Ustawa jest, połączeń PKS nadal brak. Posłowie pytają ministra

Wykluczenie komunikacyjne i słabo funkcjonujący program przywracania połączeń autobusowych – to sprawa która zainteresowała grupę posłów niezrzeszonych w Kole Parlamentarnym Polska 2050. 

Ustawa z 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej miała na celu zwiększenie liczby połączeń komunikacyjnych. Przywrócenie połączeń PKS było jednym z elementów tzw. piątki PiS. Jednak, jak zauważają autorzy interpelacji, z dostępnych danych wynika, że w 2019 roku wykorzystanie zakładanego funduszu było zaledwie kilkuprocentowe.  

„W Polsce w ciągu ostatnich kilkunastu lat połączenia autobusowe, głównie PKS, zredukowane zostały o połowę, z prawie miliarda przejechanych kilometrów do niespełna pół miliarda. Przywrócimy to, przywrócimy ten miliard, przywrócimy połączenia” – mówił Jarosław Kaczyński informując o konieczności zwiększenia liczby połączeń PKS. 

W interpelacji do Ministra Infrastruktury posłowie sugerują, że przywrócenie “miliarda kilometrów” nie powiodło się i jednocześnie zadają pytanie o statystyki ilości przejechanych kilometrów, które udało się przywrócić nowelizacją ustawy z 16 maja 2019 r.

Pełny tekst interpelacji wraz z pytaniami do ministra publikujemy poniżej. Sprawę będziemy obserwować i kiedy tylko ukaże się odpowiedź Ministra Infrastrukturym niezwłocznie ja opublikujemy.

Szanowny Panie Ministrze!

Brak połączeń komunikacyjnych utrudnia codzienne funkcjonowanie mieszkańców mniejszych miast, utrudnia dostęp do edukacji, pracy, a w długofalowej perspektywie prowadzi do migracji z małych miast do większych. Polacy napotykają trudności z podjęciem pracy w sąsiedniej miejscowości m.in. ze względu na brak sprawnego transportu publicznego.

Ustawa z 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej miała na celu zwiększenie liczby połączeń komunikacyjnych. Przywrócenie połączeń PKS było jednym z elementów tzw. piątki PiS. Premier Mateusz Morawiecki w swoich przemówieniach mówił: „Nie możemy sobie pozwolić, aby osoby starsze, z niepełnosprawnościami, dzieci, mogły korzystać tylko z połączeń samochodowych, bo nie każdy ma samochód, albo starać się zdążyć na bus, dowożący dzieci do szkół”.

Ówczesna rzeczniczka rządu p. Joanna Kopcińska mówiła: „Połączymy Polskę i umożliwimy tym, którzy teraz mają problemy z dojazdami, bezproblemowe podróżowanie zarówno do pracy, jak i do bliskich”.

Z dostępnych danych wynika, że w 2019 roku wykorzystanie zakładanego funduszu było zaledwie kilkuprocentowe. Z powodu niedopracowanych i nieokreślonych zasad w kolejnym roku sytuacja również nie uległa zmianie. Samorządy, do których skierowany jest fundusz, wskazują trudności, które napotykają w związku z powyższym programem. Głównym problemem jest niewystarczająca dopłata ze środków rządowych wynosząca zaledwie 1 zł do przejechanego kilometra (średni koszt transportu może wynosić 6-7 złotych). Dla wielu samorządów pokrycie tak wysokiej różnicy jest niemożliwe.

Rozwijanie transportu publicznego i zwiększenie liczby połączeń PKS jest bardzo ważną kwestią dla obywateli, przyczyni się do rozwoju wsi i miasteczek, umożliwi mieszkańcom mniejszych miejscowości swobodnie przemieszczanie się pomiędzy miastami, a tym samym pozwoli na dotarcie do szkoły, pracy czy też lekarza.

W związku z powyższym bardzo proszę o odpowiedź:

1. Czy ministerstwo posiada raporty lub analizy pokazujące skuteczność działania ustawy z 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej? Jeżeli tak, proszę o ich załączenie do odpowiedzi. Jakie cele zakładano wprowadzając nowelizację ustawy? Czy udało się je osiągnąć?

2. W ciągu 2 lat funkcjonowania ustawy samorządy zgłaszają uwagi i sugestie proponowanych zmian w jej funkcjonowaniu tak, aby realnie stanowiła pomoc dla samorządów chcących poprawić dostępność komunikacyjną. Czy planowana jest nowelizacja ustawy uwzględniająca proponowane zmiany?

3. Premier Jarosław Kaczyński w lutym 2019 roku, informując o konieczności poprawy dostępności komunikacyjnej, wskazywał m.in. na dane dot. przejechanych kilometrów. Wskazywał wówczas: „W Polsce w ciągu ostatnich kilkunastu lat połączenia autobusowe, głównie PKS, zredukowane zostały o połowę, z prawie miliarda przejechanych kilometrów do niespełna pół miliarda. Przywrócimy to, przywrócimy ten miliard, przywrócimy połączenia”. Proszę o informację, ile połączeń autobusowych było w poszczególnych latach 2015-2020. W którym roku osiągnięto „miliard przejechanych kilometrów”, a w którym roku liczba przejechanych kilometrów spadła „do niespełna pół miliarda”? Ile przejechanych kilometrów wg tych statystyk udało się przywrócić nowelizacją ustawy z 16 maja 2019 r.?

4. Proszę wskazać samorządy, które skorzystały z dofinansowania do połączeń PKS w latach 2019-2020, oraz wskazać kwotę dofinansowania, jaką otrzymały.

Z poważaniem

Koło Parlamentarne Polska 2050

Joanna Mucha, Hanna Gill-Piątek, Tomasz Zimoch, Paulina Hennig-Kloska, Mirosław Suchoń, Wojciech Maksymowicz