130 lat Komunikacji Miejskiej w Bielsku-Białej: Pierwsze omnibusy i autobusy

​Historia komunikacji miejskiej w Bielsku-Białej sięga końca XIX wieku. W tym roku obchodzimy 130-lecie transportu publicznego w tym mieście.

17 grudnia 1855 r. otwarte zostało odgałęzienie austriackiej Kolei Północnej Cesarza Ferdynanda z Dziedzic do Bielska, a tym samym do miasta dojechał pierwszy pociąg. 40 lat później — w grudniu 1895 r. na ulice Bielska wyjechał pierwszy elektryczny tramwaj, stając się symbolem nowoczesności i początkiem komunikacji miejskiej, która na zawsze odmieniła rytm życia mieszkańców. Było to jedno z pierwszych tego typu rozwiązań na ziemiach polskich, a samo Bielsko – dynamicznie rozwijające się wówczas miasto przemysłowe – dołączyło do grona europejskich ośrodków stawiających na innowacyjny transport publiczny.

Rozkład jazdy:

1. Kiedy uruchomiono pierwszą linię tramwajową w Bielsku i jakie miała parametry?
2. Jakie były przyczyny likwidacji tramwajów w Bielsku-Białej w latach 70.?
3. Jakie działania podjęto w celu zachowania pamięci o historii komunikacji miejskiej w Bielsku-Białej?

Początki komunikacji

11 grudnia 1895 roku uruchomiono w Bielsku pierwszą linię tramwaju elektrycznego, łączącą Dworzec Kolejowy z Cygańskim Lasem. Linia miała długość 4959 metrów i była jednotorowa, wyposażona w siedem mijanek i 14 przystanków. Trasa wiodła przez ulice: 3 Maja, Zamkową, 1 Maja, plac Mickiewicza, Partyzantów, Kustronia, Bystrzańską i Olszówki. Była to jedna z pierwszych elektrycznych linii tramwajowych na ziemiach polskich, co świadczyło o nowoczesnym podejściu miasta do transportu publicznego.

W 1926 roku planowano budowę linii tramwajowej łączącej Białą z Lipnikiem, jednak zrezygnowano z tego pomysłu na rzecz tańszej komunikacji autobusowej. W latach 50. XX wieku, a dokładnie 22 lipca 1951 roku, uruchomiono drugą linię tramwajową nr 2, łączącą Dworzec PKP z Aleksandrowicami (Hulanką). Linia ta miała długość 2600 metrów i była odpowiedzią na rosnące potrzeby komunikacyjne mieszkańców.

W latach 60. XX wieku, w obliczu rosnącego ruchu samochodowego i konieczności modernizacji infrastruktury, podjęto decyzję o stopniowej likwidacji linii tramwajowych. Proces ten rozpoczął się 20 listopada 1970 roku od zamknięcia linii nr 2, a zakończył 30 kwietnia 1971 roku, kiedy to ostatni tramwaj zjechał do zajezdni. W miejsce tramwajów rozwinięto sieć komunikacji autobusowej, która do dziś stanowi podstawę transportu publicznego w Bielsku-Białej.

Dziedzictwo i pamięć

Wspomnienia o tramwajach są wciąż żywe wśród mieszkańców. W 2021 roku Bielskie Towarzystwo Tramwajowe przekazało Miejskiemu Zakładowi Komunikacyjnemu w Bielsku-Białej cenne materiały archiwalne, w tym stare kasowniki, mundur motorniczego, dawne bilety, mapy oraz model tramwaju. Planowane jest utworzenie stałej wystawy poświęconej historii komunikacji miejskiej w mieście, co pozwoli zachować pamięć o jej bogatej tradycji.

Choć dziś tramwaje są już tylko wspomnieniem, 130-letnia historia komunikacji miejskiej w Bielsku-Białej to fascynująca opowieść o postępie, zmianach i codziennych podróżach bielszczan na przestrzeni pokoleń. Zanim Bielsko-Bialska Spółka Elektryczna i Kolejowa na dobre wpisała się w krajobraz Bielska i Białej uruchamiając trakcję autobusową (w 1927 r.) to po ulicach kursowały prywatne omnibusy i autobusy, które wpisały się w krajobraz obu miast i funkcjonowały aż do wybuchu II Wojny Światowej w 1939 r. Zapraszamy na sentymentalną podróż w czasie do okresu, w którym ombinusy konne i dorożki zostały wyparte przez pierwsze regularnie kursujące pojazdy mechaniczne