Rząd o dofinansowaniu dla PKS Zielona Góra i PKS Gorzów

4 kwietnia Infrastruktury Rafał Weber sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury odpowiedział na interpelację nr 32326 pani poseł na Sejm RP dr Anity Kucharskiej – Dziedzic, w sprawie działań rządu w zakresie rozwoju siatki połączeń przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej w woj. lubuskim.

Parlamentarzystka zadała następujące pytania:

• Czy spółki PKS z terenu województwa lubuskiego zostały dofinansowane przez rząd w ramach wspomagających transport zbiorowy programów rządowych w latach 2019-2021? Jeżeli tak, jakie to były spółki i jakie dofinansowanie otrzymały?
• Ile linii komunikacyjnych przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej sfinansowano (nawet częściowo) ze środków Funduszu w województwie lubuskim od 2019 roku do chwili obecnej? Proszę o wymienienie tych linii.
• Jakie działania podjęło Ministerstwo lub inne resorty w zakresie ratowania istniejących i działających linii komunikacyjnych w województwie lubuskim?
• Z jakich narzędzi dofinansowania mogą skorzystać samorządy w celu uruchomienia linii przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej pomiędzy stolicami województw?

Resort odpowiada

-„Fundusz rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (dalej: „Fundusz”) został powołany do życia na mocy ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 717 z późn. zm.). Ministerstwo Infrastruktury obserwuje rosnące zainteresowanie organizatorów publicznego transportu zbiorowego tym programem. W 2019 r. częściowo sfinansowanych ze środków Funduszu zostało 1 228 linii komunikacyjnych, a Wojewodowie wydatkowali kwotę 10 032 758,86 zł. W ramach środków wydatkowanych przez Wojewodów w 2020 r. przewozy wykonywane były na 2 834 liniach komunikacyjnych, które zostały częściowo sfinansowane ze środków Funduszu, wojewodowie wydatkowali kwotę w wysokości 139 055 152,59 zł.

W 2021 roku dopłatą z Funduszu objęto w skali kraju 4 081 linii komunikacyjnych, a wnioskowana przez organizatorów kwota dopłaty wynosiła 435 995 450,69 zł. W ramach przeprowadzonych naborów wniosków o objęcie w 2022 r. dopłatą w ramach Funduszu w skali kraju objęto 4 901 linii komunikacyjnych, a wnioskowana przez organizatorów łączna kwota dopłaty wynosi 543 133 267,43 zł.

Dnia 19 marca 2022 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 24 lutego 2022 r. o zmianie ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Wprowadzone zmiany mają na celu zwiększenie elastyczności w zarządzaniu środkami Funduszu, począwszy od naboru wniosków o objęcie w 2022 r. dopłatą z Funduszu, utrzymanie zwiększonej stawki dopłaty do 1 wozokilometra przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej w kwocie nie wyższej niż 3,00 zł przez kolejny rok, tj. do dnia 31 grudnia 2023 r oraz utrzymanie obowiązywania przepisów epizodycznych ustawy o Funduszu do końca 2023 r. Resort pozostaje w stałym kontakcie z samorządami i za pośrednictwem Wojewodów systematycznie przekazuje środki Funduszu, które stanowią wsparcie dla transportu autobusowego.

Ad 1. W związku z pytaniem o spółki PKS z terenu województwa lubuskiego, które zostały dofinansowane w ramach Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, poniżej przedstawiam informację otrzymaną od Wojewody Lubuskiego. W latach 2019 – 2021 r. PKS Zielona Góra Sp. z o. o. podpisała umowy w zakresie świadczenia usług transportu publicznego z Gminą Bojadła i Krośnieńskim Związkiem Powiatowo – Gminnym. W wymienionym wyżej okresie umowy o podobnym charakterze podpisał również PKS Gorzów Wlkp. Sp. z o. o. z Gminami Santok i Dobiegniew. Wymienieni wyżej organizatorzy zawarli z Wojewodą Lubuskim umowy o objęcie dopłatami z Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Na tej podstawie linie komunikacyjne obsługiwane przez PKS Zielona Góra Sp. z o. o. otrzymały w latach 2019 – 2021 wsparcie z Funduszu w wysokości 180 839,00 zł. Linie obsługiwane przez PKS Gorzów Wlkp. Sp. z o. o. w analogicznym okresie otrzymały wsparcie w wysokości 781 777,00 zł.

Ad 2. Dysponent Funduszu co roku dokonuje podziału środków Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej przeznaczonych na dofinansowanie realizacji zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego w zakresie organizacji publicznego transportu zbiorowego. Corocznie jest to kwota 800 mln zł. Jedynie w 2019 r., w roku wejścia w życie ustawy o Funduszu kwota podziału wynosiła 300 mln zł. Poniżej przedstawiam otrzymane od Wojewody Lubuskiego dane dotyczące uruchomionych w poszczególnych latach linii komunikacyjnych przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, które zostały sfinansowane przy wsparciu ze środków Funduszu.

Ad 3 i 4. Z inicjatywy resortu infrastruktury wprowadzono ustawę z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, której celem jest wsparcie samorządów, jako organizatorów publicznego transportu publicznego w realizacji zadań własnych dotyczących zapewnienia funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego w zakresie przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Fundusz jest pierwszym na tak dużą skalę programem wsparcia finansowego jednostek samorządu terytorialnego w organizacji publicznego transportu zbiorowego w zakresie przewozów autobusowych. Środki Funduszu przeznacza się na dofinansowanie realizacji zadań własnych organizatorów w zakresie przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej przez dopłatę do ceny usługi, tj. kwoty deficytu pojedynczej linii komunikacyjnej w przewozach autobusowych o charakterze użyteczności publicznej wyrażoną w złotych, w odniesieniu do 1 wozokilometra.

Zgodnie z przepisami ustawy o Funduszu, dopłacie ze środków Funduszu podlegają linie komunikacyjne niefunkcjonujące co najmniej 3 miesiące przed dniem wejścia w życie ustawy. Rozwiązania przewidziane w ramach Funduszu dają jednostkom samorządu terytorialnego, będącym organizatorami publicznego transportu zbiorowego, realne możliwości do uruchamiania przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, a także tworzenia spójnej i zorganizowanej sieci transportu publicznego na ich obszarze, z uwzględnieniem dofinansowania przewozów ze środków Funduszu. Przed wejściem w życie przepisów ustawy o Funduszu, przewozy osób były głównie wykonywane na zasadach komercyjnych, na podstawie zezwolenia wydanego przez właściwą jednostkę samorządu terytorialnego. Niestety wykluczenie komunikacyjne nadal występowało w wielu rejonach Polski. Linie utworzone przez prywatnych przewoźników nie zawsze spełniają oczekiwania mieszkańców danego obszaru, dlatego alternatywą dla tych przewozów są przewozy o charakterze użyteczności publicznej, w ramach których można korzystać z dofinansowania ze środków Funduszu. Przewozy uruchamiane ze wsparciem środków Funduszu przyczyniają się do rozwoju siatki połączeń przewozów autobusowych, a co za tym idzie zmniejszają wykluczenie komunikacyjne obywateli na terenie całego kraju.”