Metrobus zamiast metra? Opole stawia na BRT i szybki transport autobusowy

Rozkład jazdy:

1. Jakie środki transportu – oprócz autobusów – będą mogły korzystać z nowej trasy średnicowej w ramach projektu BRT w Opolu?
2. Ile wynosi całkowita wartość inwestycji w opolski korytarz Bus Rapid Transit i jaką część tej kwoty stanowi dofinansowanie unijne?
3. W jakich latach zaplanowano rozpoczęcie i zakończenie budowy pierwszego w Polsce korytarza BRT?

Metrobus po opolsku

Decyzja o uruchomieniu korytarza BRT w Opolu została oficjalnie ogłoszona w sierpniu 2025 roku, wraz z informacją o rekordowym dofinansowaniu – 180 mln zł z Unii Europejskiej. Wkład własny miasta wyniesie 35 mln zł, a kolejne 50 mln zł zostanie odzyskane w ramach VAT.

Nowy odcinek komunikacyjny – tzw. trasa średnicowa – ma długość ok. 2 kilometrów i będzie biegł od ul. Struga przez Pasiekę, nad Parkiem Nadodrzańskim, aż do ronda na ul. Prószkowskiej. Powstanie jako jednojezdniowa droga przeznaczona wyłącznie dla autobusów, rowerzystów i taksówek. Wzdłuż niej zaprojektowano nowe przystanki, ścieżkę rowerową, a także ekrany dźwiękochłonne ze względu na bliskość torów kolejowych.

Pierwsze linie, które skorzystają z nowego odcinka, to zupełnie nowa „dwójka” i zmodyfikowana „piętnastka” – dwie strategiczne linie MZK Opole, które połączą największe dzielnice po zachodniej stronie Odry z centrum miasta. W godzinach szczytu autobusy będą kursować co 5 minut.

Według założeń MZK, czas przejazdu z Zaodrza do centrum zostanie zredukowany czterokrotnie – np. z 20 minut do 5–7 minut. Na linii „2” przejazd z Dworca Głównego do osiedla Dambonia potrwa ok. 11 minut, zamiast ponad 20.

✅ BRT zapewni jakość metra – mówi Tomasz Zawadzki, naczelnik wydziału Transportu i Zarządzania Ruchem.
✅ Chcemy, by mieszkańcy rezygnowali z aut – dodaje Małgorzata Stelnicka, wiceprezydent Opola.
✅ Przełom w logistyce miejskiej – podkreśla Tadeusz Stadnicki, prezes MZK.

Szanse i wyzwania pierwszego polskiego BRT

Bus Rapid Transit, choć znany na świecie od dekad (od Bogoty po Stambuł), w Polsce dopiero debiutuje. Opolski system ma połączyć elastyczność autobusów z przepustowością i niezawodnością tramwajów – ale czy to wystarczy, by przekonać tzw. „autoholików”?

Zalety BRT w Opolu:

• Bezkolizyjna trasa tylko dla autobusów – koniec z korkami na kluczowym odcinku miasta
• Zwiększona punktualność i częstotliwość kursów – autobusy co 5 minut
• Wzrost komfortu podróży – nowe przystanki, nowa infrastruktura
• Promocja transportu publicznego jako realnej alternatywy dla auta
• Lepsze skomunikowanie kampusów uczelni, osiedli i obiektów sportowych

Wyzwania:

• Brak zrozumienia społecznego – silny sprzeciw wobec ograniczenia ruchu samochodowego
• Obawy o brak buspasów poza trasą średnicową – np. ul. Reymonta
• Sceptycyzm wobec efektów ekologicznych i transportowych
• Konieczność zmiany przyzwyczajeń – szczególnie poza godzinami szczytu
• Ryzyko marginalizacji projektu, jeśli centra przesiadkowe nie zostaną odpowiednio rozwinięte

Wiele osób z Opola zwraca też uwagę, że metrobus może być skuteczny tylko jako część szerszej sieci transportu – a nie jako wyizolowany projekt. Brakuje buspasów łączących trasę średnicową z innymi dzielnicami, a inwestycje w obwodnice (zwłaszcza Południową) pozostają w sferze planów.

Radny Tobiasz Gajda przyznaje, że: „Choć to nie jest panaceum na korki, inwestycja zapewnia dodatkową przeprawę przez Odrę i przyniesie realne korzyści – nie tylko dla autobusów, ale i pieszych czy rowerzystów”.

Czy to zadziała?

Opole jako pierwsze polskie miasto podjęło ryzyko wprowadzenia pełnowymiarowego korytarza BRT – z dedykowaną infrastrukturą, zmianą przebiegu tras MZK i zapowiedzią częstych kursów. To projekt, który może odmienić transport publiczny, ale też obnażyć słabości krajowego podejścia do planowania mobilności.

Sukces BRT zależy od tego, czy:

• trasa będzie realnie bezkolizyjna,
• częstotliwość będzie utrzymana w długim terminie,
• system zostanie zintegrowany z całą siecią MZK,
• mieszkańcy otrzymają czytelne, realne korzyści w codziennym użytkowaniu.

W ocenie specjalistów i urzędników to najodważniejsza inwestycja transportowa Opola od lat. Teraz przed miastem największe wyzwanie: przekonać kierowców, że warto się przesiąść.