Wózki manewrowe ZAGRO odpowiedzią na nowe wymagania bezpieczeństwa

Rosnące wymagania prawne w zakresie ochrony życia i zdrowia w coraz większym stopniu wymuszają długo oczekiwaną poprawę warunków pracy służb utrzymania pojazdów szynowych.

Wreszcie po latach starań pracowników tego sektora ich głos o realną poprawę bezpieczeństwa został usłyszany i urzeczywistnił się w postaci Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 16 grudnia 2021r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w komunikacji miejskiej oraz autobusowej komunikacji międzymiastowej.

Wózki manewrowe

Przedmiotowe rozporządzenie, oprócz doprecyzowania i zmiany wielu obszarów pracy służb serwisowych, w § 26 ust. 6 zobowiązało do bezwzględnego stosowania urządzeń mechanicznych podczas przetaczania podwozi lub nadwozi serwisowanych pojazdów na stanowisko remontowe. Dotychczas operacje tego typu były wykonywane najczęściej poprzez przepychanie siłą mięśni przez pracowników serwisowych lub przy użyciu prostych przeciągarek linowych. Dobrze się stało, że takie zagrożenia, w trosce o życie i zdrowie pracowników serwisu tramwajowego i autobusowego, są już skutecznie eliminowane. Jednakże sama zmiana prawa i literalne ograniczenie możliwości realizacji określonych czynności podczas procesu utrzymania pojazdów, nie rozwiązuje potrzeby ich fizycznej realizacji. Pojawia się więc pytanie w jaki sposób zgodnie z prawem, ale też i funkcjonalnie powinno odbywać się przetaczanie podwozia lub nadwozia na stanowisko remontowe za pomocą urządzeń mechanicznych? Z pomocą przychodzą sprawdzone i od wielu lat produkowane wózki manewrowe firmy ZAGRO.

Wózki manewrowe ZAGRO to szeroka rodzina urządzeń mechanicznych serii E-MAXI przeznaczonych do pracy manewrowej w różnych warunkach i do różnych celów, począwszy od infrastruktury bocznic i kolejowych warsztatów utrzymania, a skończywszy na zajezdniach tramwajowych. Najmniejszy model E-MAXI S jest w stanie przetaczać pojazdy szynowe o masie do 100 t, natomiast największe i najcięższe modele E-MAXI XXL mogą prowadzić manewry składami dochodzącymi nawet do 2800 t. Trwające prace rozwojowe pozwolą na wprowadzenie w niedalekiej przyszłości jeszcze silniejszych konstrukcji, czego oczekuje w szczególności rynek kolejowy, głównie do obsługi bocznic kolejowych i terminali kontenerowych.

E-MAXI M lub E-MAXI L

Na szczęście, tak duże zdolności do przeciągania ciężkich pojazdów lub całych składów pojazdów szynowych nie są wymagane w sektorze tramwajowym. W tym obszarze wystarczą znacznie mniejsze, a co za tym idzie, tańsze i bardziej mobilne wózki manewrowe, których pozyskanie warto rozważyć, aby spełnić wymogi nowych regulacji, dotyczących mechanizacji prac utrzymaniowych w warsztatach tramwajowych.

Stając przed potencjalnym wyborem modelu, poza oczywistym określeniem szerokości toru (1435 mm czy 1000 mm), należy przede wszystkim dokładnie przeanalizować warunki techniczne istniejącej infrastruktury szynowej zajezdni tramwajowej.

Należy pamiętać, że wartość maksymalnej masy pojazdu szynowego, jaka może być przetaczana (ciągniona lub pchana) przez wózek, podawana jest przez producentów tego typu urządzeń zazwyczaj w odniesieniu do prostego, suchego i wolnego od liści lub lodu odcinka toru, o zerowym pochyleniu i pozbawionego wszelkich przeszkód w postaci choćby zwrotnic, skrzyżowań torowych, itp.

Zatem określając oczekiwaną masę uciągu ze względów użytkowych, należy ją zwiększyć często nawet kilkukrotnie, uwzględniając wszelkie skrajne i możliwe do wystąpienia niekorzystne warunki terenowe i atmosferyczne na terenie zajezdni i odnieść ją do najcięższego pojazdu jaki jest obecnie użytkowany na danej sieci tramwajowej lub będzie użytkowany w dającej się przewidzieć przyszłości. Warto też rozważyć możliwości przeprowadzenia prób terenowych z określonym typem wózka, aby upewnić się, iż spełnia on wszystkie oczekiwania służb utrzymaniowych oraz poprawnie funkcjonuje na określonej infrastrukturze szynowej.

Dotychczasowe doświadczenia potwierdzają, że do mechanizacji prac serwisowo-utrzymaniowych na większości zajezdni tramwajowych w Polsce urządzeniami manewrowymi, które będą się najlepiej sprawdzały, są wózki z typoszeregu E-MAXI M lub E-MAXI L będące w stanie bez większego problemu przetaczać pojazdy szynowe o masie do 300 lub 350 t.

największa mobilność

Konstrukcja wózków manewrowych z rodziny E-MAXI została tak opracowana, by móc osiągać największe możliwości manewrowe przy jednoczesnym zapewnieniu jak największej mobilności. Zrealizowano to poprzez wyposażenie ich w cztery koła napędowe, które umożliwiają poruszanie się zarówno na drogach utwardzonych zajezdni, np.: wewnątrz hal, jak również po szynach. W obu przypadkach napęd jest realizowany ciernie przez koła napędowe poruszające się po utwardzonej i szorstkiej powierzchni (np. betonie, asfalcie) lub stalowej gładkiej główce szyny. Prowadzenie w torze zapewniają automatycznie opuszczane i podnoszone koła szynowe o odpowiednim profilu, dostosowane do polskich warunków, czyli rozstawu 1435 mm lub 1000 mm. Każde z czterech kół napędowych stanowi odrębną jednostkę napędową wyposażoną w przekładnię z dwoma silnikami, odpowiadającymi za ruch i skręt w zakresie od 0^o do 130^o. W sumie, w każdym wózku E-MAXI M lub E-MAXI L, znajduje się po 8 silników elektrycznych zapewniających całkowicie niezależny i swobodnie regulowany system napędowy i skrętny o bardzo dużej swobodzie użyteczności. Dzięki takim rozwiązaniom jest to zdecydowanie najbardziej mobilne i zwrotne urządzenie dostępne na polskim rynku, umożliwiające przemieszczanie się w niemal każdych warunkach i układach torowych, w tym szczególnie w ciasnych miejscach, wszelakich prostopadłych i równoległych wjazdach na tor, a także obrót w miejscu. Proces hamowania również odbywa się z wykorzystaniem silników elektrycznych, co gwarantuje ich wysoką efektywność i dodatkowo poprawia poziom bezpieczeństwa. Wózki, po zatrzymaniu, samodzielnie aktywują automatyczny hamulec, co zapobiega przypadkowemu ich przemieszczeniu.

Dzięki współczynnikowi tarcia jaki występuje między materiałami stal/guma, niewielkie gabarytowo wózki serii E-MAXI M lub E-MAXI L o masie odpowiednio ok. 4,5 t i ok. 6,5 t są w stanie zarówno sprawnie się poruszać, jak i realizować postawione przed nimi zadania w postaci przysłowiowego ciągnika lub pchacza pojazdu tramwajowego. Przyjęte rozwiązania napędowe umożliwiają swobodną pracę zarówno na torze bezpodsypkowym (płycie betonowej), w posadzce betonowej, podporach blokowych, jak i na klasycznej nawierzchni położonej na podkładach.

Energię do napędu wspomnianych silników elektrycznych zapewniają akumulatory trakcyjne o określonej pojemności. Najczęściej jest to 375 lub 625 Ah, co zazwyczaj pozwala na nieprzerwaną pracę podczas całej zmiany roboczej służb serwisowych. Dobór odpowiedniej pojemności do intensywności pracy warsztatów pozwala na optymalne wykorzystanie wózka w godzinach pracy i ładowanie akumulatorów w godzinach nocnych, by móc zapewnić pełną efektywność w kolejnym dniu. W sytuacji, gdy wózek jest użytkowany przez 24h/dobę istnieje możliwość zastosowania zapasowego zestawu akumulatorów, który można łatwo zmienić, np. przy użyciu wózka widłowego. Na częstotliwość ładowania bez wątpienia ma wpływ sposób użytkowania wózka manewrowego oraz stan i rodzaj infrastruktury szynowej. Przy odpowiednio dobranej pojemności akumulatorów poprzedzonej szczegółową analizą przewidywanego cyklu użytkowania, proces ładowania powinien być niezauważalny w harmonogramie pracy zajezdni.

co najmniej 10 lat

Przy założeniu, iż liczba cykli ładowania współczesnych ogniw akumulatorowych wynosi co najmniej 1200, bezpiecznie można stwierdzić, iż przy ładowaniu akumulatorów dwa razy w tygodniu ich żywotność dla typowej pracy warsztatowo-utrzymaniowej wyniesie co najmniej 10 lat.

Jednym z niekwestionowanych atutów zastosowania wózków przetokowych z rodziny ZAGRO E-MAXI jest niebywała prostota i funkcjonalność sterowania nimi, odbywająca się na drodze zdanej (radiowej), zarówno w trybie drogowym jak i szynowym, o zasięgu w typowych warunkach do ok. 150 m. Dla użytkowników planujących eksploatację tego typu wózków, w środowisku o silnym tłumieniu sygnału radiowego, z pomocą przychodzą dodatkowe wzmacniacze sygnału lub sterowanie za pomocą kabla.

Od samego początku prac nad rodziną wózków manewrowych ZAGRO E-MAXI, ich projektanciprzykładali dużo uwagi do zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa pracownikom obsługi oraz przesuwanym pojazdom szynowym. Z tego też względu cała rodzina urządzeń została przystosowana do zabudowy szerokiego spektrum urządzeń bezpieczeństwa, takich jak: wyłączniki awaryjne na wózku i panelu sterowania, oświetlenie robocze, ostrzegawcze lampy pulsacyjne, oświetlenie kierunkowe, różnego rodzaju syreny alarmowe i buczki, a także czujniki przechyłu panelu zdalnego sterowania i czuwak aktywny, wymuszający „świadome” aktywowanie przez operatora odpowiedniego przycisku w odpowiednim przedziale czasu. Wybór poszczególnych elementów wchodzących w skład systemu bezpieczeństwa zależy od potrzeb i lokalnych wymagań użytkownika wspartych profesjonalnym doradztwem i analizą bezpieczeństwa producenta pojazdów.

Dla rozwiązań tramwajowych wózki są zazwyczaj wyposażane w jeden przekładany lub dwa stałe drążki sprzęgające systemu Alberta umiejscowione na odpowiedniej wysokości lub zainstalowane do konsoli z płynną regulacją wysokości sprzęgania. Poza typowym sprzęgiem tramwajowym istnieje możliwość zastosowania specjalnych sprzęgów do łączenia z wózkami tramwajowymi użytkowanymi w danej lokalizacji. Na specjalne życzenie użytkownika, system wózków ZAGRO E-MAXI umożliwia dołączenie dodatkowego osprzętu i wyposażenia w postaci np. siedziska dla operatora lub kabiny, która może być klimatyzowana lub ogrzewana, a także wszelkiego rodzaju podestów i uchwytów. Istnieje również możliwość wykonania modelu E-MAXI M w wersji „Short” – głównie dedykowanego do przetaczania wózków tramwajowych i technologicznych, a także w wersji o wysokości całkowitej 700 mm – dedykowanej do wjazdu pod podniesione pudła wagonów w miejscach, gdzie brak jest odsuwanej sieci trakcyjnej lub strop hali warsztatowej nie pozwala na wyższe podniesienie tramwaju.

Podstawowe dane techniczne wózków manewrowych do przetaczania tramwajów serii ZAGRO E-MAXI:

Autor: Piotr Kazimierowski, wyłączny przedstawiciel ZAGRO w Polsce: FIRE-MAX SP. Z O.O. , Al. Jerozolimskie 224, 02-495 Warszawa. Dane kontaktowe: tel. 22 578 84 00 / kom. 601 355 998 / e-mail: [email protected] 

Firma Fire-Max Sp. z o.o. od ponad 30 lat dostarcza na polski rynek specjalistyczny sprzęt uznanych na świecie producentów, w szczególności dla branży ratowniczej, kolejowej i tramwajowej, wod-kan oraz wybranych sektorów przemysłu. Oferta dla branży kolejowej i tramwajowej to przede wszystkim wózki manewrowe ZAGRO serii E-MAXI, pojazdy szynowo-drogowe ZAGRO / ZWEIWEG oraz hydrauliczne urządzenia do wkolejania pojazdów szynowych firmy LUKAS. Fire-Max Sp. z o.o. umożliwia klientom zarówno zakup, jak i wynajem długoterminowy oferowanych produktów.