TW 3000 – nowy koncepcyjny tramwaj Uestra

Przewoźnik Uestra z niemieckiego miasta Hanower już od wielu lat przoduje pod względem wprowadzania innowacji i specyficznych rozwiązań transportowych. Rozwiązania te bardzo często przyjmują niecodzienną formę stylistyczną i stają się nieodłącznym elementem charakteru miasta. Nie inaczej jest i z nowym koncepcyjnym pojazdem kolejki miejskiej typu TW 3000.

Hanower to miasto w Niemczech, stanowiące stolicę kraju związkowego Dolna Saksonia i liczy obecnie nieco ponad 522 tysięcy mieszkańców, natomiast w obszarze metropolitarnym żyje przeszło 1,128 miliona mieszkańców. Wzorem innych miast również Hanower zdecydował się na przebudowę swojej sieci tramwajowej na sieć kolejki miejskiej. Proces ten został rozpoczęty w 1975 roku i w zasadzie trwa po dziś dzień, ponieważ na powierzchni pozostała jeszcze jedna linia. Sieć Stadtbahn (kolejki miejskiej) liczy obecnie 121,9 km długości, z czego 19 znajduje się w tunelach, pozostałe to w większości wydzielone torowiska wyposażone w wysokie perony. System w centrum miasta składa się z trzech tuneli dzielących go na trzy grupy linii. Pierwsza to 1, 2 i 8, druga obejmuje linie 3, 7 i 9, natomiast trzecia obejmuje linie 4, 5, 6 i 11. Linia 10 jako jedyna jest w pełni naziemna. Wszystkie trasy spotykają się na skomplikowanym węźle przy dworcu głównym. Dzięki swojemu układowi torowemu system kolejki miejskiej obejmuje większą część miasta i stanowi podstawowy środek transportu w mieście.

Obecnie system jest obsługiwany dwoma seriami składów kolejek miejskich. Najstarsza z nich to seria TW6000, której część taboru już została wycofana wraz z dostawami nowej serii TW2000 i TW2500. Te nowe serie wprowadzone w 1998 roku w związku z organizacją Expo 2000 w tym mieście stały się dosyć oryginalną wizytówką miasta. Nowa seria TW3000 ma dotrzymywać tradycji i ponownie nawiązywać stylistycznie do swoich poprzedników w postaci TW2000 i TW2500. Powodem do zakupu nowych pojazdów jest postępujący wiek składów serii TW 6000, które dochodzą już do 30 lat eksploatacji, czyli kresu ich przewidywanego wykorzystania. W związku z tym do 2023 roku Uestra będzie potrzebowała aż 146 składów na ich zastępstwo. Pierwszym etapem ich zastępowania ma być zakup 50 kolejek nowej serii TW 3000, które mają wejść do eksploatacji w 2014 roku.

Nowe pojazdy będą miały długość 25 metrów, który w trakcji ukrotnionej do trzech pojazdów ma umożliwiać obsługę wysokich peronów o długości 68-70 metrów (otwory drzwiowe mają się znajdować w strefie peronu). TW3000 ma być przystosowany jedynie do peronów wysokich, zapewniając bezbarierowe wejście do pojazdu. Jest to znaczna różnica w stosunku do pojazdów wcześniejszych serii, które zostały wyposażone w składane stopnie umożliwiające obsługę niskich jak i wysokich peronów, jednak z drugiej strony takie rozwiązanie uniemożliwiało zapewnienie bezbarierowego wejścia do pojazdu na niektórych przystankach. Aby temu zapobiec rozpoczęto przebudowę większości peronów na wysokie, dzięki czemu stopnie stają się zbędne. Już obecnie linia 3 ma wyłącznie wysokie perony, natomiast do 2009 roku wysokie perony mają się pojawić na całej długości linii 8. W dalszej kolejności do 2015 roku wysokie perony mają się pojawić na całej długości linii 4 i 5. W związku z tym nowe pojazdy będą kursowały wyłącznie na wyżej wymienionych trasach. Dzięki rezygnacji ze składanych stopni cena nowych pojazdów ma być niższa, podobnie jak bieżące koszty eksploatacji, gdzie odpada kłopotliwe utrzymanie we właściwym stanie technicznym tych mechanizmów. Rezygnacja ze składanych stopni przyniesie również zmniejszenie masy pojazdu, co przełoży się na mniejszą konsumpcję energii elektrycznej. Jednak największą korzyść odniosą niepełnosprawni pasażerowie, którzy będą mogli korzystać z bezbarierowego wejścia do pojazdów.

Nowe tramwaje mają wzorem poprzedniej serii zapewniać przestronne i zarazem przejrzyste wnętrza zwiększające odczucie bezpieczeństwa, zwłaszcza w tunelach. O ponadczasową stylizację nowych pojazdów ma zadbać biuro stylistyczne Büro PanikRuhdorfer Designpartner ze Stuttgartu. Biuro to może pochwalić się 10 letnią tradycją w stylistyce przemysłowej, która oprócz środków transportu zbiorowego obejmowała samochody osobowe oraz strażackie, jak również małe elementy jak latarki. Podczas planowania wnętrza zwrócono szczególną uwagę na możliwość zmiany układu i ustawienia siedzeń w przyszłości, wraz ze zmieniającymi się potrzebami społeczeństwa.

W celu zmniejszenia negatywnego wpływu kolizji drogowych czoło pojazdu zostało specjalnie zaprojektowane aby zminimalizować efekty uderzenia w pieszego lub rowerzystę. Jest to kolejny krok w kierunku poprawy bezpieczeństwa, po tym jak już wcześniejsze konstrukcje brały pod uwagę możliwość kolizji z samochodem. Wciągnięcie do planowania przypadków potrącenia pieszych oraz rowerzystów jest kolejnym krokiem w celu zwiększenia bezpieczeństwa na drogach, zwłaszcza dla osób najsłabiej zabezpieczonych. TW 3000 zostanie wyposażone w klimatyzację, jednak biorąc pod uwagę względy ekologiczne postanowiono ją wykonać znacznie mniej wydajną. Celem tego działania jest uniknięcie nadmiernego schładzania pojazdu, powodującego szok termiczny po jego opuszczeniu, a w zamian ma ona za cel unikanie przegrzania wnętrza. Dzięki mniejszej różnicy temperatur rozwiązanie to ma być bardziej oszczędne, a jednocześnie bardziej zdrowe dla pasażerów unikających szoku termicznego. Dodatkowo urządzenie ma wykorzystywać naturalne (nieschładzane) powietrze, zwłaszcza w okresie, w którym tradycyjna klimatyzacja nie może zdecydować czy ma powietrze schładzać, czy podgrzewać.

W dniu 18 maja zostały przyznane środki na zakup 50 nowych pojazdów. Za niedługo ma zostać ogłoszone postępowanie przetargowe mające na celu wyłonić ostatecznego dostawcę. Oferty mają być znane w październiku 2009 roku. Ostateczny kontrakt z wyłonionym wykonawcą ma zostać podpisany w marcu 2010 roku, natomiast pierwsze składy mają zostać dostarczone w 2012 roku. Uestra przewiduje, że jeden nowy pojazd będzie kosztował w granicach 2 – 2,5 miliona €.