MPK Kraśnik ma nowego sternika. Podsumowujemy ostatnie pięć lat

Spis treści:

1. Kiedy rozpoczęły sie komunikacyjne zmiany w MPK Kraśnik?
2. Jakie najważniejsze zmiany przeprowadzono MPK Kraśnik?
3. Co dalej z MPK Kraśnik?

komunikacyjne Pięć lat w Kraśniku

Rozmawiamy z Maksymem Bratko – byłym już dyrektorem ds. eksploatacji i rozwoju oraz prokurentem MPK w Kraśniku, kierownikiem ds. Rozwoju z firmy EV Motors (Autobusy King Long) oraz pasjonatem zagadnień z zakresu publicznego transportu zbiorowego i jego historii.

InfoBus: Przestał Pan pełnić funkcję dyrektora ds. eksploatacji i rozwoju w kraśnicki MPK. Jakie są tego powody?

Maksym Bratko: Tak to prawda, złożyłem rezygnację i z dniem 10.06.2024 r. rozwiązałem moją umowę o pracę na stanowisku dyrektora ds. Eksploatacji i Rozwoju w MPK w Kraśniku. W dniu 6.06.2024 r. z funkcji prezesa odwołany został p. Leszek Zdybicki, który kierował spółką od 1.04.2022 r. Jak podczas wizyty w Kraśniku zauważył p. Marcin Gromadzki właściciel firmy Public Transport Consulting (ale i nie tylko on) tworzyliśmy zgrany duet, który ambitnie patrzył w przyszłość i starał się osiągnąć jak najwięcej dla komunikacji w Kraśniku.. Czas jaki spędziłem w spółce nie był czasem straconym, bo dla samej komunikacji w Kraśniku udało się wspólnie wiele zdziałać. Oczywiście zmiany kadrowe miały podłoże polityczne

InfoBus: Ostatnie pięć lat to wręcz rewolucja w miejskiej komunikacji w Kraśniku. Jakie zmiany były najważniejsze?

Będzie ciężko, bo nieskromnie mówiąc było tego bardzo dużo. Ja w Kraśniku zajmowałem się szeroko pojętą komunikacją w latach 2019 – 2024 (2019-2020 na stanowisku w Urzędzie Miasta a następnie w spółce MPK), w tym okresie udało się min. utworzyć 21 nowych przystanków, uruchomić 16 linii autobusowych, wymienić 25 autobusów, w tym pozyskać 8 fabrycznie nowych i były to pierwsze fabrycznie nowe autobusy w Kraśniku od 2011 roku. Co ważne w tej „8” nowych autobusów mamy 4 autobusy elektryczne MAN Lion’s City 10 Electric. Pojazdy te zostały zakupione z 80% udziałem dofinansowania z NFOŚiGW w ramach programu Zielony Transport Publiczny 1.0. Projekt został zrealizowany przed terminem, a spółka czeka teraz już tylko na wypłatę środków z NFOŚiGW. Łącznie w komunikacje publiczną w Kraśniku przez ostatnie 5 lat zainwestowano ponad 25 mln zł, w tym ok. 10 mln w tabor autobusowy, 1,5 mln w zajezdnię, 3 mln w nowe centrum przesiadkowe i przystanki, 8,5 mln do pracy przewozowej ze środków FRPA i ok 2 mln zł w uruchomienie programu bezpłatnych przejazdów dla uczniów i seniorów, który znacząco zwiększył zainteresowanie pasażerów usługami MPK. Również jako jedni z nielicznych w Polsce zreformowaliśmy nasz system komunikacyjny likwidując komunikacje miejską i wprowadzając powiatowo-gminne przewozy użyteczności publicznej. Ich organizacją zajął się nowoutworzony podmiot –  Powiatowo-Gminny Związek Komunikacyjny Ziemi Kraśnickiej, który otrzymał dotację do przewozów ze środków FRPA. W ten sposób wzrosła stawka za WZKM dla MPK, autobusy komunikacji publicznej pojawiły się w nowych miejscowościach a do całego spójnego sytemu zaproszono również przewoźników prywatnych, co z kolei pozwoliło na unifikacje wyglądu pojazdów, utrzymanie jednolitego cennika i standardu przewozów oraz jednocześnie na zmniejszenie procentowego udziału w rynku przewozów działających w formule zderegulowanej. Oczywiście na to wszystko pracowało bardzo wiele zaangażowanych i oddanych sprawie osób.

InfoBus: Z pewnością nie było łatwo dokonać tylu reform. Jak według Pana rozwija się komunikacja publiczna w miastach wielkości Kraśnika i czy w tej wielkości miastach ma ona sens?

W wielu miastach wielkości Kraśnika komunikacja ma się dobrze, ale w równie wielu komunikacja ma  ogromne kłopoty – głównie dotyczące finansowania. Jest też szereg miast, które nie mają własnej komunikacji i zdane są na  transport zderegulowany, bądź operatorami sieci przewozowych są firmy prywatne, które posiadają tabor mizernej jakości. Nie można więc jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Co do drugiej części to uważam, że sens jak najbardziej ma. Po przykładzie Kraśnika widać, że jeśli się w komunikacje inwestuje i ją promuje, to zaczyna to przynosić efekty w postaci coraz większej liczby przewożonych pasażerów. W Kraśniku był jeszcze kazus konkurencji prywatnej działającej w sposób zderegulowany.  Około 2010 roku na samej linii nr 1 i 3 prywatnych pojazdów w ruchu było dziennie 18, w 2019 ok. 12 . Każdy z nich jechał praktycznie zawsze przed autobusem MPK. Dziś takich pojazdów zostało chyba ze 3 i to tylko w wybranych porach dnia. Po prostu więcej pasażerów wybiera usługi MPK.

InfoBus: Jakie rozwiązania prawne mogły by poprawić rozwój komunikacji publicznej w małych miastach?

Według mnie najważniejsze w tym zagadnieniu są dwie kwestie. Po pierwsze zasobność budżetów samorządowych, po drugie zapisy w ustawach o PTZ i FRPA. Odnosząc się do pierwszej kwestii to uważam, że dopóki samorządy nie będą miały zapewnionego finansowania na właściwym poziomie (np. 100% pokrycie kosztów oświaty) to nigdy nie będzie ich stać na finansowanie komunikacji na odpowiednim poziomie, no chyba, że mowa o jakimś bardzo zamożnym samorządzie. Po drugie stawiał bym na połączenie ustawy o FRPA z ustawą o PTZ i liberalizację kryteriów zawartych w dzisiejszej ustawie FRPA. Uważam, że FRPA powinno stymulować do rozwoju komunikacji zarówno w małych miastach jak i na terenach wiejskich. Stawka powinna zostać podniesiona, ponieważ 3 zł jest już dziś niewystarczające. Jeśli Państwo i samorządy chcą zapewnić komunikacje publiczną na dobrym poziomie i w ogóle myśleć o spójnym systemie transportowym, to zarówno Państwo jak i samorząd powinny finansować każdy wozokilometr komunikacji użyteczności publicznej, oczywiście przy zachowaniu odpowiednich proporcji. Jestem realistą i nie sądzę jednak, aby prędko się ktokolwiek na taki model finansowania zdecydował. Komunikacja publiczna jest dziś bardzo ważną usługą publiczną, dlatego uważam, że warto było by takie instrumenty prawne zastosować. Ważna jest również kwestia jej zintegrowania wzorem naszych zachodnich sąsiadów oraz kwestia wspólnego biletu na całą komunikację w preferencyjnych cenach.

InfoBus: Kraśnik w ostatnim czasie zasłynął także z organizacji Zlotu Zabytkowych Autobusów. Co dalej z tą imprezą?

Tak, to prawda, nasz zlot zdążył już się dobrze rozreklamować w kraju. Byłem poniekąd motorem napędowym tego wydarzenia, a w jego organizacji pomagała mi zaledwie garstka osób z firmy, na czele z  bardzo ambitnym młodym kraśniczaninem Filipem Zającem, pasjonatem, który pracuje w MPK na stanowisku dyspozytora. W Kraśniku jeśli o mnie chodzi, to niestety na dzień dzisiejszy nie widzę możliwości do organizacji kolejnej edycji tej imprezy. Niestety nie ma w tym momencie w mieście klimatu do współpracy między mną a nowymi władzami miasta, a przecież to jest klucz do sukcesu. No chyba, że ktoś inny podejmie się tego trudu. Nie oznacza to jednak, że całkowicie wycofuje się z działalności w tym zakresie. Planuje organizację takiej imprezy pod koniec w wakacji. W tym celu będę rozmawiał z włodarzami miast, które wyrażą wolę współpracy w tym zakresie. Zlot Zabytkowych Autobusów co rok przyciągał do Kraśnika wielu pasjonatów starych autobusów, transportu i motoryzacji. Co rok z atrakcji korzystało także coraz więcej mieszkańców. Szkoda, że póki co ten etap w naszym mieście jest chyba zawieszony. Na pocieszenie dodam, że kolega Tomek Franc, który odpowiedzialny jest za organizację parady klasycznych aut zorganizuje jej 4 edycję w Kraśniku już w Lipcu tego roku.

InfoBus: Czego nauczyła Pana praca w MPK w Kraśniku?

Przed wszystkim cierpliwości, pracy z ludźmi, ale także dużo wiedzy technicznej. Przez ten czas przetestowaliśmy w MPK chyba ze 25 autobusów od silników Euro 5 i 6 ON przez Hybrydy aż do Diesli i wodorowego Nesobusa, który gościł na jednym ze zlotów. Nauczyłem się organizacji pracy, przetarłem szlaki w zakresie procedur związanych z takimi elementami jak rozkłady jazdy, grafiki czy współpraca między operatorem a organizatorem, a także opracowywanie dokumentacji przetargowych. Praca w MPK Kraśnik dała mi także wiele kontaktów z branżowych, bowiem dzięki uczestnictwu w targach, zjazdach i konferencjach poznałem wielu ciekawych i wartościowych ludzi. Z niektórymi zaprzyjaźniłem się i jesteśmy w ciągłym kontakcie – to znajomości na lata. Poznałem także wiele tajników zarządzania taką spółką jak MPK, przez 2 lata pełniłem bowiem również funkcję prokurenta. Oczywiście, żeby nie było tak kolorowo ostatnie dni pracy nauczyły mnie zasady ograniczonego zaufania, bowiem osoby którym osobiście pomogłem zachowały się tak jak się zachowały, nie oceniam, wiem tylko że jak ma się dobre serce, to gdzie indziej trzeba być twardym.

InfoBus: Co dalej?

Oczywiście jako pasjonat pozostanę w szeroko rozumianej branży „autobusowej”. Nadal z satysfakcją współpracuję z firmą EV Motors z Lublina, gdzie pełnie funkcję Kierownika ds. Rozwoju. Firma wdraża na polski rynek autobusy elektryczne marki King Long, które uważam za bardzo dobre i zaawansowane technologicznie pojazdy w racjonalnej cenie. Zainteresowanych niebawem poinformuje także o dalszych krokach w mojej karierze zawodowej. Zdradzę tylko tyle, że prawdopodobnie będzie to praca na podobnym stanowisku, jednakże w znacznie większym przedsiębiorstwie. Planuje także założenie stowarzyszenia, które będzie promowało publiczny transport zbiorowy w Kraśniku i jednocześnie dbało o dotychczasowy dorobek zarówno w zakresie przejrzystości działalności komunikacji w Kraśniku jak i dbałości o jej historię.