Interpelacja w sprawie zaniedbań w utrzymaniu zabytkowych dworców kolejowych 

19 listopada posłanka Paulina Matysiak wystosowała interpelacje nr 6490 do ministra infrastruktury w sprawie zaniedbań w utrzymaniu zabytkowych dworców kolejowych 

Jak pisze posłanka 

“Szanowny Panie Ministrze, 

w Polsce kontynuowany jest Rządowy Program Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej „Kolej+”, który obejmuje częściowo rewitalizację nieczynnych linii kolejowych, w części województw budowę nowych linii, a w innych przypadkach uzupełnianie infrastruktury o brakujące łącznice. Niestety program, jak i wieloletnie reaktywacje nieczynnych linii kolejowych w ramach innych projektów, pomijają budynki dworcowe. 

Nagminnie przy rewitalizacji linii kolejowych ignoruje się odbudowę zniszczonych budynków, tłumacząc to tym, że PKP SA posiada własny program rewitalizacji dworców kolejowych albo że dworce nie są potrzebne do obsługi pasażerów. Niestety lista dworców w programie PKP SA zwykle nie pokrywa się z tymi na przebiegu rewitalizowanych linii kolejowych.  

Samorządy zwracają też uwagę, że PKP SA, działając na podstawie uzasadnień ekonomicznych, doprowadza dworce kolejowe do stanu technicznego uniemożliwiającego ich użytkowanie. Przykładem takiego obiektu jest budynek dworca w Lubsku (województwo lubuskie) na linii Wrocław Muchobór-Gubin. 

Pragnę zauważyć, że w dzisiejszych czasach uznawanie, że odtwarzanie budynków dworcowych nie jest konieczne, to myślenie błędne. Wiaty przystankowe nie mogą stanowić jedynej infrastruktury potrzebnej pasażerom. Podróżni powinni mieć możliwość schronienia się przed warunkami atmosferycznymi w poczekalni, zakupu biletu przynajmniej z automatu biletowego (który bezpieczniej ustawić wewnątrz budynku niż na peronie). Pasażerowie wysiadający z pociągu również powinni mieć odpowiednie warunki oczekiwania na dalszy transport. 

Zdecydowana większość dworców PKP SA to obiekty zabytkowe, dlatego państwu powinno szczególnie zależeć na ich utrzymaniu. Tymczasem setki małych i większych dworców stoją opuszczone i popadają w ruinę, ponieważ PKP SA nie chce w nie inwestować, tłumacząc to nieopłacalnością. Pragnę przypomnieć, że kolej jako system transportowy powinna być oparta na potrzebach społecznych i użyteczności publicznej, a nie wyłącznie na uzasadnieniach ekonomicznych. 

Podobny problem dotyczy dworców kolejowych przy rozebranych lub obecnie nieczynnych liniach kolejowych. PKP SA pozostawiło te dworce bez jakiegokolwiek nadzoru, pozwalając na ich degradację, zamiast przeprowadzić kompleksowe remonty pod nadzorem konserwatorów zabytków i przeznaczyć je na potrzeby lokalnych społeczności. PKP SA jako podmiot państwowy, nie powinien kierować się wyłącznie biznesem, ale działać na rzecz integracji lokalnych społeczności, np. poprzez udostępnianie wyremontowanych obiektów samorządom. 

Przykładami zaniedbanych obiektów są dworce Gopło, Opalenie Tczewskie czy Dychów koło Lubska. Takich budynków, doprowadzonych przez PKP SA do ruiny, jest w Polsce kilkaset. W interpelacji nr 1445 poruszałam kwestię pustych powierzchni komercyjnych – niestety sytuacja się nie zmieniła. PKP SA nadal stosuje wygórowane stawki najmu, co skutkuje niewykorzystaniem wielu pomieszczeń na dworcach, np. w Bydgoszczy Głównej. 

W związku z powyższym, działając na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1339), proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania: 

1. Jakie działania podejmą minister infrastruktury oraz minister kultury i dziedzictwa narodowego, aby zmobilizować PKP SA do właściwego utrzymania i remontu zabytkowych dworców? 

2. Ile budynków dworcowych PKP SA posiada nakazy remontu wydane przez wojewódzkich konserwatorów zabytków? Proszę o podanie listy tych obiektów. 

3. Czy istnieje szansa na rewitalizację dworca w Lubsku w związku z prowadzonymi pracami w ramach programu „Kolej+”? 

4. Jakie działania zostaną podjęte, aby zdecydowanie zwiększyć liczbę remontowanych dworców kolejowych, również tych przy liniach nieczynnych? 

5. Czy ministerstwo podejmie działania wobec PKP SA, aby ta wprowadziła akceptowalne stawki najmu pomieszczeń komercyjnych, umożliwiając ich efektywne wykorzystanie?’ 

Czekamy na odpowiedź ministra