Podejrzenie zmowy przetargowej. UOKiK stawia zarzuty przewoźnikom, GZM wyjaśnia

Rozkład jazdy:

1. Jakie działania miały podjąć prywatne firmy przewozowe w ramach podejrzewanej zmowy przetargowej?
2. Jakie konsekwencje grożą przedsiębiorcom w przypadku potwierdzenia zarzutów przez UOKiK?
3. W jaki sposób Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia zamierza zareagować na postępowanie prowadzone przez UOKiK?

Zarzuty wobec 11 firm

Jak poinformował UOKiK w komunikacie z 16 czerwca, zarzuty postawiono łącznie jedenastu przedsiębiorcom. Zamiast rywalizować o zamówienie publiczne, firmy miały uzgadniać między sobą skład konsorcjów i podział obszarów działania. W efekcie miało to prowadzić do braku realnej konkurencji i gwarantować przewoźnikom utrzymanie dotychczasowych stref obsługi.

Zarzuty dotyczą następujących firm: IREX-1, IREX-2, Ireneusz Kozieł IREX (Świętochłowice), Meteor (Katowice), Transgór (Mysłowice), Kłosok (Żory), Nowak Transport (Świerklaniec), A21 (Żory), Usługi Transportowe Krzysztof Pawelec (Biechów), PKS Południe (Świerklaniec), LZ Apolinary Lazar oraz Marcin Lazar (Zdenka).

Dowody i konsekwencje

UOKiK informuje, że dysponuje dowodami w postaci dokumentów i korespondencji mailowej, które wskazują na możliwość koordynacji działań przetargowych przez przewoźników. Tworzenie konsorcjów samo w sobie nie jest zakazane, ale ustalanie ich składów i wyników przetargu w porozumieniu z konkurentami – już tak.

– Potwierdzenie naszych podejrzeń oznaczałoby, że przedsiębiorcy chcieli narazić na poważne straty finansowe jednostkę samorządową. Zmowy przetargowe przekładają się na wyższe koszty dla sektora publicznego, a w efekcie dla podatników – zaznaczył prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Za udział w zmowie ograniczającej konkurencję przedsiębiorcom grozi kara w wysokości do 10% rocznego obrotu.

Stanowisko GZM i możliwe konsekwencje dla umów

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia w swoim oświadczeniu z 16 czerwca przyjęła informację o działaniach UOKiK jako dobry sygnał potwierdzający skuteczność państwowego nadzoru nad rynkiem. Samorząd zapowiedział, że zapozna się ze szczegółami sprawy, a następnie przeanalizuje, czy i w jakim stopniu mogło to wpłynąć na zawarte umowy i ich stawki.

Metropolia przypomniała, że sytuacje, w których mogło dojść do zawyżenia cen usług lub sztucznego podziału rynku, są „absolutnie niedopuszczalne” i działają na szkodę zarówno jednostki organizującej transport, jak i mieszkańców GZM.

Tło przetargu

Zamówienie dotyczyło wieloletnich usług przewozów autobusowych realizowanych w 41 miastach i gminach Metropolii oraz w kilku sąsiednich. Transport GZM to jeden z największych systemów komunikacji zbiorowej w Polsce – codziennie na trasy wyjeżdża ok. 1,5 tys. pojazdów, obsługując 450 linii i ponad 7 tys. przystanków.

Część usług realizują spółki komunalne, takie jak PKM Świerklaniec czy PKM Katowice, działające w trybie in-house, poza przetargami. Przetargi, o których mowa w postępowaniu UOKiK, dotyczyły wyłącznie prywatnych operatorów, których udział miał umożliwić m.in. rozszerzenie siatki połączeń i zakup nowego taboru.

Postępowanie UOKiK to kolejna odsłona walki o przejrzystość i uczciwość w zamówieniach publicznych. Ewentualne potwierdzenie zmowy może mieć daleko idące skutki zarówno dla rynku przewozowego w regionie, jak i finansów samorządów tworzących GZM.