważyć, jak to wynika z naszej (PZPM iJMK) analizy danych o pierwszych rejestracjach, że po sierpniu br. udziałautobusów, które powstały w krajowych fabrykach zwiększył się i wolumen jest nadobrym poziomie – głównie dzięki wzmożonej sprzedaży pojazdów miejskich,których najwięcej jest produkowanych w naszym kraju. Aktualny poziom to 595szt., co daje udział pond 32,8% – wobec 29% przed rokiem. Ten dobry dlapolskiego przemysłu prognostyk, który przede wszystkim zawdzięczamyrejestracjom autobusów miejskich – produkowanych głównie w naszym kraju. Dlaporównania – w całym 2018 r. liczba wytworzonych w kraju i tu zarejestrowanychautobusów wyniosła 872 szt., co przełożyło się na 32,2% udział we wszystkichrejestracjach. W 2017 r. były to 602 egzemplarze i 26,2%. Liczymy, że do końcaroku – wraz z kolejną falą miejskich rejestracji – ten wskaźnik pójdzie w górę.

Pamiętajmy też, że w kategorii MINI prężnie działają polskiefirmy zabudowujące, takie jak: Mercus, Auto-Cuby, Bus-Center, CMS Auto,Warmiaki, MMI, Bus Factory, Polster, Carpol i Eurobus Bus Perfect, PC Invest,Automet, SprintCar czy Acbus i in.. Po ich dodaniu, wskaźnik krajowegopochodzenia rejestrowanych autobusów wynosi ok. 67%. To oznacza, że na każde 10sprzedawanych w Polsce autobusów blisko 7 jest też produkowanych lubzabudowywanych w naszym kraju.Porównując to z rynkiem pojazdów osobowych czy ciężarowych to świetny wynik imamy nadzieję, że w 2019 roku go powtórzymy.

Statystyczna oferta

Przedstawiony raport to tylko wycinek autobusowych danych,jakie na bieżąco zbiera firma „JMK analizy rynku transportowego”.Zapraszamy do zamawiania aktualnych opracowań. Na rok 2019 przygotowaliśmyszeroki zbiór opracowań. To m.in.:

· comiesięczne analizy rejestracji nowych i używanychautobusów w Polsce;

· kwartalne analizy produkcji nowych autobusów w Polsce;

· analizy on-line przetargów na zakup nowych autobusówmiejskich oraz międzymiastowych, MINI i turystycznych;

· analizy on-line przetargów na obsługę miejskich liniiautobusowych;

· analizy on-line przetargów na obsługę lokalnych imiędzymiastowych linii autobusowych.

Wykonujemy również opracowania pod konkretne zamówienia.Ceny analiz firmy JMK zaczynają się od 150 PLN netto za m-c. Jesteś zainteresowany?Napisz na [email protected] – wyślemy Ci szczegółową wycenę.

„