Sejm przyjął ustawę o lotniskach

Sejm przyjął ustawę o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego. Ma ona ułatwić pozyskiwanie gruntów pod budowę lotnisk. W głosowaniu wzięło udział 424 posłów. Wszyscy opowiedzieli się za przyjęciem ustawy. Nowe przepisy oparte są na rozwiązaniach ustawy z kwietnia 2003 r. o zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Przyjęta ustawa reguluje przepisy dot. zezwolenia na realizację inwestycji w lotniska użytku publicznego, lokalizacji przedsięwzięcia, zatwierdzenia podziału nieruchomości, przejmowania z mocy prawa własności nieruchomości i zezwoleń na rozpoczęcie robót budowlanych. Zgodnie z ustawą wydawana będzie tylko jedna decyzja administracyjna – zezwolenie na realizację inwestycji. Wniosek będzie rozpatrywał wojewoda. Decyzja będzie wydawana w ciągu trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku. Przed złożeniem wniosku będzie trzeba uzyskać opinie zarządu województwa, zarządu powiatu oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Jedynie w wyjątkowej sytuacji, gdy opinia taka nie zostanie wydana w terminie 14 dni od dnia zwrócenia się o jej wyrażenie, wniosek może być złożony właściwemu wojewodzie. W decyzji znajdzie się także wykaz nieruchomości bądź ich części, które stają się własnością Skarbu Państwa lub odpowiedniej jednostki samorządu terytorialnego. Ustawa wskazuje osoby, którym przysługuje odszkodowanie z tytułu pozbawienia praw do nieruchomości oraz wypłata odszkodowania w sytuacji, gdy na prawie własności bądź na prawie użytkowania wieczystego nieruchomości ustanowiono ograniczone prawa rzeczowe. Przyjęto zasadę, że nieruchomości znajdujące się w obszarze lotniska, a stanowiące własność Skarbu Państwa, nie mogą być przedmiotem obrotu. Rozwiązanie to ma zapobiegać spekulacyjnemu obrotowi gruntami. Projekt przewiduje również sankcje karne za niewydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji. Zakładający lotnisko będą też mieli prawo nabywania na rzecz Skarbu Państwa tzw. 'resztówek’ – leżących poza obszarem lotniska części nieruchomości, które nie nadają się do wykorzystania na dotychczasowe cele. Takie rozwiązanie – zdaniem autorów ustawy – powinno usprawnić proces wykupu gruntów. Pełny tekst ustawy.

Rząd popiera poselski projekt ustawy, mający ułatwić pozyskiwanie gruntów pod budowę lotnisk użytku publicznego, w którym skorzystano z rozwiązań umożliwiających sprawne nabywanie nieruchomości pod drogi publiczne (tzw. specustawa drogowa). Zaleca kontynuowanie nad nim prac parlamentarnych, ale zwraca uwagę, że pewne propozycje wymagają ponownego rozważenia, dopracowania lub zmiany. Zdaniem rządu, nie do zaakceptowania jest przepis, że nieruchomość przejęta pod budowę lotniska staje się własnością przedsiębiorcy stawiającego ten obiekt. Oznacza to, że nieruchomości przeznaczone pod realizację celu publicznego byłyby nabywane na własność przez podmioty prywatno-prawne. Rząd zwraca uwagę, że w przepisach przewidujących wywłaszczenie lub przejęcie nieruchomości na cele publiczne, prawo własności przypada podmiotowi publiczno-prawnemu, tj. Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego. Rząd uważa, że należy zastanowić się nad zmianą zakresu podmiotowego projektu ustawy. Obecnie dotyczy on wyłącznie zakładającego nowe lotnisko, nie odnosi się natomiast do podmiotów, które chciałyby rozbudowywać istniejące obiekty. Zdaniem Rady Ministrów, także katalog dokumentów, dołączanych do wniosku o wydanie zezwolenia na budowę, powinien być uzupełniony o promesę na założenie lotniska wydaną przez prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego, a także ocenę oddziaływania inwestycji na środowisko. Uzasadnienie do projektu ustawy powinno być uzupełnione o informacje o skutkach finansowych tej regulacji. Zdaniem rządu, należy rozważyć, czy projekt nie powinien być spójny z nowelizacją ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, a także z ustawą o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012. Chodzi o to, aby wskazać w nim, że nie dotyczy lotnisk objętych regulacjami tych dwóch ustaw.

Celem przedmiotowego projektu ustawy jest radykalne uproszczenie zasad przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy –Prawo lotnicze. Konstrukcja projektu ustawy oparta jest w dużej mierze na rozwiązaniach funkcjonujących już z powodzeniem w przepisach ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, w tym również wynikających z zasadniczych zmian konstrukcyjnych dokonanych ustawą z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Nie jest to więc oryginalne rozwiązanie legislacyjne, które może budzić wątpliwości w związku z próbami wprowadzania nowych, nieznanych dotychczas rozwiązań, lecz propozycja oparta o sprawdzone w praktyce, a więc bezpieczne, rozwiązania. Oczywiście u podłoża proponowanego projektu stoi pilna potrzeba rozbudowy infrastruktury transportowej kraju w zakresie lotnisk użytku publicznego, a więc tych, które mogą przyjmować ruch pasażerski i cargo. Potrzeba ta jest tym pilniejsza, że Polska stoi obecnie w obliczu takich wyzwań infrastrukturalnych jak przygotowania do mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku. Jednak również celem projektu jest impuls dla rozwoju poszczególnych regionów kraju, którym niewątpliwie będzie budowa regionalnych portów lotniczych. Tak więc, projekt ustawy swoim zakresem obejmuje:

– postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych lotnisk użytku publicznego,

– warunki nabywania nieruchomości pod lotniska użytku publicznego.

Poza regulacją pozostawia się lotniska użytku niepublicznego jako te, które nie są w stanie spełniać celów opisanych powyżej.

Zakłada się, że dzięki rozwiązaniom zaproponowanym w rozdziale 2 projektu ustawy nastąpi skrócenie dotychczasowej procedury lokalizacyjnej do 3 miesięcy. Kluczowym elementem przepisów tego rozdziału jest decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego, która jednocześnie wskazuje lokalizację przedsięwzięcia, zatwierdza podział nieruchomości, przejmuje z mocy prawa własność nieruchomości między liniami rozgraniczającymi teren i zezwala na rozpoczęcie robót budowlanych.

Proponuje się, analogicznie jak w ustawie o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, wprowadzenie przepisów regulujących cały proces postępowania poprzedzającego rozpoczęcie robót budowlanych. W praktyce oznacza to wydawanie jednej decyzji administracyjnej –zezwolenia na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego. Wniosek o wydanie tej decyzji będzie się składało do wojewody. Decyzja ta będzie wydawana w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Przed złożeniem wniosku należy uzyskać opinie właściwych miejscowo zarządu województwa, zarządu powiatu oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Jedynie w wyjątkowej sytuacji, gdy opinia taka nie zostanie wydana w terminie 14 dni od dnia zwrócenia się o jej wyrażenie –wniosek może być złożony właściwemu wojewodzie. W takiej sytuacji przyjęto w ustawie domniemanie, że organy samorządu terytorialnego nie mają żadnych zastrzeżeń do składanego wniosku i w pełni akceptują jego założenia. Zaproponowano również szczegółowe określenie załączników do wniosku o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego.

Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego wskazywałaby także oznaczenie nieruchomości bądź ich części według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego, oraz określałaby ograniczenia w korzystaniu w nieruchomości niezbędne do dokonania przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu oraz przebudowy dróg i zezwalałaby na dokonanie tej przebudowy.

Jednoznaczne oznaczenie nieruchomości bądź ich części, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego, jest szczególnie istotne ze względu na fakt, że nie wszystkie działki/nieruchomości zawierające się między liniami rozgraniczającymi teren stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego. Dotyczy to m.in. nieruchomości pod wodami płynącymi.

Z kolei określenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości innych niż przeznaczone na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego, niezbędnych do dokonania przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu oraz przebudowy dróg przyczyni się do sprawniejszej i szybszej realizacji inwestycji. Należy bowiem wskazać, że w obecnym systemie prawnym wykonanie tych czynności wymagało uzyskania odrębnej decyzji administracyjnej, co niepotrzebnie przedłużało proces inwestycyjny i powiększało jego koszty.

Ponadto nakłada się na wojewodę prowadzącego postępowanie w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego obowiązek wysłania zawiadomienia o wszczęciu postępowania wnioskodawcy oraz właścicielom lub użytkownikom wieczystym nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie decyzji na adres określony w katastrze nieruchomości. Z kolei pozostałe strony postępowania będą zawiadamiane w dotychczasowy sposób, a zatem w drodze obwieszczeń. Z powyższego wynika, że w omawianym postępowaniu będą współistniały dwie formy zawiadamiania o wszczęciu postępowania, a mianowicie zawiadomienie przez doręczenie pisma oraz zawiadomienie przez obwieszczenie. Jednocześnie zaproponowano, aby wojewoda w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację przedsięwzięcia zamieszczał m.in. oznaczenie nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego oraz informację o terminie i miejscu, w którym strony mogą zapoznać się z aktami sprawy. Jest to związane z koniecznością zapewnienia stronom czynnego udziału w postępowaniu przed organami wynikającą z art. 10 §1 w zw. z art. 8 i art. 15 Kodeksu postępowania administracyjnego oraz skutecznego powiadamiania stron o wszczęciu postępowania. Ponadto, biorąc pod uwagę fakt, że nie wszystkie strony postępowania są zawiadamiane o jego wszczęciu w formie pisemnego zawiadomienia jest wskazane, aby obwieszczenie wyczerpująco i jednoznacznie informowało o przedmiocie wszczynanego postępowania.

Określa się organy odwoławcze od decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego oraz termin, w których rozpatruje się to odwołanie, a także termin, w którym rozpatruje się skargę do sądu administracyjnego.

Jednoznaczne wskazuje się, które nieruchomości bądź ich części stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa bądź właściwej jednostki samorządu terytorialnego z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego stała się ostateczna. Tak jak zostało to podniesione wcześniej, nie wszystkie działki/nieruchomości zawierające się między liniami rozgraniczającymi teren stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego, są to m.in. nieruchomości pod wodami płynącymi.

Ponadto jednoznacznie wskazuje się, że ograniczone prawa rzeczowe ustanowione na nieruchomości bądź na prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości wygasają z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego stała się ostateczna. Wskazuje się także krąg osób, którym przysługuje odszkodowanie z tytułu pozbawienia praw do nieruchomości oraz z wypłatą odszkodowania w sytuacji, gdy na prawie własności bądź na prawie użytkowania wieczystego nieruchomości ustanowiono ograniczone prawa rzeczowe.

Wielce istotne jest to, że w postępowaniu odwoławczym oraz przed sądem administracyjnym nie można uchylić decyzji w sprawie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego w całości ani stwierdzić jej nieważności, gdy wadą dotknięta jest tylko część decyzji dotycząca nieruchomości lub działki. Warto również podkreślić, że decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego zastępuje określoną w przepisach Prawa budowlanego decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i pozwolenie na budowę. Kolejnym znaczącym uproszczeniem lokalizacji lotnisk użytku publicznego jest wyłączenie gruntów rolnych i leśnych objętych decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego spod standardowych przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych. W sprawach dotyczących decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego nie stosuje się przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym. 

Przyjęto zasadę, że nieruchomości znajdujące się w obszarze lotniska użytku publicznego, a stanowiące własność Skarbu Państwa nie mogą być przedmiotem obrotu. Rozwiązanie to ma zapobiegać spekulacyjnemu obrotowi gruntami. 

Projekt przewiduje również sankcje karne za niewydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego. Przepis ten, wzorowany na art. 35 ustawy –Prawo budowlane, ma na celu zobligowanie organu do szybkiego wydawania decyzji, co jest szczególnie istotne dla zapewnienia sprawnej realizacji inwestycji drogowych. Obecna praktyka wydawania pozwoleń na budowę pokazała, że przepis spełnia swoje zadanie. Zatem wydaje się, że analogiczna konstrukcja wprowadzona do ustawy wpłynie także na przyspieszenie realizacji inwestycji drogowych.

Obowiązujący stan prawny nie powodował automatycznego podziału nieruchomości, na którym zlokalizowane będzie lotnisko użytku publicznego. W związku z tym stosowano dwa postępowania tj. postępowanie podziałowe i postępowanie lokalizacyjne. Projektowana ustawa zakłada włączenie postępowania podziałowego do postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego. W ten sposób decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego staje się decyzją o zatwierdzeniu podziału nieruchomości.

Przepisy rozdziału 3 projektu ustawy dotyczą wyłącznie zakładających lotnisko, o których mowa w art. 55 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze, oraz spółki handlowej, o której mowa w art. 55 ust. 2 pkt 3 tej ustawy, jeżeli jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego. Są to ci zakładający lotnisko, którzy maja charakter publiczny i do których co do zasady stosuje się przepisy o gospodarce nieruchomościami

 Proponuje się, aby zakładający lotnisko mieli prawo nabywania na rzecz Skarbu Państwa, tzw. “resztówek”, leżących poza obszarem lotniska użytku publicznego części nieruchomości, które nie nadają się do wykorzystania na dotychczasowe cele. Takie rozwiązanie powinno przyczynić się do usprawnienia procesu wykupu gruntów.

Wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego wywołuje następujące skutki prawne:

a) uprawnia do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,

b) zobowiązuje do niezwłocznego wydania nieruchomości, opróżnienia lokali i innych pomieszczeń,

c) uprawnia do faktycznego objęcia nieruchomości w posiadanie.

Należy podkreślić, że decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego będzie ponadto wywoływała szereg skutków prawnych, takich jak:

1) zatwierdzenie projektu podziału nieruchomości,

2) będzie stanowiła podstawę do dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości,

3) z dniem, w którym stanie się ostateczne, nieruchomości wydzielone liniami rozgraniczającymi teren staną się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa albo właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego stanowi podstawę do wydania decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu ustanowionego na nieruchomości przeznaczonej na lotnisko, stanowiącej własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem przypadków, gdy trwały zarząd jest ustanowiony na rzecz zakładającego lotnisko, o którym mowa w art. 55 ust. 2 pkt 1 lub 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze.

Przewiduje się także, aby właściwy wojewoda mógł nadawać decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego rygor natychmiastowej wykonalności w precyzyjnie określonych przypadkach.

Do egzekucji obowiązków wynikających z zezwolenia na założenie lotniska użytku publicznego znajdą zastosowanie przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

               Przewiduje się szczegółowe regulacje dotyczące ustalania i wypłaty odszkodowań z tytułu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego, na analogicznych zasadach jak w ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.

Projekt proponuje, aby wysokość odszkodowania za nieruchomości przejęte pod lotniska użytku publicznego odpowiadała przesłance „słusznego odszkodowania”określonej w art. 21 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Związane jest to m.in. z dotychczasowym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, w którym podnoszono, że słuszne odszkodowanie powinno mieć charakter ekwiwalentny do wartości wywłaszczonego dobra. Innymi słowy oznacza to, że odszkodowanie powinno dawać właścicielowi bądź użytkownikowi wieczystemu możliwość odtworzenia analogicznego stanu, jaki miał przed pozbawieniem praw do nieruchomości. Gwarancji takiej nie daje natomiast ustalenie wysokości odszkodowania na poziomie równym jedynie wartości wywłaszczonego prawa określonej przez rzeczoznawcę majątkowego. Jednocześnie, mając na uwadze główny cel projektowanej ustawy (znaczne przyspieszenie realizacji inwestycji lotnisk użytku publicznego), zaproponowano połączenie wypełnienia przesłanki „słusznego odszkodowania”ze stworzeniem „zachęty”dla dotychczasowego właściciela bądź użytkownika wieczystego do wcześniejszego niż określony w decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wydania nieruchomości lub opróżnienia lokali i innych pomieszczeń. W związku z tym w zmienianym art. 18 zaproponowano, aby wysokość odszkodowania za przejęte nieruchomości była powiększana każdorazowo o kwotę równą 5 % ustalonego odszkodowania, w przypadku gdy dotychczasowy właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości wyda tę nieruchomość lub opróżni lokal i inne pomieszczenia niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego stała się ostateczna, albo od dnia doręczenia zawiadomienia o nadaniu tej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, albo od dnia doręczenia postanowienia o nadaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego rygoru natychmiastowej wykonalności.

Ponadto biorąc po uwagę fakt, że wydanie nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w którym wydzielony został lokal mieszkalny, będzie wiązało się z poniesieniem dodatkowych kosztów związanych z przeprowadzką zaproponowano, aby wysokość odszkodowania za prawo własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości przysługująca dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu zamieszkałemu w tym budynku albo lokalu była powiększana o kwotę równą 10 000 zł w odniesieniu do tej nieruchomości.

Jednocześnie precyzyjnie określa się kwestie związane z ustalaniem odszkodowania z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych. W szczególności wskazano, że jeżeli na nieruchomościach przeznaczonych pod budowę lotnisk użytku publicznego zostały ustanowione ograniczone prawa rzeczowe, wysokość odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu zmniejszana jest o kwotę równą wartości tych praw. Ponadto zaproponowano, aby kwota ta była wypłacana na rzecz osób, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe –jako odszkodowanie z tytułu wygaśnięcia tych praw. Dodatkowo jednoznacznie wskazano, że suma wysokości odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu wraz z odszkodowaniem z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych ustanowionych na tej nieruchomości lub na prawie użytkowania wieczystego nie może przekroczyć wartości nieruchomości lub wartości prawa użytkowania wieczystego. Jednocześnie biorąc pod uwagę pojawiające się wątpliwości związane z zasadami ustalania odszkodowania za wygaśniecie hipoteki zaproponowano, aby było ono ustalane, w wysokości świadczenia głównego wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, wraz z odsetkami zabezpieczonymi tą hipoteką, jednakże nieprzekraczającego wartości nieruchomości lub wartości prawa użytkowania wieczystego. Odszkodowanie to będzie zaliczane na spłatę świadczenia głównego wierzytelności zabezpieczonej hipoteką wraz z odsetkami.

               W projekcie ustawy proponuje się, aby ustalenie odszkodowania było dokonywane w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego stała się ostateczna.

               Wskazuje się również termin 4-miesięczny wydania nieruchomości lub opróżnienia lokali i innych pomieszczeń, w szczególności ze względu na fakt, że decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego jednocześnie wskazuje lokalizację przedsięwzięcia, zatwierdza podział nieruchomości, przejmuje z mocy prawa własność nieruchomości między liniami rozgraniczającymi teren i zezwala na rozpoczęcie robót budowlanych.

Ponadto zakłada się, że w zaproponowanym terminie zostanie ustalone i wypłacone odszkodowanie za wszystkie przejęte nieruchomości bądź za ograniczone prawa rzeczowe ustanowione na tych nieruchomościach.

               Precyzyjne określa się sytuacje, w których wskazuje się lokal zamienny. W terminie faktycznego objęcia nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w którym wydzielony został lokal mieszkalny w posiadanie, wskazuje się lokal zamienny. Jednakże w sytuacji, gdy objęcie w faktyczne posiadanie następuje po upływie terminu wskazanego w decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego na wydanie nieruchomości lub opróżnienie lokali i innych pomieszczeń, nie ma obowiązku wskazania lokalu zamiennego. Wskazuje się także jednoznacznie, przez jaki okres osoba, której wskazano lokal zamienny, może go użytkować             –zgodnie z przyjętymi założeniami lokal ten będzie przysługiwał do dnia wskazanego w decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji lotniska użytku publicznego na wydanie nieruchomości lub opróżnienie lokali i innych pomieszczeń. Postępowanie egzekucyjne mające na celu objęcie nieruchomości w posiadanie będzie przeprowadzane w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku.

Projekt reguluje kwestie związane z zajęciem terenu wód płynących oraz linii kolejowych. Z dotychczasowych doświadczeń wynika bowiem, że w sytuacji gdy projektowane przedsięwzięcie wymaga przejścia przez te tereny, często dochodzi do trudności w uzgodnieniach warunków zajęcia tego terenu. Zatem proponowane rozwiązanie, przez wskazanie jednolitego trybu, przyczyni się do przyspieszenia realizacji inwestycji. Zgodnie z przyjętymi założeniami można będzie nieodpłatnie zająć teren wód płynących oraz linii kolejowych na czas realizacji inwestycji. Jednakże należy mieć również na uwadze, że zajęcie tego terenu, w szczególności terenów linii kolejowych, może generować pewne koszty czy nawet straty dla podmiotów władających tymi nieruchomościami. Z tego też powodu zaproponowano, aby pokrywano koszty i straty związane z zajęciem terenu na czas realizacji inwestycji ustalane na zasadach ogólnych. W przypadku linii kolejowych będą to w szczególności koszty opracowania tymczasowego regulaminu prowadzenia ruchu kolejowego, koszty komunikacji zastępczej czy koszty opracowania nowego rozkładu jazdy pociągów.

Projekt ustawy formułuje również obowiązek Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasów Państwowych zarządzających nieruchomościami na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach do dokonania nieodpłatnej wycinki drzew i krzewów oraz ich uprzątnięcia. W celu wyeliminowania nadmiernego obciążenia Lasów Państwowych zaproponowano, aby drewno pozyskane z tej wycinki stawało się nieodpłatnie własnością Lasów Państwowych.

Zakładający lotnisko otrzymuje z mocy prawa, nieodpłatnie, w trwały zarząd nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego. Ustanowienie trwałego zarządu stwierdza właściwy miejscowo wojewoda w drodze decyzji. Decyzja ta, z kolei, stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej.

Przewiduje się, że koszty nabycia nieruchomości pod lotniska użytku publicznego, w tym odszkodowania, będą finansowane przez zakładających lotniska użytku publicznego.

Projekt proponuje zmiany następujących ustaw: ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska i ustawy z dnia 3 lipca 2002 r.- Prawo lotnicze, w celu dostosowania otoczenia prawnego do rozwiązań przyjętych w projekcie.

Projekt ustawy nie pociąga za sobą obciążeń budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Przepisy projektu ustawy per se nie pociągają za sobą konieczności wydatkowania środków publicznych, a jedynie taką możliwość, przy czym jednocześnie należy pamiętać, że dotyczyć one będą jednostkowych przypadków, a skala tych wydatków jest trudna do oszacowania z uwagi na brak odpowiedniego oprzyrządowania, jakim dysponuje np. Minister Finansów.

Projekt ustawy może wpłynąć na rynek pracy w regionach, w których zostaną zlokalizowane inwestycje przygotowywane i realizowane w oparciu o przepisy ustawy, bowiem realizacja tych inwestycji może skutkować tworzeniem nowych miejsc pracy.

Projekt będzie miał wpływ na konkurencyjność gospodarki. Regulacje przyjęte w ustawie, wpłyną na usprawnienie i unowocześnienie regionalnych portów lotniczych. Będzie to skutkować poprawą dostępności transportowej Polski, co oznacza ułatwienia w prowadzeniu działalności przez podmioty gospodarcze krajowe i zagraniczne. Koncentracja inwestycji w niektórych regionach kraju, spowoduje wzrost konkurencyjności gospodarczej tych regionów w odniesieniu do pozostałej części kraju. Będzie to służyć dalszej poprawie zewnętrznej konkurencyjności polskiej gospodarki i pełniejszej realizacji polityki zrównoważonego wzrostu w  aspektach międzyregionalnej konkurencyjności w skali kraju.

W regionach, w których przewiduje się realizację inwestycji nastąpi poprawa stanu regionalnych portów lotniczych. Sprawniej funkcjonujący układ komunikacyjny ułatwi transport i skróci czas podróży. Budowa, rozbudowa i przebudowa lotnisk użytku publicznego poprawi dostępność regionów, na terenie których te lotniska są lub zostaną zlokalizowane. Dzięki temu przewiduje się, że wzrośnie atrakcyjność tych regionów dla potencjalnych przyszłych inwestorów. Lepsza dostępność może także korzystnie wpłynąć na wzrost ruchu turystycznego.

Projekt ustawy nie wymaga wydawania aktów wykonawczych, a więc wymóg określony w art. 34 ust. 1 pkt 6 Regulaminu Sejmu nie wymaga w przedmiotowym przypadku spełnienia. Należy zakładać, że zgodnie z art. 34 ust. 3 regulaminu Sejmu Marszałek Sejmu przed skierowaniem do pierwszego czytania skieruje niniejszy projekt ustawy do konsultacji w trybie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach. Projektowana regulacja jest zgodna z prawem Unii Europejskiej. Mając na względzie to, że konstrukcja projektu ustawy opiera się na rozwiązaniach funkcjonujących już w ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, a ta z kolei została uchwalona w oparciu o projekt rządowy (druk sejmowy nr 858 IV kadencji), do którego Urząd Komitetu Integracji Europejskiej wydał pozytywną opinię w dniu 24 sierpnia 2002 r., należy zakładać, że tak jest również w odniesieniu do przedłożonego projektu ustawy. Należy również podkreślić, że w dniu 7 stycznia 2003 r. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej wydał również pozytywną opinię o sprawozdaniu Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.

Za tezą o zgodności rozwiązań przyjętych w projekcie ustawy z prawem Unii Europejskiej przemawia także to, że Urząd Komitetu Integracji Europejskiej wydał pozytywną opinię w dniu 9 czerwca 2008 r. do rządowego projektu ustawy, który stał się następnie ustawą z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, na której z kolei wzorowany jest także w dużej mierze proponowany projekt ustawy.