Górnośląska wąskotorówka wozi tłuczeń

Czas na remont

Wzdłuż 21-kilometrowej linii znajdują się m.in.: stacja Bytom Karb Wąskotorowy, zabytkowa Elektrociepłownia Szombierki, stary kamieniołom i rezerwat bukowy na pograniczu Bytomia i Tarnowskich Gór, wpisane na listę UNESCO inne tarnogórskie podziemia pogórnicze czy zalew rekreacyjny Nakło-Chechło.

Czas poza sezonem pasjonaci wąskich torów wykorzystują na remonty infrastruktury i odnawianie taboru. Jak podało na swoim facebookowym profilu SGKW, we wtorek „w trybie prawie alarmowym” wolontariusze załadowali 11 wagonów tłuczniem i zawieźli je na mijankę w Tarnowskich Górach, gdzie trwa remont jednego z odcinków toru.

„Dzięki (…) akcji unikniemy przestojów (…). Przy okazji zapisaliśmy nową kartę w naszej prawie 20 letniej działalności – pierwszy z prawdziwego zdarzenia wąskotorowy pociąg towarowy uruchomiony przez SGKW” – napisali przedstawiciele Stowarzyszenia.

„Mogliśmy to zrobić, bowiem cały czas posiadamy kilkanaście sprawnych wagonów – węglarek serii Wddxh(p) – jedynym ich mankamentem jest niekompletna (czytaj – rozkradziona) instalacja hamulca zespolonego. Aby temu zaradzić, na każdym wagonie jechał członek naszego Stowarzyszenia jako hamulcowy. I ponownie, jak już nie raz bywało, daliśmy radę” – wyjaśniono we wpisie.

Od 2001 roku

Przypomniano, że ostatni dotąd pociąg towarowy na sieci Górnośląskich Kolei Wąskotorowych odjechał w maju 2001 r. z ładunkiem miału węglowego z bytomskiej kopalni Rozbark do Elektrowni Chorzów. Na zachowanej do dziś linii z Karbia do Miasteczka Śląskiego pociągi towarowe nie jeździły od 1998 r. – od czasu likwidacji bocznicy do huty cynku w Miasteczku Śląskim.

Uruchomiony teraz pociąg, złożony z lokomotywy spalinowej Lxd2, jedenastu węglarek i krytego wagonu typu brankard do przewozu personelu, miał 104 metry długości i 52 osie, liczył ogółem 326 ton brutto (masa wagonów i ładunku).

Górnośląskie Koleje Wąskotorowe to najstarsza nieprzerwanie czynna kolej wąskotorowa na świecie – powstała w 1853 r. Przez ponad 140 lat służyła przemysłowi, przewożąc węgiel, rudy metali czy kamień. Gęsta sieć wąskich torów łączyła większość górnośląskich hut i kopalń rozciągała się od Raciborza na południowym zachodzie po Szopienice na wschodzie oraz Bibielę na północy.

W najlepszych czasach sieć wąskich torów liczyła ponad 230 km i obsługiwała niemal 200 bocznic. Od 2002 r. zachowany odcinek kolei służy przewozowi turystów, a utrzymują ją samorządy, w tym miasto Bytom wraz z pasjonatami z działającego od 2003 r. SGKW. Bazą Stowarzyszenia jest stacja w Bytomiu-Karbiu, gdzie można zobaczyć zabytkowe parowozy i wagony, lokomotywownię, warsztaty oraz urządzenia sterowania ruchem.

Do bytomskiego samorządu należy część infrastruktury kolejki, miasto w poprzednich latach wspierało też SGKW inwestycyjnie; zdecydowaną większość pracy związanej z utrzymaniem taboru i torowisk wykonują wolontariacko miłośnicy kolei, w tym członkowie stowarzyszenia, którzy pozyskują też np. prywatnych sponsorów.

Od 2019 r. samorząd Bytomia zwiększył wydatki na kolejkę. W 2020 r. wykonano remont łącznie 1160 metrów linii, kosztem 834 tys. zł, z czego 769 tys. zł zapewniło dofinansowanie z Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Oprócz tego miasto dofinansowało SGKW kwotą blisko 399 tys. zł. Wiosną br. bytomscy radni zdecydowali o przystąpieniu do stowarzyszenia.

W ub. roku, między 27 czerwca a 7 grudnia, pociągi SGKW przewiozły łącznie – mimo ograniczeń związanych z pandemią koronawirusa – ponad 19,6 tys. osób. W 2019 r. liczba przewiezionych przez SGKW podróżnych wyniosła blisko 21,3 tys. osób. Pociągi stowarzyszenia przejeżdżają co roku po kilka tysięcy kilometrów. (PAP)