MI o pasażerskich limitach w pociągach PKP Intercity

Ministerstwo Infrastruktury odpowiedziało na pytania posła Franciszka Sterczewskiego w sprawie zniesienia ograniczeń w sprzedaży biletów na niektórych trasach PKP IC.

Na pytania odpowiedział z upoważnienia Ministra Infrastruktury – Andrzej Bittel, sekretarz stanu.

Ad 1. W jaki sposób PKP informowało pasażerki i pasażerów o zmianie regulacji dot. rezerwacji biletów? Czy prowadzona była kampania informacyjna? Czy informacje o zmianach były obecne w widocznym miejscu na stronie internetowej PKP? Jeśli tak – jak długo trwały poszczególne działania i do ilu osób (szacunkowo) dotarła dzięki nim informacja o zmianie?

19 czerwca 2021 roku został skierowany do mediów komunikat prasowy informujący o zniesieniu od 26 czerwca 2021 roku obowiązującego wówczas limitu zajętości w wysokości 100 proc., a także o utrzymaniu obowiązkowej rezerwacji miejsc w elektrycznych i spalinowych zespołach trakcyjnych. Komunikat ten dostępny był na stronie internetowej przewoźnika. Jak podaje PKP Intercity, informacja prasowa wygenerowała w mediach 282 publikacje o łącznym szacowanym dotarciu do blisko 8 mln osób. Ponadto w wyniku publikacji postów w kanałach własnych mediów społecznościowych PKP Intercity (portale Facebook i Twitter) z linkowaniem do komunikatu prasowego wygenerowano zaangażowanie ponad 100 tys. osób.

Ad 2. Jak Ministerstwo ocenia skuteczność wprowadzonych przez PKP zmian? Czy zdaniem Ministerstwa przyczyniły się one do poprawy wygody i bezpieczeństwa pasażerek i pasażerów?

Ministerstwo oraz PKP Intercity biorą pod uwagę rezultaty przeprowadzonych badań. Z przeprowadzonych przez PKP Intercity S.A. w kwietniu 2021 r. badań wynika, że najczęstszym powodem do obaw dla pasażerów pociągów jest zachowanie współpasażerów, jakość wentylacji oraz tłok w pociągu. Jednocześnie ponad 2/3 badanych wskazało, że chciałoby, aby po pandemii utrzymana została zasada ograniczenia sprzedaży biletów do 100% dostępnych w pociągu miejsc siedzących.

Ad 3. Czy planowane jest zniesienie ograniczeń sprzedaży biletów, aby zakup biletu bez miejscówki znów był możliwy bez konieczności zapłaty kary? Jeśli tak – kiedy to nastąpi i dlaczego nie nastąpiło wcześniej? Jeśli nie – dlaczego?

Minister Infrastruktury jako organizator przewozów dalekobieżnych zapewnia, że PKP Intercity jako operator  realizuje przewozy zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku Prawo przewozowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 8) oraz rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 roku dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 315, str. 14 z późn. zm.). Na podstawie wyżej wymienionych przepisów Spółka ustaliła warunki dostępu do uruchamianych pociągów. Warunki te uregulowane są w Taryfie przewozowej Spółki PKP Intercity oraz Regulaminie przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez Spółkę PKP Intercity. Mając na względzie różnice w budowie i aranżacji wnętrza zespołów trakcyjnych i składów wagonowych oraz badań przeprowadzonych wśród pasażerów, Spółka zdecydowała o objęciu pociągów kategorii Intercity (IC) i Twoje Linie Kolejowe (TLK) zestawionych z elektrycznych i spalinowych zespołów trakcyjnych całkowitą obowiązkową rezerwacją miejsc siedzących. W pociągach tych nie przewidziano miejsc stojących. Zatem bilety na takie połączenia sprzedawane są tylko w miarę dostępności wolnych miejsc. Jeżeli w danym pociągu nie ma wolnych miejsc, wówczas przejazd pociągiem nie jest możliwy i podróżny powinien wybrać inne połączenie. Podróżny, który zamierza skorzystać z przejazdu pociągiem TLK, IC zestawionym z wagonów z obowiązkową rezerwacją miejsc, brak ważnego biletu musi zgłosić konduktorowi przed wejściem do pociągu. W przypadku niezgłoszenia się podróżnego do obsługi pociągu przed rozpoczęciem przejazdu, naliczona zostanie opłata dodatkowa za brak ważnego biletu ustalona na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 20 stycznia 2005 roku w sprawie sposobu ustalania wysokości opłat dodatkowych z tytułu przewozu osób, zabranych ze sobą do przewozu rzeczy i zwierząt oraz wysokości opłaty manipulacyjnej (Dz. U. poz. 117). Przepisy dotyczące przejazdów pociągami, Spółka, zgodnie z obowiązującymi prawem, podaje do wiadomości publicznej w sposób zwyczajowo przyjęty, tj. udostępnia na dworcach oraz publikuje na stronie internetowej www.intercity.pl. Poza wynikami wyszukiwarek połączeń podstawowe informacje dotyczące korzystania z pociągów znajdują się także na rozkładach plakatowych udostępnianych na dworcach PKP przy każdym pociągu z oznaczeniem R w kwadracie, co zgodnie z legendą oznacza obowiązkową rezerwację miejsc oraz na zestawieniach graficznych zamieszczanych na wybranych stacjach oraz na stronie internetowej PKP Intercity S.A. (powyższe zestawienia umożliwiają sprawdzenie, czy skład jest zestawiony z klasycznych wagonów, elektrycznych lub spalinowych zespołów trakcyjnych). Ponadto podczas megafonowego zapowiadania pociągów informację o objęciu danego pociągu obowiązkową rezerwacją miejsc zobowiązany jest wygłosić zarządca infrastruktury, tj. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Dzięki temu uzyskanie informacji o zasadach korzystania z przejazdów pociągami PKP Intercity S.A. możliwe jest już na etapie planowania podróży.

Pasażerowie oczekują od przewoźników stałej poprawy oferty przewozowej oraz jakości oferowanych usług przewozowych, nie tylko w aspekcie organizacyjnym, lecz także pod względem wyposażenia pojazdów i komfortu podróży. Przy wyborze środka transportu, poza ceną i czasem przejazdu, istotną rolę odgrywa wygoda w podróży. Gwarancja miejsca siedzącego, w szczególności przy przejazdach na duże odległości, ma dla podróżnych bardzo duże znaczenie. Podkreślić należy ponadto, że brak sprzedaży biletów bez gwarancji miejsca, tzw. miejsc stojących, umożliwia swobodne przemieszczanie się po składzie pociągu zarówno obsłudze, jak i podróżnym zajmującym wyznaczone miejsca oraz lokującym zabrany ze sobą bagaż.

Należy również dodać, że zwiększanie liczby miejsc siedzących dostępnych w pociągach zestawionych z zespołów trakcyjnych jest znacznie mniej efektywne niż wzmocnienia pociągów zestawionych z tradycyjnych wagonów. W przypadku tradycyjnych składów możliwe jest systematyczne wzmacnianie składu pojedynczym wagonem, tj. o około 54 do 80 miejsc siedzących, co umożliwia precyzyjne dostosowanie oferty w miarę dostępności wagonu. W przypadku składów zespolonych konieczne jest dodanie całego członu zwiększającego pojemność składu o około 350 miejsc. Dwukrotne zwiększenie puli miejsc zwykle znacząco przekracza zapotrzebowanie i generuje duże koszty, które znacząco obniżają rentowność pociągu oraz generują dodatkowe problemy eksploatacyjne, tj. nadmierne przekroczenie długości składu w stosunku do dostępnej długości peronu na wybranych stacjach postoju. Dlatego też, co do zasady, nie są praktykowane wzmocnienia pociągów zestawionych ze spalinowych i elektrycznych zespołów trakcyjnych.

Dalsze decyzje w sprawie limitów pasażerów w uruchamianych pociągach będą podejmowane po okresie obserwacji działania istniejących zasad dostępu. Zatem na chwilę obecną nie planuje się całkowitego zniesienia limitu w pociągach obsługiwanych zespołami trakcyjnymi. Niemniej, w przyszłości nie jest wykluczone podjęcie innych decyzji w tej kwestii.”