Liberalizacja rynku kolejowego coraz bliżej

Dzięki przepisom ustanawiającym jednolity europejski obszarkolejowy przewoźnicy uzyskają równy dostęp do rynków we wszystkich krajach UniiEuropejskiej, będą mogli również startować w przetargach na równi z miejscowymiinwestorami.

„Te przepisy otwierają rynek kolejowy dla krajów UniiEuropejskiej. Oznacza to, że firmy np. z Polski będą mogły brać udział wprzetargach na obsługę ruchu pasażerskiego albo transportowego w innym krajuczłonkowskim, ale także przedsiębiorstwa z innych krajów członkowskich będąmogły brać udział w przetargach, które będą organizowane w Polsce” ?powiedziała PAP europosłanka Elżbieta Łukacijewska z PO.

Zdaniem europosłów nowe przepisy zdynamizują przewozykolejowe w Unii Europejskiej, przyczynią się do wzrostu inwestycji orazprzyciągną podróżnych. Poprawi się też jakość obsługi pasażerów, bo przewoźnicykonkurując o klienta będą musieli przedstawić mu atrakcyjną ofertę. Dzisiaj,pod względem liczby użytkowników, podróżowanie pociągiem jest mniej popularneniż inne środki transportu i przegrywa np. z samochodem. Pasażerowie często skarżąsię także na warunki panujące na kolei. Nowe regulacje miałyby to zmienić.

„Z punktu widzenia pasażera nowe przepisy to niższe cenybiletów, lepsza obsługa, większy szacunek dla pasażera. Ponadto więcej połączeńoraz punktualniejsze pociągi” ? powiedziała Łukacijewska.

Europosłowie mają nadzieję, że już niebawem procedury przetargowena usługi kolejowe staną się standardem w państwach unijnych. Przegłosowane wśrodę rozporządzenie dopuszcza jednak pewne odstępstwa od obowiązku ogłaszaniaprzetargu. Nadal będzie istniała możliwość bezpośredniego przyznawaniakontraktów, bez ogłaszania przetargu, ale zastosowanie takiej metody wyborukontrahenta będzie uwarunkowane szczególnymi usprawnieniami dla pasażerów, np.znaczną poprawą jakości usług lub znacznym obniżeniem kosztów.

Państwa członkowskie w wyjątkowych sytuacjach nadal będą równieżmogły ograniczyć prawo nowego operatora do świadczenia usług na niektórychliniach. Wówczas jednak urzędnicy będą zobowiązani umotywować swoją decyzję.

Tak właśnie było w przypadku polskich spółek LHS (LiniaHutnicza Szerokotorowa na południu kraju) i trójmiejskiej SKM, które są zarównozarządcami torów, jak i jedynymi przewoźnikami na obsługiwanych przez nieliniach. Podział obu spółek byłby zbyt kosztowny i prowadziłby do spadku ichrentowności. Na podstawie tej argumentacji polskim negocjatorom udało siędoprowadzić do wyłączenia obu linii spod unijnych przepisów.

UE będzie także sprawowała kontrolę nad ewentualnymikonfliktami pomiędzy zarządcami torów a przedsiębiorstwami kolejowymi. Zgodniez nowymi przepisami zarządzanie infrastrukturą kolejową ma się odbywać w takisposób, żeby zapewnić przewoźnikom sprawiedliwy dostęp.

Według europosłów wprowadzenie nowych przepisów „powinnozwiększyć poziom konkurencji, zapewnić przejrzystość finansową i uczciwewarunki finansowania”, a także pobudzić nowe inwestycje m.in. w infrastrukturękolejową lub spółki oferujące wyspecjalizowane usługi.

Przedsiębiorstwa kolejowe będą mogły oferować nowe usługibiznesowe na liniach krajowych już zimą 2020 r. Konkurencyjna proceduraprzetargowa ma stać się ogólną zasadą w dziedzinie zamówień publicznych za 7lat, czyli w grudniu 2023 roku.

„