Polski rynek autobusów CNG/LNG w Polsce – 11.2022

SPADAJĄCY UDZIAŁ

W Polsce autobusy zasilane CNG występują w zasadzie tylko w jednym segmencie – w kategorii autobusów miejskich (plus jeden pojazd w segmencie międzymiastowym), gdzie przy łącznej liczbę rejestracji na poziomie 534 szt., pojazdy CNG/LNG po 11 m-cach br. objęły zaledwie 7,8% udziału. Pełna struktura napędowa w kategorii miejskiej w tym roku wyglądała następująco:

• 325 szt. z klasycznym napędem diesla (udział 60,8%);
• 103 szt. z napędem elektrycznym (udział 19,3%);
• 66 szt. z napędem gazowym (udział 12,4%);
• 40 szt. z napędem hybrydowym (udział 7,5%).

Dla porównania – w 2021 r. zarejestrowano w Polsce łącznie 383 autobusy z napędem alternatywnym, z czego zdecydowana większość (374) należała do segmentu autobusów miejskich. To zapewniało elektrobusom, gazowcom i hybrydom udział w tej kategorii na poziomie aż 63,8%, czyli zdecydowanie większym niż w tym roku.  Wówczas struktura napędowa miejskiego segmentu wygląda następująco: 213 szt. z napędem elektrycznym (udział 36,3%); 205 szt. z klasycznym napędem diesla (udział 35%); 150 szt. z napędem gazowym (udział 25,6% (!); 11 szt. z napędem hybrydowym (udział 1,9%).

Różnica ta pokazuje, że szybujące w górę ceny gazu spowodowały radykalny spadek zakupów autobusów gazowych w Polsce. Z ponad 25% w 2021 r. do zaledwie 12% w tym roku. To pokazuje skalę upadku tego segmentu, który bez pomocy rządu może w przyszłym roku praktycznie zniknąć z powierzchni rynku.

Tegoroczne dostawy

W ciągu 11 miesiącach br. polscy przewoźnicy zarejestrowali 67 szt. fabrycznie nowych autobusów z napędem CNG/LNG. Natomiast nie są to nowe kontrakty, tylko realizacja zamówień zawartych jeszcze rok czy dwa lata temu. Obecnie żaden przewoźnik (poza PKM Katowice, które korzysta z unijnego dofinansowania oraz MPK Opoczno z dotacją od NFOŚiGW) nie decyduje się na zakup gazowych pojazdów, gdyż po prostu się to nie opłaca. Tym samym doszliśmy do takiego paradoksów, że na weekendowe linie puszczane są starsze pojazdy z silnikami diesla, a nie ekologiczne autobusy na gaz. Ekonomia jest jednak nieubłagana, a przy zerowej pomocy państwa dla miejskiej komunikacji, nie ma szans na odwrócenie tego trendu.

Tegoroczny wynik wypracowały kontrakty ze Starachowic (20), Warszawy (41) i Kielc (5), gdzie następnie pojazdu musiały czekać pół roku na odbiór stacji CNG. Teoretycznie MZA powinny odebrać jeszcze 59. egzemplarzy Autosan Sancity 18 LF LNG, ale chyba nikomu „nie pali” się do realizacji tego kontraktu, ani operatorowi, ani producentowi. A to jest rekordowe zamówienie na gazowym rynku i największy, jednorazowy kontrakt dla sanockiej fabryki. Takie czasy…

Dla porównania – w 2021 roku udział autobusów CNG/LNG plasował się na poziomie 25%, czyli co czwarty nowo rejestrowany w naszym kraju autobus miał napęd CNG/LNG. Sprzedano wówczas 150 taki pojazdów, a tak dobrym wyniku zadecydowały przede wszystkim dostawy dla Warszawy (90, Rzeszowa (20) i Suwałk (19). Z kolei w 2020 r. wśród wszystkich sprzedanych autobusów miejskich (704), 165 egzemplarzy miało napęd CNG, co dało tym konstrukcjom udział rzędu 23,5%. Podobnie było w 2019 r., kiedy sprzedano aż 182 miejskie autobusy CNG, co dało tej kategorii udział na poziomie 22%.Wówczas miała miejsce realizacja gigantycznych kontraktów z Warszawy, czyli dostaw 100 szt. pojazdów MAN Lion’s City CNG dla MZA Warszawa oraz 54 szt. przegubowych Solarisów Urbino 18 CNG dla Arrivy Warszawa. To już jednak historia.

Co dalej?

Jednym z miast, które konsekwentnie stawia na ekologiczny napęd gazowy jest Warszawa, gdzie po ulicach jeździ ok. 300 autobusów na CNG / LNG. W 2020 r. MZA rozstrzygnęło przetarg na dostawy kolejnych 160 autobusów gazowych, w tym 70 szt. na gaz ziemny marki Solaris, w tym 90 szt. na LNG marki Autosan. Wszystkie gazowe Urbino dotarły do stolicy w 2021 roku, a całe zamówienie opiewało na 40 szt. Urbino 12 CNG i 30 szt. Urbino 18 CNG. Równolegle przewoźnik rozszerzył ten kontrakt o kolejne 30 autobusów Urbino 18 CNG, która to opcja zrealizowana została w 2022 r.

W 2022 roku do Warszawy dotarły także pierwsze Autosany z kontaktu na 90 szt. pojazdów przegubowych na LNG, który został zawarty jeszcze w 2020 r. Realizacja zamówienie potrwa teoretycznie do stycznia 2023 r., jednak na razie licznik przekazanych pojazdów zatrzymał się na liczbie „31” i nie chce kręcić się dalej. Zobaczymy, czy to się zmieni w grudniu lub w styczniu. Jeżeli MZA odbierze te pojazdy, będzie miało todecydujący wpływ na obraz przyszłorocznego rynku autobusów gazowych.

Oprócz zamówienia MZA, rok 2023 to dostawy dla Rzeszowa i Opoczna. Razem daje to – mimo trudnej sytuacji na rynku – całkiem spory gazowy zadatek na przyszły rok roku, czyli poziom 84 szt. pojazdów CNG/LNG, gdzie:

• 59 szt. to warszawskie pojazdy LNG w trakcie dostaw,
• 17 szt. to gazowe autobusy zamówione prze Rzeszów i Opoczno z terminem dostawy na rok 2023;
• 8 szt. pojazdów CNG dla Katowic ma przyznane dofinansowanie, a przetarg na nie jest właśnie rozstrzygany.

Niestety, aktualna sytuacja gospodarcza wskazuje na to, że będą to prawdopodobnie ostatnie tak duże zamówienie na miejskie autobusy CNG/LNG w Polsce.