Ruszyły tramwaje dwusystemowe w Miluzie

Francja po okresie przyspieszonej budowy systemów tramwajowych przechodzi kolejny etap, tym razem budowy systemów tramwajów dwusystemowych, które pozwalają na przyspieszoną rozbudowę tras. Jednym z takich przykładów jest francuskie miasto Miluza, gdzie niedawno ruszyły pierwsze tego typu pojazdy.

Położone w Alzacji miasto Miluza choć jest ważnym węzłem kolejowym, to jednak przy populacji liczącej nieco ponad 110 tysięcy mieszkańców przez wielu może uchodzić za miasto bez możliwości rozwoju miejskiego transportu szynowego. Typowo dla miast europejskich Miluza także posiadała w przeszłości sieć tramwajową, która została zainaugurowana w 1882 roku, choć wówczas były to tramwaje parowe. Pomimo problemów jakie sprawiało eksploatowanie tego typu pojazdów ten typ napędu przetrwał do roku 1894, kiedy linię zelektryfikowano. Sieć ta z drobnymi rozbudowami przetrwała do 1957 roku, kiedy w skutek konkurencji połączeń autobusowych została rozebrana. Ten typowy dla Francji trend „zagwarantował”monopol dla transportu autobusowego, ponieważ wielkość miasta nie dawała żadnego uzasadnienia dla budowy sieci metra. Niestety wraz z rozwojem motoryzacji indywidualnej ulice miasta stawały się przepełnione, a wraz z tym autobusy grzęzły w korkach co powodowało wydłużenie czasu jazdy. Jednak rozwiązanie tego problemu musiało zaczekać aż Francja na nowo odkryje zalety tramwajów.

Pod względem przywracania sieci tramwajowej Miluza nigdy nie była przodującym ośrodkiem. W sumie przy swojej wielkości miasto mogło zainteresować się systemem BRT lub Translohr, jednak ostatecznie zdecydowano się na budowę tramwaju, która w dalszej kolejności umożliwiła wdrożenie systemu tramwaju dwusystemowego. Decyzja o budowie zapadła w roku 1994, jednak dopiero w 2006 roku oficjalnie otwarto obie linie, których ostatnia rozbudowa odbyła się w 2009 roku. Wówczas system miał długość 13,4 km linii tramwajowych i 25 przystanków, z czego obie trasy spotykają się na jedynie jednym przystanku wspólnym, który dodatkowo jest czterotorowy co oznacza, iż długość linii można przełożyć na długość toru podwójnego. System został wybudowany według standardowych założeń, czyli rozstaw szyn 1435 mm i zasilanie z sieci napowietrznej o napięciu 750 V DC. Typowo dla nowych układów został on wykonany z myślą o pojazdach dwukierunkowych, dwustronnych, stąd ślepe końcówki za wyjątkiem jedynej pętli zlokalizowanej przed kolejowym dworcem centralnym. Dla potrzeb systemu zakupiono 27 tramwajów Citadis 302 produkcji Alstom, jednak z powodu opóźnień w stosunku do rozbudowy systemu część z pojazdów była czasowo wypożyczana do innych miast położonych nawet na innych kontynentach jak Melbourne w Australii, czy Buenos Aires w Argentynie. Linia jest obsługiwana przez Solea pod zarządem SAEML (SociétéAnonyme d’Economie Mixte Locale). Budowa systemu pochłonęła prawie 250 milionów €, z czego 48 milionów €zakup taboru. Przewidywana jest jego rozbudowa o prawie 10 km z 11 przystankami.

Jednak najnowszym dodatkiem do systemu jest nowa trzecia linia obsługiwana za pomocą tramwajów dwusystemowych. Eksploatacja trasy została zainaugurowana 11 grudnia 2010 roku. W zasadzie mówimy tutaj o dwóch liniach, gdzie bazową jest licząca 22 km trasa z Miluzy do Than, natomiast na skróconym odcinku z Miluzy do Lutterbach kursuje trasa tramwajowa numer 3. Linia tramwaju dwusystemowego jest obsługiwana przez 12 tramwajów dwusystemowych Siemens Avanto. Składy mają długość 37 metrów, 5 modułów i mogą przewozić do 231 pasażerów z czego 85 na miejscach siedzących. Ich budowę Siemens zlecił zakładom Lohr Industrie z siedzibą w Duppigheim.  Natomiast linia numer 3 jest obsługiwana przez klasyczne tramwaje. Jest to efektem budowy 4 km łącznika sieci tramwajowej (od przystanku Daguerre) do Lutterbach, gdzie linia 3 się kończy, natomiast tory tramwajowe łączą się z kolejowymi. Dzięki temu system tramwajów w mieście rozrósł się do 17,4 km toru podwójnego i 29 przystanków. Po opuszczeniu torów tramwajowych tramwaje dwusystemowe obsługują jeszcze siedem przystanków położonych wzdłuż linii kolejowej. Na odcinku miejskim prędkość maksymalna jest ograniczona do 70 km/h, natomiast na trasie kolejowej zelektryfikowanej napięciem 25 kV 50 Hz wynosi 100 km/h.

Operatorem tramwajów dwusystemowych są koleje francuskie SNCF, natomiast za przewozy na linii tramwajowej odpowiada przewoźnik miejski Solea. Tramwaje dwusystemowe kursują co 30 minut, podobnie jak uzupełniające je tramwaje klasyczne co daje częstotliwość 15 minut na odcinku miejskim. Co ważniejsze obaj przewoźnicy uzgodnili wspólną taryfę, dzięki czemu pasażer na jednym bilecie może jechać dowolnym pojazdem dowolnego przewoźnika. Zarówno tramwaje dwusystemowe, jak i zwykłe po wjeździe w Daguerre na obecną linię 2 korzystają z jej torów aż do Porte Jeune, gdzie linia 3 i tramwaje dwusystemowe zmieniają tory na linię pierwszą i docierają do dworca kolejowego Gare Centrale. Realizacja projektu kosztowała 156,3 milionów €, z czego 52,9 miliona €kosztował tabor, 84,4 miliona €pochłonęła infrastruktura tramwajowa, natomiast 10 milionów €kopsztowały prace w zajezdniach. Oprócz tego zarząd infrastruktury kolejowej wydał 8 milionów €na dostosowanie torów do potrzeb tramwajów dwusystemowych, natomiast SNCF wydało 1 milion €na dostosowanie peronów do potrzeb nowych pojazdów. Prawie połowę kosztów pokrył region Alzacja, w około 18 % Rząd Francji, natomiast w 7 % departament Haut-Rhin. Oznacza to niemal 75 % udział władz różnych szczebli w utworzeniu tego połączenia.

Ponieważ Francja w bardzo krótkim czasie nadrobiła zaległości w zakresie systemów tramwajowych, więc można by się spodziewać stagnacji. Jednak nic bardziej mylnego, ponieważ wydajne systemy transportu zbiorowego nadal prężnie się rozwijają, czego przykładem mogą być inwestycje w tramwaje dwusystemowe. Miluza jako pierwsze francuskie miasto otwarło system tego typu w którym pojazdy wykorzystują zarówno infrastrukturę tramwajową jak i kolejową –wcześniej pojazdy tego typu korzystały jedynie z torów kolejowych. Jednak jest to dopiero początek, ponieważ wiele podobnych inwestycji jest w trakcie realizacji i zbliżają się do finiszu.