UTK doradza: Do sądu przeciwko przewoźnikowi

Aby pozwać przewoźnika do sądu w sporze dotyczącym niewykonania lubnienależytego wykonania umowy przewozu, musisz najpierw złożyć reklamacjęi otrzymać odpowiedź odmowną lub nie odpowiadającą Twoim oczekiwaniom.Pamiętaj jednak, że przy reklamacji możesz domagać się jedynie rekompensatypieniężnej. Pominięcie postępowania reklamacyjnego zakończy się odrzuceniempozwu (więcej o reklamacjach przeczytasz w artykule „Do reklamacji wystarczy skan biletu„).

Jeżeli nie satysfakcjonuje Cię decyzja przewoźnika, możesz dochodzićsprawiedliwości przed sądem. Pamiętaj, że po otrzymaniu niezadowalającejdecyzji reklamacyjnej masz także prawo do:

– jednokrotnego złożenia odwołania ponownie do przewoźnika,

– wystąpienia z wnioskiem o polubowne rozwiązanie sporu pasażerskiego doRzecznikaPraw Pasażera Kolei przy Prezesie Urzędu Transportu Kolejowego (więcejinformacji opostępowaniu polubownym znajdziesz na stronie www.pasazer.gov.pl).

Wskazane opcje nie wykluczają się wzajemnie, możesz jednocześnie skorzystaćzobu i – co ważne – jeśli przewoźnik nadal nie będzie chciał uznaćTwojego roszczenia, to nie zamkną Ci drogi sądowej. Warto jednak z nichskorzystać, gdyż są bezpłatne imniej sformalizowane niż postępowaniesądowe. Jeżeli jednak zdecydujesz się wytoczyć przedsiębiorcy kolejowemu spórsądowy, zapoznaj się z obowiązującymi regułami.

Krok 1. Ustaleniewłaściwego sądu

Ustal,do którego sądu powinieneś skierować pozew. Najczęściej będzie to sąd, wktóregookręgu znajduje się siedziba pozywanego podmiotu (właściwość miejscowa ogólna).Przewoźnik musi go również wskazać w decyzji reklamacyjnej. Dodatkowo adresywszystkich polskich przewoźników znajdziesz na stronieUTK. Warto pamiętać, że w sprawach oroszczenia majątkowe do75tys. złotych właściwe są sądy rejonowe.

Uwaga!Przepisy kodeksu postępowania cywilnego (KPC) przewidują, żewniektórychsytuacjach można wybrać inny sąd (tzw. właściwość miejscowa przemienna).

• Powództwa dotyczące umów (np. unieważnienia, niewykonania lub nienależytego wykonania) można wytaczać przed sądem miejsca ich wykonania (art. 34 KPC). Bilet jest potwierdzeniem zawartej przez Ciebie umowy przewozu. Możesz zatem pozwać przewoźnika do sądu w miejscowości, do której podróżowałeś, a dowodem będzie wydrukowana nazałączonym bilecie relacja przejazdu,
• Powództwa dotyczące roszczeń majątkowych przeciwko przedsiębiorcy można wytaczać przed sąd, w którego okręgu znajduje się także jego oddział, jeżeli roszczenie pozostaje w związku z działalnością tego oddziału (art. 33 KPC). Większe spółki przewozowe mają swoje oddziały terenowe – sprawdź ich lokalizacje. Jeżeli np.na terenie jednego z nich powstało opóźnienie pociągu zwiny przewoźnika, możesz pozwać go do sądu właściwego dla takiego oddziału.

Wwielu przypadkach skorzystanie z wyboru sądu według właściwości przemiennejmoże być dla Ciebie bardziej opłacalne, np. jeśli siedziba dużej spółkiprzewozowej mieści się daleko odTwojego miejsca zamieszkania. W pozwiepowinieneś krótko uzasadnić wybór sądu spoza okręgu siedziby głównejprzedsiębiorcy.

Krok 2. Wypełnienie formularza sądowego

Gdywartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 tys. złotych, roszczenia takiekwalifikują się do trybu uproszczonego (art. 5051 KPC i nast.). Pozew orazwszelkie inne pisma procesowe składa się w nim wyłącznie na formularzu sądowym”P”, który możesz otrzymać wkażdym sądzie rejonowym oraz pobrać ze stronyinternetowej Ministerstwa Sprawiedliwości: https://bip.ms.gov.pl/pl/formularze/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniu-cywilnym/

Pozew możesz złożyć osobiście w biurze podawczymwłaściwego sądu lub wysłać pocztą – każdorazowo w 2 egzemplarzach (jeden dlasądu, drugi do wysłania przez sąd pozwanemu).

Krok 3. Pokrycie opłaty sądowej

Wysokośćopłaty „wpisowej” za wniesienie pozwu do sądu zależy od wartości przedmiotusporu ikształtuje się następująco:

• 30 zł w przypadku sporu do 2000 zł,
• 100 zł w przypadku sporu w przedziale 2001 – 5000 zł,
• 250 zł w przypadku sporu w przedziale 5001 – 7500 zł,
• 300 zł w przypadku sporu powyżej 7500 zł.

Opłatęwnosi się w znakach sądowych (możesz je kupić w kasie każdego sądu powszechnegoinakleić na oryginał pozwu) lub przelewem na rachunek sądu (do pozwuzałącz wtedy potwierdzenie nadania przelewu).

Możeszubiegać się o zwolnienie z kosztów sądowych. Wtedy zamiast uiszczania opłatysporządź w tej sprawie wniosek i załącz do pozwu wypełnione oświadczenie ostanierodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Wzór tego oświadczeniaznajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości: https://bip.ms.gov.pl/pl/formularze/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniu-cywilnym/

Krok4. Udowodnienie roszczeń

Jeślipozywasz przewoźnika, na Tobie ciąży obowiązek udowodnienia swojego roszczenia.Do pozwu koniecznie załącz oryginały dokumentów dotyczących przedmiotu sporu.Oprócz biletu na pociąg będą to np. rachunki potwierdzające dodatkowe kosztyi/lub straty, jakie poniosłeś (np. bilet na samolot, na który nie zdążyłeś,faktura za nocleg w hotelu, jeśli był konieczny itp.). Dołącz takżekorespondencję reklamacyjną zprzewoźnikiem.

Pamiętaj!Ważna jest pisemna merytoryka sporu, tj. odpowiednia dokumentacja isiłaargumentacji słownej w pozwie, najlepiej poparta konkretnymi przepisami. Wpozwiepowinieneś przedstawić twierdzenia iewentualne dowody na ich poparcie. Wpostępowaniu cywilnym obowiązuje tzw. prekluzja dowodowa (art. 207 § 6 KPC) –dlatego nie zostawiaj żadnej dokumentacji ani „miażdżących argumentów”napóźniej, bo możesz wcześniej przegrać sprawę.

Krok 5. Zawarcie dodatkowych wniosków

Wpozwie możesz wskazać, że wnosisz o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniuupominawczym (art. 4971 i nast. KPC). Jeśli okoliczności sprawy nie wzbudząwątpliwości sądu i podzieli on zasadność Twojego roszczenia, wyda nakaz zapłatyna posiedzeniu niejawnym (bez obecności stron sporu). Ma on moc wyroku sądowegoijest stronom doręczany pocztą. Po jego otrzymaniu przewoźnik będzie mógłzłożyć sprzeciw (manato14dni), i dopiero wtedy sądwyznaczy rozprawę. Jeżeli nie złoży sprzeciwu, wówczas nakaz zapłatyuprawomocni się. Do zwykłego trybu z rozprawą sąd skieruje Twoją sprawę tylkowtedy, gdy uzna, że jest ona szczególnie zawiła lubjej rozstrzygnięciewymaga wiadomości specjalnych (np. opinii biegłych).

Zostrożności procesowej możesz oświadczyć w pozwie, że w przypadku wyznaczeniarozprawy wnosisz o jej przeprowadzenie także w razie Twojej nieobecności. Dodajrównież informację, że wnosisz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania wedługnorm przepisanych.

Krok 6. Podziałkosztów procesowych

Pamiętaj że ten, kto przegrywa sprawę, ponosi kosztycałego postępowania sądowego i ewentualnego udziału profesjonalnegopełnomocnika drugiej strony. Jeśli jąwygrasz, przewoźnik zwróci Ci opłatęza pozew i koszty udziału w sprawie radcy prawnego lub adwokata wg stawekminimalnych, określonych w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości (o ile będąCię zastępowali). Jeżeli w sprawie będą się toczyły rozprawy, wygrywający możeprzed wydaniem orzeczenia wnioskować o przyznanie mu zwrotu kosztów podróży nasądu, ewentualnego noclegu oraz utraconych zarobków. Jednak jeżeli jąprzegrasz, wówczas na wniosek przewoźnika sąd może przyznać mu zwrot całości lubczęści poniesionych kosztów.

Opisanezasady stosuje się odpowiednio do sporów wynikających z wystawionych przezprzewoźnika wezwań do zapłaty z tytułu braku ważnego biletu lub dokumentupoświadczającego ulgę przejazdową.

Wrazie wątpliwości rozważ skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnikalubpowiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów. Z rzecznikiemkonsumentów warto skontaktować się przed wniesieniem sprawy. Może również pomócci ocenić, czy twój pozew ma szansę powodzenia.

Podstawaprawna:

-ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe (tekst jednolity: Dz. U.z2017 r. poz. 1983), w szczególności art. 75,

-ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeksu postępowania cywilnego(tekstjednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 155, z późn. zm.), w szczególnościart. 108-109, art.199 § 1 pkt 1, art. 4971-50514,

-ustawa z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporówkonsumenckich (Dz.U. z 2016 r. poz. 1823),

-ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych(Dz.U. z 2018 r. poz. 300), w szczególności art. 28,

-rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 24 lutego 2006 r.wsprawie ustalania stanu przesyłek oraz postępowania reklamacyjnego (Dz.U. z2006r. Nr 38, poz. 266, z późn. zm.),

-rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 25 kwietnia2017r. w sprawie organizacji instytucji Rzecznika Praw Pasażera Koleioraz postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów pasażerskich (Dz.U. z2017 r. poz. 893),

-rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. wsprawieopłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800, z późn. zm.).

„