Nadzór o zamkniętej estakadzie w Chorzowie i komunikacyjnym paraliżu: „Nakażemy wzmocnienie”

Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Katowicach nakaże chorzowskiemu samorządowi wzmocnienie zamkniętej estakady w ciągu DK79 (ul. Katowicka).

Taką informację przekazał wojewoda Marek Wójcik. 6 czerwca w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim odbyło się spotkanie wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego w sprawie estakady.

Rozkład jazdy:

1. Jakie działania nakazał Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Katowicach w sprawie estakady w Chorzowie?
2. Jakie były główne przyczyny decyzji o natychmiastowym zamknięciu estakady?
3. Jakie konsekwencje dla komunikacji w aglomeracji spowodowało wyłączenie estakady z użytkowania?

Decyzja o wzmocnieniu obiektu

Władze Chorzowa podjęły decyzję o wyłączeniu z użytkowania estakady w poniedziałek. Wówczas otrzymały ekspertyzę, w której wskazano, że należy zrobić to niezwłocznie ze względu na fatalny stan techniczny obiektu, który w każdej chwili może ulec awarii lub katastrofie.

"Nadzór budowlany podjął decyzję o zobowiązaniu prezydenta Chorzowa do podjęcia działań związanych z tymczasowym zabezpieczeniem obiektu po to, aby w przyszłości móc przywrócić jego funkcjonowanie. (…) Uważam, że decyzja o wzmocnieniu obiektu i doprowadzeniu do sytuacji, w którym będzie możliwy przejazd tramwajów pod estakadą, ruch pieszych, być może badania potwierdzą możliwość również ruchu samochodowego na estakadzie, to decyzja optymalna" – powiedział Marek Wójcik.

Szefowa Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Katowicach Elżbieta Oczkowicz wyjaśniła, że do formalnego podjęcia decyzji konieczne jest jeszcze przygotowanie dokumentacji. Zapowiedziała, że ta będzie gotowa w ciągu kilku godzin.

Wskazała, że wzmocnienie estakady powinno polegać na podparciu jej przęseł stalowymi konstrukcjami – zgodnie z zaleceniami zawartymi w ekspertyzie przygotowanej na zlecenie Urzędu Miejskiego w Chorzowie.

"Zarządca obiektu przyszłościowo będzie miał możliwość podjęcia decyzji w zakresie przywrócenia użytkowania tego obiektu w całości" – zasygnalizowała Elżbieta Oczkowicz.

Co dalej?

Wojewoda zaznaczył, że decyzję o przyszłości estakady – remoncie, wyburzeniu i odbudowaniu lub wybudowaniu obwodnicy miasta – podejmie zarządca obiektu, czyli lokalny samorząd.

Podkreślił, że najpewniej zajmie to kilka lat, a w tym czasie należy "zapewnić właściwe funkcjonowanie zarówno komunikacji publicznej w aglomeracji, jak i zminimalizować kłopoty, z jakimi borykają się mieszkańcy Chorzowa".

Wyłączenie estakady z użytkowania spowodowało poważne utrudnienia w ruchu, zarówno samochodów i pieszych, jak i transportu publicznego – autobusów, tramwajów i pociągów. Z danych magistratu wynikało, że estakadą codziennie przejeżdżało ok. 45 tys. pojazdów, a ponad 80 proc. stanowił ruch tranzytowy. Ul. Katowicka (DK79) to ważne połączenie pomiędzy Bytomiem a Katowicami.

Powrót kolei

W środę PKP Polskie Linie Kolejowe zdecydowały o przywróceniu ruchu kolejowego pod estakadą. Poinformowały, że będzie się on odbywał pod nadzorem pracowników PKP PLK.

Doradca Ministerstwa Infrastruktury ds. obiektów inżynieryjnych przy PKP PLK prof. Janusz Rymsza przypomniał, że estakada została gruntownie wyremontowana w latach 2011-2014. Wówczas jej część - znajdującą się nad torami kolejowymi - wzmocniono "sprężeniem zewnętrznym", którego stan ocenił jako dobry.

"Biorąc pod uwagę bezpieczeństwo uważam, że ruch kolejowy pod tym przęsłem może się odbywać. (…) Stan techniczny tej estakady nie jest dobry. Natomiast fakt, że jest to sprzężenie zewnętrzne, powoduje, że my ten monitoring możemy prowadzić (…). Na razie nam nic nie grozi. Można bezpiecznie pod tym przęsłem jechać" – powiedział prof. Janusz Rymsza.

W jego ocenie warto sporządzić dodatkową ekspertyzę dot. stanu technicznego estakady.

Według autorów ekspertyzy do awarii lub katastrofy chorzowskiej estakady może dojść w każdej chwili. Analiza dokumentów i badania wykazały, że największym problemem obiektu jest wykorzystana podczas jego budowy stal wysokowęglowa, bardzo podatna na korozję naprężeniową.

W ekspertyzie jako przykład podano most Caroli w Dreźnie, który został wykonany ze stali tego samego rodzaju i oddany do użytku - podobnie jak chorzowska estakada - w latach 70. XX w. W 2024 r. jego fragment się zawalił.

Prof. Janusz Rymsza wskazał, że most Caroli i chorzowska estakada to "zupełnie inne obiekty". Różni je m.in. skala i konstrukcja, przez co inaczej się zachowują.

Chorzowska estakada powstała w latach 70. XX w., aby rozwiązać problemy komunikacyjne w tej części miasta. Nad miejskim rynkiem zbudowano dwa dwupasmowe, kilkusetmetrowe wiadukty, które oddano do użytku w 1979 r. Znacząco poprawiło to poruszanie się na trasie Katowice – Bytom, ale całkowicie zmieniło oblicze centrum Chorzowa. Pomysły dotyczące wyburzenia estakady pojawiały się wielokrotnie, ale nigdy nie wprowadzono ich w życie.(PAP)