Zmiany przepisów dotyczących rowerzystów

Dziękipowołanej w 2007 roku po raz pierwszy w historii ParlamentarnejGrupie Rowerowej (obecnieistnieje drugą kadencję) mogliśmy w czerwcu 2008 roku w Sejmieprzekazać na ręce  ówczesnego wiceministra infrastrukturygotowe projekty nowelizacji ustaw i rozporządzeń(zob.http://www.rowery.org.pl/postulatyprzekazane.html).

Niebawemprzedstawimy szczegółową analizę przepisów, finalizującychrowerową reformę prawa. Wejdą one w życie najpóźniej 8.października 2015 roku (prawdopodobnie jednak dużo wcześniej). Jużteraz wiadomo, że oba rozporządzenia znacznie ułatwiąwprowadzanie tzw. kontraruchu rowerowego(czyli legalnego dwukierunkowego ruchu rowerów w jezdniach drógjednokierunkowych). Pojawią się też nowe znaki i sygnały drogowe,znacząco ułatwiające organizację ruchu rowerowego na jezdniach.Znikną też wszystkie rozbieżności rozporządzeń ze znowelizowanąw 2011 roku ustawą Prawo o Ruchu Drogowym.

Ateraz przypominamy co w ostatnich latach zmieniło się w przepisachdotyczących nas, rowerzystów. Jest tego sporo. Najważniejszezmiany prawa to:

1. Nowelizacja ustawy Prawo o Ruchu Drogowym (D.U.2011.92.530), sztandarowy sukces Miast Dla Rowerów, punkt zwrotny i „gamechanger” który pozwolił na kolejne zmiany prawa – więcej pisaliśmy o tym tutaj.

2. Nowelizacja rozporządzenia w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego. Dziś rowerzyści z prawem jazdy nie tracą punktów karnych za wykroczenia popełniane gdy kierowali rowerem – np. pięć punktów karnych za jazdę rowerem „pod prąd” drogi jednokierunkowej (D.U.2012.488). Jednocześnie to rozporzadzenie wprowadza 6 punktów karnych dla kierującego naruszającego nowy art. 27 ust. 1a ustawy Prawo o Ruchu Drogowym (czyli zajeżdżającego przy skręcie drogę rowerzyście jadącemu na wprost).

3. Nowelizacja rozporządzenia w sprawie warunków technicznych pojazdów(D.U.2012.997), dopuszczająca m.in. migające oświetlenie przednie roweru i doprowadzające wysokość na której oświetlenie może być umieszczone do zgodności ze stanem faktycznym i rozwojem rynku. Więcej pisaliśmy o tymtutaj.

4. Nowelizacja rozporządzeń w sprawie znaków i sygnałów drogowych oraz w sprawie szczegółowych warunków dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (tzw. „Czerwonej Książeczki”) w zakresie oznakowania drogowskazowego dla rowerzystów (D.U.2013.890 iD.U.2013.891) – więcej pisaliśmy o tym tutaj.

5. Nowelizacja kodeksu karnego oraz kodeksu wykroczeń (dekryminalizacja czynu zabronionego w postaci kierowania rowerem pod wpływem alkoholu), ogłoszona w D.U.2013.1247, więcej pisaliśmy o tym tutaj.

6. Nowelizacja rozporządzenia w sprawie przepisów porządkowych obowiązujących na obszarze kolejowym, w pociągach i innych pojazdach kolejowych (D.U.2013.1319). Nie jest już wykroczeniem wprowadzanie nieprzeznaczonych do przewozu pociągiem rowerów na teren dworców, na perony, do holi dworcowych, przejść podziemnych itp.). Więcej pisaliśmy o tym tutaj.

7. Nowelizacja ustawy Prawo Wodne (m.in. dopuszczenie ruchu rowerów na wałach przeciwpowodziowych, D.U.2014.659) – więcej pisaliśmy o tym tutaj.

8. Nowelizacja rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie – obecnie można już projektować nowe drogi od razu z pasami ruchu dla rowerów (D.U.2015.329), więcej pisaliśmy o tym tutaj.

9. „Duża” nowelizacja rowerowa rozporządzeń w sprawie znaków i sygnałów drogowych oraz w sprawie szczególowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach. Obecnie oczekują one na ogłoszenie w Dzienniku Ustaw, z ich treścią (i całością procesu legislacyjnego) można się zapoznać na stronie Rządowego Centrum Legislacjitutaj oraz tutaj. Szerzej pisaliśmy o tym tutaj, tutaj i tutaj.

10. Jako zmianę porządkową należy traktować nowy „taryfikator mandatów” – czyli nowelizację rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (nowela: D.U.2015.506, pozostałe, niezmienione stawki –D.U.2013.1624). Pisaliśmy o tym tutaj.

Wtej chwili do szczęścia potrzebne są nam jeszcze dwie nowelizacje:

1. „Duża” nowelizacja rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, zgodnie z naszymi postulatami i eksperyzami, więcej o tym tutaj  oraz tutaj (pdf). W dużej mierze błędy obecnego rozporządzenia minimalizują tzw. standardy techniczne, przyjmowane przez wiele samorządów jako zarządzenie prezydenta lub burmistrza;

2. Nowelizacja tzw. specustawy drogowej tak, aby uproszczoną procedurą inwestycyjną (tzw. Zezwoleniem na Realizację Inwestycji Drogowej) były objęte także samodzielne drogi dla rowerów, drogi dla pieszych czy linie tramwajowe. Projekt został przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu. Niestety, szanse jego skutecznego procedowania w obecnej kadencji parlamentu są nikłe. Z projektem („ukrytym” w rządowym projekcie nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i niektórych innych ustaw) można się zapoznać na stronie Rządowego Centrum Legislacji tutaj.

Niemalwszystkie powyższe punkty stanowią realizację opracowania pt.”Projekt programu rozwoju transportu rowerowego (politykirowerowej) w Polsce” wykonanego w grudniu 2005 roku nazamówienie ówczesnego Ministerstwa Transportu i Budownictwa. Jegoautorami są niżej podpisany oraz dr Tadeusz Kopta. Stało się takpomimo, że opracowanie nigdy nie było formalnie wdrożone.

Zmianyw przepisach nie doprowadziły do „wzrostu liczby wypadków”z udziałem rowerzystów, choć taka teza bywa stawiana. Od latMiasta Dla Rowerów analizują dane z policyjnego Systemu EwidencjiWypadków i Kolizji (SEWIK) i takiego związku przyczynowo -skutkowego nie ma. Liczba zabitych rowerzystów systematycznie spada,co można sprawdzić na stronie www.sewik.pl.Rośnie natomiast znacząco – zwłaszcza w wielkich miastach – ruchrowerowy.

Do dyskusji pozostaje jakość niektórych zpowyższych nowelizacji. Bezdyskusyjniewszystkie stanowią duży (niekiedy wręcz rewolucyjny) krok naprzód,promując ruch rowerowy. Jednaknie można wykluczyć, że w przypadku niektórych rozporządzeńkonieczne będzie dużo lepsze wykorzystanie blisko dwudziestu latdoświadczeń Miast Dla Rowerów, aby fundament na którym budujemypolitykę rowerową był mocniejszy.

Stawką jest kolejny etaprowerowej „rewolucji” w Polsce. Czyli wykorzystanieznacznych środków finansowych, jakie wiele samorządów przeznaczana inwestycje rowerowe. W ramach tzw. Zintegrowanych InwestycjiTerytorialnych (środki unijne) na przykład Warszawa nainfrastrukturę rowerową wyda co najmniej 74 mln zł, Kraków -ponad 60 mln zł. Z innych źródeł województwo małopolskie wyda200 mln zł na turystyczne trasy rowerowe. A to tylko początek.Zmieniamy Polskę rowerem. Powoli, ale na lepsze.

„